Blue monday: czy to faktycznie najbardziej depresyjny dzień w roku? Prawdy i mity!

Pojęcie „Blue Monday” istnieje od 2005 r. i oznacza najsmutniejszy, najbardziej depresyjny dzień w roku. Skąd się wzięła ta koncepcja i czy ma jakieś podstawy naukowe? A jeśli to prawda, czy można jakoś przeciwdziałać corocznemu, „nieuchronnemu” spadkowi nastroju w Blue Monday? Dowiedz się więcej!

Blue Monday: co to znaczy?

Co to jest Blue Monday? To termin, którym określa się najbardziej depresyjny dzień w roku – trzeci poniedziałek stycznia. Według autora teorii „niebieskiego poniedziałku” właśnie wtedy dochodzi do nieszczęśliwej kumulacji czynników obniżających nastrój: 

• brzydkiej pogody;
• zbliżających się terminów spłat kredytów zaciągniętych na Boże Narodzenie;
•  bolesnego zderzenia z niedotrzymaniem noworocznych postanowień.

Jak powstał Blue Monday?

Jak wygląda trzeci poniedziałek stycznia według Cliffa Arnalla? Jest zimno i ciemno, portfel świeci pustką, a na następne świąteczne „wolne” i motywację do zmian trzeba czekać prawie rok. Idealny moment na to, żeby… zafundować sobie wycieczkę na poprawę humoru! Taka właśnie logika leżała u podstaw stworzenia Blue Monday, który w rzeczywistości miał promować ofertę biura turystycznego Sky Travel.

Kiedy jest Blue Monday? Pierwszy taki dzień został wyznaczony na 24 stycznia 2005 r., następny na 23 stycznia 2006 r. – i tak co roku (aż do 19 stycznia w 2026 r.). 

• Za podstawę „wyliczeń” posłużył skomplikowany, matematyczny wzór opisujący stan zdrowia psychicznego w zależności od pogody, długu, miesięcznego wynagrodzenia, czasu od Bożego Narodzenia, niedotrzymania postanowień noworocznych, poziomu motywacji i poczucia konieczności podjęcia działań.
• Okazuje się jednak, że nawet jeśli wzór wygląda profesjonalnie, to nie ma żadnego sensu – chociażby z powodu braku możliwości zmierzenia niektórych zmiennych czy uzgodnienia jednostek.
•  Teoria Blue Monday jest więc w 100% pseudonaukowa.

Blue Monday: najbardziej depresyjny dzień w roku? Fakty i mity

Mitem jest samo istnienie „obiektywnie” najsmutniejszego dnia w roku. Koncepcję Blue Monday krytykowano już wkrótce po jej powstaniu, bo w 2006 r. robili to m.in. lekarz Ben Goldacre, prowadzący rubrykę Bad Science w „The Guardian”, a także Dean Burnett, neurobiolog pracujący na wydziale psychologii Cardiff University (Wikipedia). A co z faktami?

• Fakt 1: efekt nocebo może pogarszać samopoczucie w Blue Monday. Jeśli media przez kilka tygodni powtarzają, że to „najgorszy dzień roku”, część osób rzeczywiście może poczuć się gorzej – nie przez obiektywne czynniki, tylko przez oczekiwanie, że tak będzie.
• Fakt 2: obniżenie nastroju jesienią i zimą to realne zjawisko. Niektórzy rzeczywiście doświadczają pogorszenia samopoczucia, a nawet depresji sezonowej, ale wynika to ze zmian biologicznych i środowiskowych, a nie z „klątwy” jednego konkretnego poniedziałku.
• Fakt 3: popularność Blue Monday pomaga nagłaśniać temat zdrowia psychicznego. Choć koncepcja jest pseudonaukowa, to stała się okazją do rozmów o depresji, wypaleniu zawodowym i dbaniu o dobrostan psychiczny. Wiele organizacji wykorzystuje ten dzień, by edukować – i to akurat warto docenić.

Blue Monday a spadek nastroju w zimie

Spadek nastroju zimą ma związek głównie ze zmianami długości dnia i nocy oraz mniejszą intensywnością światła słonecznego. W skrajnych sytuacjach dochodzi do rozwoju tzw. afektywnej choroby sezonowej (ang. SAD), nazywanej potocznie depresją sezonową. U osób dotkniętych tym schorzeniem występuje niższy poziom serotoniny oraz zaburzenia poziomów innych neuroprzekaźników (dopaminy, noradrenaliny i melatoniny). Sprawia to, że pojawiają się objawy typowe dla „klasycznej” depresji:

• długotrwały spadek nastroju (minimum 2 tygodnie) – uczucie smutku i przygnębienia, poczucie winy, brak nadziei;
• zaburzenia snu – w przypadku SAD to raczej nadmierna senność niż bezsenność,
• zmęczenie i męczliwość;
• brak odczuwania przyjemności;
• myśli i tendencje samobójcze.

Oprócz tego przy SAD obserwuje się zwiększony apetyt na węglowodany. W przypadku pojawienia się takich objawów (zwłaszcza myśli samobójczych) należy pilnie skonsultować się z lekarzem! Warto wiedzieć, że depresja – również sezonowa – ma charakter nawrotowy.

Ważne! Depresja czasami „ukrywa się” pod różnymi maskami:

• objawami psychosomatycznymi (dolegliwości żołądkowo-jelitowe, świąd skóry);
• bólem (głównie bóle głowy i brzucha oraz neuralgie);
• czynnikami behawioralnymi (nadużywanie alkoholu oraz leków, takich jak leki na ból głowy i migrenę czy inne preparaty przeciwbólowe).

Sprawdź też, czym się wyróżnia męska depresja.

Zły nastrój w Blue Monday: jak sobie radzić?

Przede wszystkim nie daj sobie wmówić, że w Blue Monday musisz czuć się źle. Spadkom nastroju jesienią i zimą można przeciwdziałać! Wyróżnia się 4 obszary działań, o które warto dbać codziennie:

• budowanie relacji społecznych, zwłaszcza z osobami, które wywierają na nas pozytywny wpływ;
• regularna aktywność fizyczna (np. spacery, marsz, bieganie zimą);
• praktykowanie wdzięczności,
• pomaganie innym.

Jak widać, dbanie o dobry nastrój obejmuje różne działania, które dotyczą szeroko pojętego zdrowego trybu życia. Funkcjonowanie układu nerwowego można też wesprzeć za pomocą różnych kompleksów witamin i minerałów (np. magnez z witaminą B6), choć każdą planowaną suplementację warto omówić z lekarzem albo farmaceutą. 

•  Jesienią i zimą nie wolno zapominać przede wszystkim o właściwościach witaminy D. Jej niedobór może pogarszać przebieg SAD i osłabiać reakcję na leczenie, ponieważ promuje aktywność serotoniny (reguluje procesy, które umożliwiają jej wytwarzanie i działanie). 
• Specjaliści zalecają suplementację witaminy D szczególnie w okresie od października do kwietnia.

Blue Monday: najczęściej zadawane pytania

Poniżej znajdziesz odpowiedzi na kilka pytań związanych z Blue Monday.

Jaki jest najbardziej depresyjny dzień w roku 2026?

Według koncepcji Blue Monday przypada w 2026 r. na 19 stycznia. Jednak warto pamiętać, że teoria ta nie ma żadnych podstaw naukowych.

Dlaczego Blue Monday wypada zawsze w trzeci poniedziałek stycznia?

Nie wynika to z żadnych badań naukowych – po prostu autorowi kampanii marketingowej dla Sky Travel pasowało to do narracji o zimie, poświątecznych wydatkach i spadku motywacji.

Czy w Blue Monday rośnie liczba diagnoz depresji?

Nie ma na to dowodów. Statystyki zdrowotne nie potwierdzają wzrostu diagnoz depresji czy pilnych konsultacji psychiatrycznych w tym konkretnym dniu.

Czy Blue Monday może być szkodliwy?

Tak, bo upraszcza poważne problemy psychiczne i może skłaniać do bagatelizowania depresji.

Czy istnieją „pozytywne” odpowiedniki Blue Monday?

Tak, jednym z nich jest wymyślony przez twórcę Blue Monday, Cliffa Arnalla, Yellow Day, który najczęściej przypada około 20 czerwca. W tym przypadku jest to jednak także kampania marketingowa.

Blue Monday: podsumowanie

Trzeci poniedziałek stycznia nie wyróżnia się niczym szczególnym – oprócz tego, że zyskał medialną sławę jako Blue Monday. Autorem koncepcji jest Cliff Arnall, psycholog współpracujący z biurem podróży Sky Travel, które w 2005 r. chciało zwiększyć sprzedaż wycieczek zimą. Teoria od początku miała charakter marketingowy, a nie naukowy. Nie warto więc bać się tego dnia, a o dobry nastrój najlepiej dbać przez cały rok.