Łupież pstry to choroba dermatologiczna wywołana przez zakażenie grzybicze. Objawia się łuszczącymi plamami na skórze, w szczególności na karku, ramionach, klatce piersiowej i plecach. Choć nie stanowi bezpośredniego zagrożenia dla zdrowia, ani życia, może bardzo negatywnie wpływać na samopoczucie, nastrój, samoocenę i codzienny komfort pacjentów. Sprawdź, jak wygląda łupież pstry i w jaki sposób można się go pozbyć.

Łupież pstry

Łupież pstry: co to jest?

Łupież pstry to choroba skóry wywołana grzybem drożdżopodobnym z rodziny Malassezia, najczęściej Malassezia furfur. Obejmuje głównie owłosioną skórę głowy, a także okolice barków, karku, ramion, czasem również pleców i klatki piersiowej. Cechą charakterystyczną jest obecność łuszczących się plam, które początkowo mają różowy kolor, z czasem zmieniający się na brunatny. Mimo że istnieje wiele metod łagodzących objawy, łupież pstry ma dużą tendencję do nawrotów. Nie jest niebezpieczny dla zdrowia i nie wpływa bezpośrednio na funkcjonowanie organizmu lub ryzyko wystąpienia innych chorób, jednak dla wielu osób jest dużym problemem pod względem estetycznym i psychospołecznym.

Dowiedz się, czym jest łuszczyca i jak ją leczyć.

 

Łupież pstry: od czego się robi?

Skąd się bierze łupież pstry? Jego bezpośrednią przyczyną jest właśnie wspomniana nadmierna kolonizacja skóry przez grzyby drożdżopodobne z rodziny Malassezia. Warto wiedzieć, że ich obecność nie jest ogólnie niczym złym, czy specjalnie groźnym. Zasiedlają one skórę osób zdrowych i w fizjologicznych warunkach nie powodują żadnych objawów. Problem pojawia się wtedy, gdy dojdzie do ich nadmiernego rozrostu. Sprzyjają temu m.in.

  • Zaburzenia układu odpornościowego,
  • Nadmierna wilgotność,
  • Przegrzewanie skóry,
  • Zwiększone wydzielanie łoju,
  • Brak odpowiedniej higieny skóry,
  • Nadmierna potliwość,
  • Zaburzenia hormonalne.

Przyczyny powstawania są więc bardzo różnorodne i mogą wynikać zarówno z ogólnego stanu zdrowia, jak i naszych codziennych nawyków.

Łupież pstry: czy jest zaraźliwy?

Mimo że jest to choroba o podłożu grzybiczym, łupież pstry nie jest wysoce zakaźny, choć zdarzają się przypadki jego przeniesienia między ludźmi. Choroba rozwija się głównie u osób z predyspozycjami, ale można się nią zarazić np. poprzez używanie wspólnych ręczników, ubrań, czy korzystanie z miejsc publicznych takich jak basen. Pacjenci z łupieżem pstrym nie muszą izolować się od reszty społeczeństwa, ale warto wprowadzić dodatkowe zasady higieny w domu.

Sprawdź, czym jest i jak się objawia grzybica skóry.

 

Łupież pstry na plecach

Łupież pstry: objawy

Jak wygląda łupież pstry? Najbardziej charakterystycznym objawem tej dermatozy są plamy na skórze. Na początku mają kolor różowy, a następnie żółtobrunatny i brunatny. Plamy te mają różną wielkość, ich średnica może wynosić kilka milimetrów, ale z czasem mogą się znacząco powiększać. Ich powierzchnia ulega częstym złuszczeniom. Łupież pstry na głowie zlokalizowany jest głównie na owłosionej skórze. Natomiast łupież pstry na ciele pojawia się m.in. na karku, barkach i ramionach.

Czy łupież pstry swędzi? Zdarza się, że plamy powodują świąd, jednak zwykle nie jest on bardzo nasilony. Jeśli go doświadczasz, postaraj się mimo wszystko nie drapać skóry, aby nie powodować dodatkowych podrażnień, które mogłyby zaostrzyć stan chorobowy i wzmagać nieprzyjemne dolegliwości. W większości przypadków łupież pstry nie powoduje jednak żadnego dyskomfortu, ani bólu.

Sprawdź, skąd się bierze łojotok.

 

Łupież pstry: diagnostyka

Diagnostyką i leczenie łupieżu pstrego zajmuje się lekarz dermatolog. Po zaobserwowaniu pierwszych objawów należy zgłosić się bezpośrednio do dermatologa lub lekarza rodzinnego. W większości przypadków chorobę można rozpoznać na podstawie samego wyglądu skóry, bez dodatkowych badań. Czasem lekarz daje skierowanie na badanie mykologiczne, w celu potwierdzenia zakażenia grzybiczego.

 

Łupież pstry: leczenie

Czy łupież pstry sam znika? Niestety problem ten rzadko ustępuje samoistnie. Aby pozbyć się zmian skórnych, konieczne jest leczenie dermatologiczne i zmiany nawyków dotyczących higieny i pielęgnacji skóry. Leczenie łupieżu pstrego polega przede wszystkim na:

  • Stosowaniu miejscowych leków przeciwgrzybiczych,
  • Dbaniu o odpowiednią pielęgnację skóry i włosów,
  • Utrzymywaniu zdrowej diety.

Można rozważyć też stosowanie niektórych ziół na łupież pstry. Warto to jednak skonsultować ze specjalistą oraz dokładnie poznać działanie wybranych roślin, jeszcze przed ich zastosowaniem.

Czym jeszcze leczyć łupież pstry? Wielu pacjentom pomagają szampony przeciwłupieżowe zawierające pochodne azolowe, siarczek selenu lub pirytionian cynku. Ważne jest odpowiednie stosowanie tych szamponów – po spienieniu nie należy ich od razu spłukiwać, ale pozostawić na skórze przez kilka minut. Jeśli łupież pstry występuje na ciele, pomocne są m.in. dermokosmetyki, które wzmacniają płaszcz lipidowy i fizjologiczny mikrobiom skóry.

Leczenie łupieżu pstrego ma głównie charakter miejscowy. W bardzo poważnych przypadkach, kiedy objawy są wyjątkowo nasilone, lekarz może zdecydować o wprowadzeniu farmakoterapii doustnej, jednak zdarza się to stosunkowo rzadko. Niestety nie ma jednej, dobrej odpowiedzi na pytanie, co najlepsze na łupież pstry, dlatego decyzję o leczeniu powinien podjąć lekarz na podstawie nasilenia objawów, wieku pacjenta i ogólnego stanu zdrowia.

Sprawdź dobre dermokosmetyki.

Zioła na łupież pstry

Zioła to skuteczne i bezpieczne wsparcie w leczeniu tego problemu. Co na łupież pstry stosować?

  • Rumianek i nagietek – mają działanie łagodzące, kojące i przeciwzapalne,
  • Kurkuma – działa przeciwzapalnie i przeciwdrobnoustrojowo,
  • Czosnek – ma silne właściwości przeciwbakteryjne i przeciwgrzybicze,
  • Aloes – nawilża i regeneruje skórę.

Zioła można stosować zewnętrzne np. do przemywania zmian skórnych. Warto też włączyć je do swojej diety w formie naparów do picia lub dodatku do posiłków. Pamiętaj jednak, aby stosowanie ziół skonsultować z lekarzem, zwłaszcza w trakcie stosowania leczenia farmakologicznego.

 

Łupież pstry na plecach, który jest smarowany patyczkiem do uszu

Łupież pstry: domowe sposoby

Jeśli dotknął Cię łupież pstry, leczenie domowe może być naprawdę wartościowym uzupełnieniem terapii zaleconej przez lekarza. Na co warto zwrócić uwagę? Zadbaj o:

  • Odpowiednią higienę skóry – regularnie myj skórę, na tyle na ile jest to możliwe, nie dopuszczaj do jej nadmiernego pocenia. Dotyczy to również przetłuszczania się włosów (myj je regularnie). Stosuj delikatne, bezzapachowe żele oraz szampony o naturalnym składzie,
  • Codzienną pielęgnację skóry – codzienne nawilżanie pomoże w zmniejszeniu uczucia suchości i świądu, a także pozytywnie wpłynie na barierę hydrolipidową, czyli naturalny płaszcz ochronny skóry,
  • Materiał, z którego wykonane są Twoje ubrania – wybieraj  ubrania z naturalnych materiałów takich jak bawełna, len, czy wełna, które zapewniają cyrkulację powietrza i nie przegrzewają skóry,
  • Dietę – dieta na łupież pstry powinna być bogata w białko, kwasy omega-3, witaminy z grupy B oraz witaminy A, D, E, K. Składniki te odżywiają skórę od wewnątrz i wspierają funkcje odpornościowe organizmu.

 

Łupież pstry: powikłania

Czy łupież pstry jest groźny? Nie stanowi on zagrożenia dla zdrowia, ani życia, nie prowadzi też do poważnych powikłań zdrowotnych. Nie da się jednak ukryć, że nasz wygląd wpływa na nasze samopoczucie, samoocenę i pewność siebie. Nieleczone zmiany skórne mogą negatywnie wpływać na codzienne funkcjonowanie, a nawet powodować stopniowe wycofywanie się z życia społecznego. Dlatego nie wartobagatelizować objawów łupieżu pstrego. Wszystkie niepokojące zmiany powinny być konsultowane z lekarzem. O skórę należy dbać nie tylko wtedy, kiedy występują objawy, ale też w okresach remisji, aby zmniejszyć ryzyko nawrotów.

Sprawdź skuteczne maści przeciwgrzybiczne.

 

Łupież pstry: FAQ

Poznaj odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania dotyczące łupieżu pstrego.

Czy łupież pstry można wyleczyć? 

Tak, odpowiednio dobrana terapia pozwala na zmniejszenie, a nawet całkowite pozbycie się objawów. Niestety zmiany skórne mogą nawracać, dlatego o stan skóry należy dbać na co dzień, a nie tylko w stanach zaostrzenia choroby.

Ile trwa leczenie łupieżu pstrego? 

Miejscowe preparaty przeciwgrzybiczne zaleca się stosować ok. 2 tygodni. W tym czasie można zauważyć dużą poprawę, jednak pojedyncze zmiany skórne mogą utrzymywać się przez dłuższy czas.

Łupież pstry: czego należy unikać?

Przede wszystkim silnych, drażniących kosmetyków do ciała i włosów. Zwracaj uwagę na indywidualną tolerancję swojej skóry i postaraj się nie zmieniać pielęgnacji zbyt często. Unikaj też używania wspólnych ręczników i ubrań, regularnie pierz pościel.

Czy mając łupież pstry, można się opalać? 

Nadmierna ekspozycja na słońce nie jest wskazana, ponieważ może nasilać objawy choroby, podrażniać skórę i sprawiać, że plamy skórne staną się bardziej widoczne. Pamiętaj, że promieniowanie UV nie leczy łupieżu pstrego, a wręcz może utrudniać proces gojenia.

 

Łupież pstry: podsumowanie

Łupież pstry to przewlekła choroba skóry o podłożu grzybiczym, która objawia się charakterystycznymi, łuszczącymi się plamami na głowie, tułowiu i innych partiach ciała. Choć nie jest groźny dla zdrowia, może powodować dyskomfort emocjonalny. Skuteczne leczenie opiera się na stosowaniu środków przeciwgrzybiczych oraz eliminacji czynników sprzyjających rozwojowi choroby. Niezbędna jest odpowiednia higiena i pielęgnacja skóry nie tylko podczas zaostrzenia, ale także w trakcie remisji.

Źródła:

1.    Wiercińska M. Łupież pstry- objawy, przyczyny, leczenie, https://www.mp.pl/pacjent/dermatologia/choroby/chorobyskory/170532,lupiez-pstry [dostęp: 20.06.2025]

2.    Karray M. Tinea Versicolor, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK482500/ [dostęp: 20.06.2025]

3.    Puranapanda S. Meta-analysis of herbal cure for pityriasis versicolor: a case report, https://ijpsr.com/bft-article/meta-analysis-of-herbal-cure-for-pityriasis-versicolor-a-case-report/ [dostęp: 20.06.2025]

4.    Tinea versicolor, https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/tinea-versicolor/symptoms-causes/syc-20378385 [dostęp: 20.06.2025]

Aleksandra  Dziura
Aleksandra Dziura

Jestem dietetyczką kliniczną i sportową, copywriterką oraz autorką książek. Interesują mnie w szczególności powiązania między żywieniem a gospodarką hormonalną, przewodem pokarmowym i pracą układu nerwowego. Na co dzień pracuję z pacjentami oraz edukuję na temat zdrowego stylu życia w social mediach. ...