Jak pozbyć się nadmiaru sebum na twarzy?

Błyszcząca skóra, rozszerzone pory i częstsze wypryski — to typowe sygnały, że gruczoły łojowe pracują zbyt intensywnie. Nadmiar sebum to mieszanina lipidów, która w nadmiarze utrudnia codzienną pielęgnację i wykonanie trwałego makijażu. Dowiedz się, skąd bierze się problem, jak rozpoznać jego objawy i co naprawdę pomaga w codziennej rutynie, a także kiedy warto poszukać wsparcia specjalisty.

Co to jest sebum na twarzy?

Sebum to naturalna wydzielina, produkowana przez gruczoły łojowe na całej powierzchni skóry (z wyjątkiem wewnętrznej strony dłoni i spodów stóp). Jest mieszaniną lipidów i składa się głównie z monoglicerydów, diglicerydów, triglicerydów, wosków, skwalenu, wolnych kwasów tłuszczowych, estrów cholesterolu i cholesterolu. Zadaniem sebum jest natłuszczanie i tworzenie warstwy ochronnej przeciw:

• Bakteriom,
• Wirusom,
• Grzybom,
• Promieniowaniu UV,
• Zmianom temperatury,
• Urazom.

Jeśli jest go za mało, skóra staje się szorstka, wiotka i pomarszczona, trudniej wchłania zawarte w kosmetykach składniki aktywne. Natomiast jego nadmiar powoduje charakterystyczne błyszczenie cery, szczególnie na nosie, czole, policzkach i brodzie.

Skórę, która wydziela zbyt dużo sebum, określa się jako tłustą. Jej zaletą jest mniejsza podatność na zmarszczki, bo tłuszcz pomaga utrzymać wilgoć w naskórku.

Jednocześnie skóra tego typu sprawia sporo problemów z powodu nieestetycznego połysku i jest podatna na powstawanie przebarwień i wyprysków. Osoby z tym typem skóry są bardziej podatne na zatkane pory, zaskórniki i gromadzenie się martwych komórek skóry na powierzchni cery. Skóra tłusta może być matowa i szorstka w dotyku. Problem nadmiernego wydzielania sebum na twarzy dotyczy też skóry mieszanej, przede wszystkim w tzw. strefie T.

Nadmierne sebum na twarzy: przyczyny

Nadprodukcja łoju wynika z kilku nakładających się czynników. Część jest uwarunkowana biologicznie, ale wiele zależy od pielęgnacji, diety i stylu życia. U różnych osób, u których występują różne rodzaje cery, mechanizmy mogą być odmienne, choć objawy bywają podobne. Najważniejsze przyczyny nadmiernego wydzielania sebum to:

• Hormony – okres dojrzewania, wahania cyklu,
• Przewlekły stres,
• Predyspozycje genetyczne i naturalnie większa gęstość gruczołów w strefie T,
• Zbyt agresywne oczyszczanie i stosowanie produktów z alkoholem – bariera traci wodę, a skóra produkuje więcej sebum,
• Komedogenne, ciężkie formuły i niedokładny demakijaż,
• Dieta o wysokim IG, nadmiar cukrów prostych, niedobory cynku i witaminy A,
• Klimat – wysoka wilgotność, upał,
• Leki (np. steroidy anaboliczne) i suplementy hormonalne,
• Źle dobrane kosmetyki zamiast łagodnych, niekomedogennych produktów, jak dermokosmetyki do twarzy.

Jak wygląda nadmiar sebum na twarzy?

Skóra szybko się błyszczy. Często już 1-3 godziny po myciu, makijaż spływa, a pory są bardziej widoczne – szczególnie na nosie, czole i brodzie. Pojawiają się zaskórniki otwarte i zamknięte, grudki, czasem drobne stany zapalne. Cera tłusta może mieć jednocześnie nierówną teksturę i uczucie lepkości po dotknięciu. Charakterystyczne są także widoczne „kropki” w porach i tłustawy film przy linii włosów czy skrzydełkach nosa. To sygnał, że warto sięgnąć po lżejsze formuły, bibułki matujące oraz regularne, ale delikatne maseczki do twarzy o działaniu oczyszczającym.

Jak zmniejszyć wydzielanie sebum na twarzy?

Chcąc ograniczyć nadprodukcję sebum, warto połączyć dobrze ułożoną rutynę pielęgnacyjną z mądrym doborem składników aktywnych. Zacznij od delikatnego oczyszczania i odbudowy bariery, a dopiero potem dokładaj formuły regulujące pracę gruczołów. Gdy objawy są nasilone lub nawracające, warto zasięgnąć porady dermatologa.

Nadmiar sebum na twarzy: leczenie

Przy nasilonych zmianach (częste stany zapalne, bolesne grudki, bliznowacenie) warto skonsultować się ze specjalistą. Lekarz dobiera terapię do obrazu skóry i tolerancji. Zwykle w leczeniu stosuje się:

• Retinoidy miejscowe – normalizują rogowacenie i pośrednio regulują sebum,
• Kwas azelainowy lub nadtlenek benzoilu – działanie przeciwzapalne i przeciwbakteryjne,
• Krótkie kuracje antybiotykami miejscowymi – zwykle w skojarzeniu, czasowo,
• U kobiet: leczenie hormonalne według wskazań – po wywiadzie i badaniach,
• Zabiegi gabinetowe — mogą to być peelingi chemiczne (np. BHA/PHA), a czasem terapia światłem.

Nadprodukcja sebum na twarzy: pielęgnacja

Skóra tłusta powinna być starannie oczyszczana zarówno rano, jak i wieczorem za pomocą żeli, pianek, emulsji, opracowanych specjalnie dla skóry tłustej. Ich pH powinno wynosić od 4,5 do 5,5, ponieważ pH skóry wynosi około 5,4. Chodzi o to, by nie zaburzać tej naturalnej równowagi. Po oczyszczeniu twarz powinna być przetarta tonikiem do cery tłustej.

Pozostałe kosmetyki do pielęgnacji skóry tłustej powinny również być przeznaczone do pielęgnacji tego typu cery – z małą ilością naturalnych olejków, bez syntetycznych wosków ani innych środków lipidowych.

Raz na tydzień możesz zastosować peeling. Wygładza skórę, usuwając zrogowaciały naskórek. Możesz zastosować gotowe produkty lub zrobić go na bazie soku z cytryny i cukru. Jak? Dobry przepis na peeling do skóry tłustej to taki, który nie wymaga zbyt wiele czasu, ani wielu składników. Zamocz gazik sokiem z cytryny, posyp cukrem i masuj twarz okrężnymi ruchami. Pozostaw masę na twarzy na pięć minut, a następnie spłucz ciepłą wodą.

Warto raz albo dwa razy w tygodniu zastosować maseczką oczyszczającą, np. na bazie glinki. Usunie ona martwy naskórek i nadmiar sebum. Przed nałożeniem maski można wziąć kąpiel parową lub gorący prysznic, aby rozszerzyć pory skóry i delikatnie usunąć zaskórniki.

Osoby z tłustą cerą powinny unikać preparatów odtłuszczających na bazie alkoholu, które początkowo eliminują nadmiar sebum, jednak w krótkim czasie nasilają jego produkcję. Niewskazane jest także stosowanie płynów przeciwbakteryjnych, jeśli na skórze nie ma wykwitów ropnych czy zapalnych (nawet w tym wypadku można ich używać jedynie co trzeci dzień).

Warto też porzucić też nawyk matowienia cery kolejną warstwą pudru, co skutkuje zatkaniem porów i tworzeniem się wyprysków, krostek i zaskórników. Trzeba pamiętać, aby unikać pocierania twarzy ręką, ponieważ powoduje to nie tylko przenoszenie bakterii, ale i pobudza gruczoły łojowe do pracy.

Wpływ na zwiększoną produkcję serum ma również nieprawidłowa dieta, w tym niedobory witaminy A, B2 i B6. Natomiast zmniejszą ją produkty spożywcze oraz preparaty z magnezem i cynkiem.

Nadmiar sebum na twarzy: domowe sposoby

Domowe działania mają wspierać barierę i delikatnie regulować przetłuszczanie bez przesuszania. Jak dbać o cerę domowymi sposobami?

• Myj twarz 2× dziennie łagodnym żelem, unikaj silnych detergentów.
• Stosuj lekkie, niekomedogenne kremy nawilżające; nadmiar sebum nie wyklucza nawilżania.
• Włącz serum z niacynamidem lub cynkiem – pomagają wizualnie uspokoić skórę.
• Sięgaj po delikatne toniki z BHA w niskich stężeniach, 2–3 razy w tygodniu.
• Raz–dwa razy w tygodniu użyj maski glinkowej, a na co dzień noś przy sobie bibułki matujące.
• Noś makijaż o lekkiej formule, dokładnie go usuwaj.
• Często zmieniaj poszewkę poduszki.
• Ogranicz wysokie IG w diecie, zadbaj o sen i regularny ruch – stres nasila problem.

Jak zapobiegać nadmiarowi sebum na twarzy?

Profilaktyka zaczyna się od delikatnego mycia dwa razy dziennie i odbudowy bariery. Stosuj lekkie, niekomedogenne kremy i nie pomijaj nawilżania. Wieczorem włącz tonik i serum z BHA lub niacynamidem kilka razy w tygodniu. W dzień wybieraj lekki SPF. Unikaj pocierania twarzy i ciężkich olejów. Dbaj o sen, dietę o niższym IG, nawodnienie i częstą zmianę poszewek.

Jak pozbyć się nadmiaru sebum na twarzy: podsumowanie

W pielęgnacji cery z nadmiarem sebum ważna jest konsekwencja: łagodne oczyszczanie, lekkie nawilżanie, punktowe regulowanie sebum i regularne, lecz nienadmierne złuszczanie. Dodaj maskę glinkową raz albo dwa razy w tygodniu i bibułki matujące na co dzień. Jeśli mimo 6-8 tygodni świadomej rutyny utrzymują się nawracające stany zapalne, skonsultuj się z dermatologiem. Dobrze dobrane leczenie wycisza gruczoły i zapobiega powikłaniom.