Kwas Askorbinowy (Witamina C)
Witamina C, znana również jako kwas askorbinowy, to silny przeciwutleniacz i niezbędny składnik odżywczy, którego organizm ludzki nie potrafi sam wytworzyć. Musimy go dostarczać z dietą lub suplementami.
Dlaczego jej potrzebujemy?
- Odporność: Wzmacnia system odpornościowy, chroniąc przed infekcjami.
- Kolagen: Niezbędna do produkcji kolagenu, który buduje skórę, kości, ścięgna i naczynia krwionośne.
- Antyoksydant: Zwalcza wolne rodniki, chroniąc komórki przed uszkodzeniem.
- Wchłanianie żelaza: Ułatwia przyswajanie żelaza z pożywienia.
- Gojenie ran: Przyspiesza proces gojenia się ran.
Źródła w diecie:
- Owoce cytrusowe (pomarańcze, cytryny, grejpfruty)
- Papryka (szczególnie czerwona i żółta)
- Brokuły
- Truskawki
- Kiwi
- Natka pietruszki
- Czarne porzeczki
Niedobór witaminy C:
Może prowadzić do:
- Szkorbutu (rzadka choroba w krajach rozwiniętych)
- Osłabienia odporności
- Zmęczenia
- Bólów mięśni i stawów
- Problemów z gojeniem się ran
- Krwawienia dziąseł
Suplementacja:
Wskazana w przypadku niedoborów, zwiększonego zapotrzebowania (np. stres, choroba), dla osób palących papierosy oraz w okresie jesienno-zimowym.
Dawkowanie:
Zalecana dzienna dawka witaminy C różni się w zależności od wieku, płci i stanu zdrowia. Zwykle wynosi od 75 mg do 90 mg dla dorosłych. W przypadku suplementacji, dawki mogą być wyższe (należy skonsultować z lekarzem lub farmaceutą).
Przedawkowanie:
Witamina C jest rozpuszczalna w wodzie, a jej nadmiar jest wydalany z moczem. Jednak bardzo wysokie dawki mogą powodować:
- Dolegliwości żołądkowo-jelitowe (biegunka, nudności, bóle brzucha)
- Wysypkę skórną
- Zwiększone ryzyko kamicy nerkowej (u osób z predyspozycjami)
Interakcje z lekami:
- Witamina C może wpływać na wchłanianie niektórych leków (np. aspiryny, antykoagulantów).
- Osoby przyjmujące leki regularnie powinny skonsultować się z lekarzem przed rozpoczęciem suplementacji witaminą C.
Działania niepożądane:
Zwykle dobrze tolerowana. Rzadko występują łagodne dolegliwości żołądkowe.
Prowadzenie pojazdów i obsługa maszyn:
Witamina C nie wpływa na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn.
Ciąża i karmienie piersią:
Witamina C jest ważna dla kobiet w ciąży i karmiących piersią. Zapotrzebowanie na nią jest wtedy zwiększone. Należy skonsultować się z lekarzem w celu ustalenia odpowiedniej dawki.
Przechowywanie:
Przechowywać w suchym i chłodnym miejscu, z dala od światła i wilgoci.
Suplementacja witaminy C powinna być zawsze uzupełnieniem zrównoważonej diety, a nie jej zamiennikiem. W przypadku jakichkolwiek wątpliwości skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą.