Astma to jedna z najczęściej występujących chorób przewlekłych u dzieci. W ostatnich latach obserwuje się wzrost zachorowań na dychawicę, zwłaszcza w krajach rozwiniętych. Jak radzić sobie z astmą u dzieci?
Astma u dzieci
Astma (inaczej dychawica) to przewlekła choroba dróg oddechowych. Mówimy o niej, gdy w wyniku zbyt częstych i mocnych skurczów oskrzeli oraz gromadzenia się w nich gęstego śluzu dochodzi do ograniczenia wydolności dróg oddechowych. Światowa Organizacja Zdrowia podaje, że z astmą oskrzelową zmaga się ponad 235 milionów ludzi na całym świecie, a dużą grupę chorych stanowią dzieci.
Nadreaktywność oskrzeli może mieć różne przyczyny. W większości przypadków napady astmy wywołują alergeny - wówczas mówimy o astmie oskrzelowej atopowej (alergicznej). Zdarza się jednak, że wpływ na wystąpienie choroby mają takie czynniki, jak silne emocje, nawracające infekcje dróg oddechowych, oddychanie zanieczyszczonym powietrzem, wysiłek fizyczny, zimno lub gorąco.
Objawy astmy u dzieci
Symptomy charakterystyczne dla astmy to:
- kaszel,
- świszczący oddech,
- uczucie ucisku w klatce piersiowej.
Może pojawić się również duszność, która występuje przede wszystkim w nocy oraz po wysiłku fizycznym. W przypadku astmy alergicznej często dochodzi również do zapalenia spojówek, alergicznego nieżytu nosa bądź atopowego zapalenie skóry.
Ze względu na częstotliwość występowania symptomów, rozróżniamy:
- astmę niekontrolowaną, kiedy objawy dokuczają pacjentowi codziennie, nawet kilka razy w ciągu dnia, i utrudniają one codzienne życie
- astmę częściowo kontrolowaną, kiedy objawy pojawiają się częściej niż dwa razy tygodniu
- astmę kontrolowaną, kiedy symptomy występują rzadko i nie utrudniają choremu codziennych aktywności
Przyczyny astmy u dzieci
Astma u dzieci w większości przypadków ma podłoże alergiczne. Skurcze oskrzeli są wówczas reakcją organizmu na kontakt z alergenami, zwłaszcza wziewnymi.
Zaliczamy do nich m.in.:
- pyłki roślin,
- roztocza kurzu,
- sierść zwierząt,
- pleśnie.
Rozwój astmy oskrzelowej u dziecka może być również uwarunkowany genetycznie. Prawdopodobieństwo zachorowania u maluszka, którego rodzice są astmatykami to aż 80%. Maleje ono do 30% w przypadku, gdy choruje tylko jeden rodzic. Czynnikiem ryzyka u dzieci są również częste infekcje dróg oddechowych, a także oddychanie zanieczyszczonym powietrzem.
Jak rozpoznać astmę u dzieci?
Lekarz dokonuje wstępnej diagnozy na podstawie dokładnego wywiadu z rodzicem dziecka oraz oceny objawów charakterystycznych dla astmy. Warto jednak wiedzieć, że w przypadku małego dziecka diagnostyka astmy może stanowić problem - u maluchów zwykle najpierw podejrzewa się nawracające infekcje dróg oddechowych.
Doświadczony lekarz nie powinien mieć jednak kłopotów z wykryciem dychawicy. Jej potwierdzeniem jest zazwyczaj wynik spirometrii, czyli badania mierzącego stopień zwężenia oskrzeli i ilość powietrza jaką dziecko wydycha, w stosunku do powietrza pobieranego przy wdechu. W razie potrzeby lekarz może zalecić wykonanie innych badań dodatkowych.
Leczenie astmy u dzieci
Choć objawy astmy oskrzelowej pojawiają się i znikają, choroby tej nie można w pełni wyleczyć. Można natomiast zapobiegać jej zaostrzeniom oraz zahamować jej postęp. W tym celu stosuje się leki przeciwzapalne, które podawane są systematycznie, dzięki czemu znacząco zmniejszają częstotliwość występowania napadów choroby.
Drugą grupą leków są preparaty, które przyjmuje się doraźnie, w razie wystąpienia ataku astmy. Ich zadaniem jest rozszerzenie oskrzeli. W przypadku astmy alergicznej należy przede wszystkim unikać kontaktu z alergenem, który ją wywołuje. Zarówno dzieciom, jak i dorosłym, podaje się wtedy także leki przeciwhistaminowe, które hamują reakcje alergiczne organizmu.
Astma u dzieci - leczenie naturalne
Leczenie naturalne astmy oskrzelowej powinno stanowić jedynie wsparcie dla terapii farmakologicznej. Bez przyjmowania odpowiednich leków, choroba będzie się rozwijać, co może poskutkować trwałym upośledzeniem funkcjonowania dróg oddechowych.
Dobrą naturalną metodą wspomagania leczenia podstawowego jest zastosowanie odpowiedniej diety. Powinna być ona bogata w:
- witaminy C i E,
- magnez,
- selen,
- kwasy omega-3,
- beta-karoten,
- flawonoidy.
W diecie dziecka chorego na astmę należy umieścić ryby, świeże warzywa i owoce, migdały, oliwę, czosnek oraz cebulę. Unikać trzeba natomiast żywności przetworzonej, z dodatkiem konserwantów i sztucznych barwników. Jeśli choroba jest pod kontrolą, warto zachęcać dziecko do podejmowania lekkiej aktywności fizycznej. Spacery czy gimnastyka pozytywnie wpłyną na układ krążeniowo-oddechowy małego pacjenta.
Zobacz także: