Jakie jest prawidłowe ciśnienie? Jak je mierzyć?

Prawidłowe ciśnienie krwi u osoby dorosłej wynosi 120/80 mm Hg. Jednak z wiekiem oraz w wyniku różnych chorób może się ono zmieniać. Jak właściwie wykonać pomiar ciśnienia tętniczego krwi?

Co to znaczy prawidłowe ciśnienie tętnicze krwi?

Ciśnienie tętnicze krwi definiuje się jako napór płynącej krwi na ścianki tętnicy. Jego wysokość jest od dwóch wartości, a mianowicie od ciśnienia:

skurczowego (obserwujemy je w sytuacji skurczu serca),
rozkurczowego (możemy się mu przyjrzeć pomiędzy uderzeniami serca, kiedy jest ono w spoczynku).

Jeśli oba te parametry mieszczą się w przyjętej normie, oznacza to, że ciśnienie tętnicze krwi jest prawidłowe. Jeśli normy byłyby przekroczone, wówczas mielibyśmy do czynienia z nadciśnieniem tętniczym krwi. Taka sytuacja zaś stanowi zagrożenie dla zdrowia i życia pacjenta, gdyż może wywołać problemy m.in. z sercem, mózgiem oraz nerkami, przyczynić się do wystąpienia zawału serca, udaru mózgu, a nawet do zgonu chorego.

Aby nie dopuścić do takich sytuacji, należy regularnie mierzyć ciśnienie tętnicze krwi: zarówno w domu, jak i w gabinecie lekarskim.

Oprócz ciśnienia skurczowego i rozkurczowego w trakcie dokonywania pomiaru odczytuje się jeszcze trzecią informację – wysokość pulsu (to liczba uderzeń serca, jakie wykonało ono w ciągu minuty). Zatem jakie jest prawidłowe ciśnienie i puls?

Jakie jest prawidłowe ciśnienie krwi u dorosłego?

Jakie powinno być prawidłowe ciśnienie krwi u dorosłego? Parametry przedstawione są jako 120 mm Hg dla ciśnienia skurczowego i 80 mm Hg dla ciśnienia rozkurczowego. Takie ciśnienie tętnicze określane jest jako optymalne.

Inne wysokości ciśnienia tętniczego to:

120-129/80-84 mm Hg – normalne ciśnienie,
130-139/85-89 mm Hg – prawidłowe wysokie ciśnienie,
140-159/90-99 mm Hg – lekkie nadciśnienie,
160-179/100-109 mm Hg – umiarkowane nadciśnienie,
180/110 mm Hg i powyżej – ostre nadciśnienie.

Inne jest prawidłowe ciśnienie krwi w zależności od wieku, gdyż wraz z upływem lat ciśnienie tętnicze wzrasta, podwyższa się ono również w przebiegu różnych chorób, np. cukrzycy, czy w przypadku podnormalnego cholesterolu. O tym czy dany pacjent ma właściwe ciśnienie tętnicze krwi decyduje lekarz. Nadciśnienia tętniczego krwi, także tej lekkiej postaci, nie należy lekceważyć. Brak odpowiedniego leczenia oraz niewiedza w tym zakresie, są odpowiedzialne za około 9,5 miliona zgonów rocznie na świecie.

Prawidłowe ciśnienie w ciąży zwykle nie różni się od tego poza nią. Niekiedy parametr rozkurczowy nieco się obniża – o 5-10mm Hg pomiędzy 12 i 26 tygodniem ciąży, jednak wraca do stałej wartości w ok. 36 tygodniu.

Jakie jest prawidłowe ciśnienie u dzieci?

Ile wynosi prawidłowe ciśnienie tętnicze krwi u dzieci? Zależy to od ich wieku, wzrostu, wagi, płci i stanu zdrowia, a określa się je w oparciu o tzw. siatkę centylową (na podstawie której oceniany jest rozwój dziecka).

Za optymalne ciśnienie tętnicze u dziecka uznaje się wartość do 90 centyla. Powyżej tego parametru można mówić o nadciśnieniu tętniczym u dziecka, którego stan zdrowia powinien być pod stałym nadzorem lekarskim.

W przypadku dziecka ważny jest sposób wykonywania pomiaru. Przed przystąpieniem do mierzenia należy wyciszyć malucha i sprawić, aby w spokoju posiedział lub poleżał 10 minut (można mu w tym czasie np. czytać bajki). Używając odpowiedniego w stosunku do wzrostu dziecka aparatu do mierzenia ciśnienia tętniczego, dziecku mierzy się je trzykrotnie, spisując wyniki tylko drugiego i trzeciego pomiaru.

Jakie jest prawidłowe ciśnienie u osób starszych i chorych?

Prawidłowe ciśnienie krwi w wieku 60 lat i więcej, powinno być na poziomie 140 mm Hg (jeśli chodzi o ciśnienie skurczowe), natomiast osoby w tym wieku cierpiące na jakieś choroby mogą mieć ciśnienie sięgające 140-150 mm Hg.

Za prawidłowe ciśnienie tętnicze krwi u zdrowych osób powyżej 80 roku życia uznaje się ciśnienie do 150 mm Hg.

Ocenia się, że cukrzycy mogą mieć je w wysokości do 140 (ciśnienie skurczowe) i w granicach: 80-85 mm Hg (ciśnienie rozkurczowe). Nie powinno się jednak tego ujednolicać, każdy przypadek jest inny i należy go rozpatrywać indywidualnie.

Jak mierzyć ciśnienie tętnicze krwi?

Poza regularnymi wizytami u lekarza, podczas których medyk powinien dokonać pomiaru (chociaż raz w roku u osoby zdrowej), powinno się również dokonywać samodzielnych pomiarów przy użyciu specjalnego aparatu – ciśnieniomierza.

Zanim przystąpimy do mierzenia powinniśmy usiąść i się wyciszyć, uspokoić oddech, itd. Jeżeli uprzednio została wypita kawa lub zapalony papieros, trzeba odczekać około pół godziny.

Ciśnieniomierz zakładamy na prawą rękę (powinna być ona oparta na równej powierzchni, najlepiej na stole), a aparat dokonuje pomiaru (w tym czasie nie powinno się rozmawiać, denerwować, itp.).

Pomiar wykonuje się zawsze dwa razy, zachowując krótki odstęp czasu pomiędzy pomiarami, dwa razy dziennie, o stałych porach: rano (np. o godz. 7:00) i wieczorem (o godz. 19:00). Ciśnienie powinno być mierzone przed posiłkiem oraz przed przyjęciem leków.

Czytaj również:

Autor: Olga Tomaszewska