Cefadroksyl (łac. Cefadroxilum)
Cefadroksyl to antybiotyk z grupy cefalosporyn, powszechnie stosowany w leczeniu zakażeń bakteryjnych, takich jak angina, zapalenie pęcherza moczowego czy infekcje skóry. Działa poprzez niszczenie ściany komórkowej bakterii, co prowadzi do ich śmierci. Kluczowe dla skuteczności leczenia jest przyjęcie całej, zaleconej przez lekarza dawki leku, nawet jeśli objawy ustąpią wcześniej.
Działanie
Cefadroksyl jest antybiotykiem należącym do grupy cefalosporyn I generacji. Wykazuje działanie bakteriobójcze, co oznacza, że zabija wrażliwe na niego bakterie. Mechanizm jego działania polega na blokowaniu syntezy ściany komórkowej bakterii. Ściana komórkowa jest kluczową strukturą, która chroni bakterię przed czynnikami zewnętrznymi i utrzymuje jej kształt. Uszkodzenie tej bariery prowadzi do osłabienia, a następnie rozpadu i śmierci komórki bakteryjnej, co pozwala organizmowi zwalczyć infekcję.
Zastosowanie
Cefadroksyl stosuje się w leczeniu zakażeń wywołanych przez bakterie wrażliwe na ten antybiotyk. Najczęstsze wskazania obejmują:
- zakażenia górnych i dolnych dróg oddechowych, w tym zapalenie gardła i migdałków podniebiennych (angina paciorkowcowa);
- niepowikłane zakażenia układu moczowego, takie jak zapalenie pęcherza moczowego;
- zakażenia skóry i tkanek miękkich, np. ropnie, czyraki, liszajec;
- zakażenia kości i stawów.
Lek jest skuteczny tylko w leczeniu infekcji bakteryjnych – nie działa na wirusy (np. w przypadku grypy czy przeziębienia).
Dawkowanie
Dawkowanie, częstotliwość przyjmowania oraz czas trwania leczenia ustala indywidualnie lekarz na podstawie rodzaju i ciężkości zakażenia, wieku, masy ciała oraz stanu nerek pacjenta. Lek można przyjmować niezależnie od posiłków, jednak przyjęcie go z jedzeniem może zmniejszyć ryzyko dolegliwości żołądkowych. Niezwykle ważne jest, aby ukończyć cały przepisany przez lekarza cykl leczenia, nawet jeśli samopoczucie poprawi się wcześniej. Przedwczesne przerwanie terapii może spowodować nawrót infekcji i rozwój oporności bakterii na antybiotyki.
Przeciwwskazania
Głównym przeciwwskazaniem do stosowania cefadroksylu jest:
- nadwrażliwość (alergia) na cefadroksyl, inne antybiotyki z grupy cefalosporyn lub jakikolwiek składnik preparatu.
Należy zachować szczególną ostrożność i poinformować lekarza o występowaniu w przeszłości reakcji alergicznej na penicyliny lub inne antybiotyki beta-laktamowe, ponieważ istnieje ryzyko tzw. alergii krzyżowej.
Działania niepożądane
Jak każdy lek, cefadroksyl może powodować działania niepożądane.
Najczęściej występujące skutki uboczne to:
- dolegliwości żołądkowo-jelitowe: biegunka, nudności, wymioty, ból brzucha.
Inne możliwe działania niepożądane to m.in.: reakcje alergiczne (wysypka, świąd skóry, pokrzywka), zakażenia grzybicze (np. kandydoza jamy ustnej lub pochwy) spowodowane zaburzeniem naturalnej flory bakteryjnej.
Uwaga: W przypadku wystąpienia ciężkiej lub uporczywej biegunki (szczególnie z krwią lub śluzem) albo nasilonej reakcji alergicznej (np. obrzęk twarzy, trudności z oddychaniem) należy natychmiast skontaktować się z lekarzem.
Interakcje
Cefadroksyl może wchodzić w reakcje z innymi lekami. Należy poinformować lekarza o wszystkich przyjmowanych preparatach, w szczególności o:
- probenecydzie (stosowany w leczeniu dny moczanowej) – może zwiększać stężenie cefadroksylu we krwi;
- lekach przeciwzakrzepowych (np. warfaryna) – cefalosporyny mogą nasilać ich działanie, zwiększając ryzyko krwawień;
- innych antybiotykach o potencjalnym działaniu uszkadzającym nerki (nefrotoksycznym), np. aminoglikozydach, oraz silnych lekach moczopędnych – może wzrosnąć ryzyko uszkodzenia nerek.
Antybiotyki mogą osłabiać skuteczność doustnych środków antykoncepcyjnych, dlatego w trakcie leczenia i krótko po jego zakończeniu zaleca się stosowanie dodatkowych metod antykoncepcji.
Uwagi
- Ciąża i karmienie piersią: Cefadroksyl może być stosowany w ciąży jedynie wtedy, gdy lekarz uzna to za absolutnie konieczne. Substancja przenika w niewielkich ilościach do mleka matki, dlatego należy zachować ostrożność podczas karmienia piersią.
- Niewydolność nerek: U pacjentów z zaburzeniami czynności nerek konieczne może być dostosowanie dawki leku przez lekarza.
- Prowadzenie pojazdów: Cefadroksyl zazwyczaj nie wpływa na zdolność prowadzenia pojazdów, jednak jeśli wystąpią działania niepożądane, takie jak zawroty głowy, należy zachować ostrożność.