Zanokcica paznokcia: od czego powstaje? Objawy, leczenie i powikłania

Zanokcica paznokcia to choroba bakteryjna wymagająca konsultacji lekarskiej i specjalistycznego leczenia. Sprawdź, co powoduje zanokcicę i jak sobie z nią poradzić.

Zanokcica paznokcia: co to jest?

Zanokcica paznokcia to częsta choroba bakteryjna wału paznokciowego, czyli skóry otaczającej paznokcie. Nawet niewielkie przerwanie ciągłości naskórka ułatwia wnikanie patogennych bakterii w głąb skóry oraz sprzyja rozwojowi stanu zapalnego. 

• W przypadku zanokcicy dochodzi do nadmiernej kolonizacji bakteriami, takimi jak gronkowiec złocisty (Staphylococus aureus) lub paciorkowce. 
• W efekcie pojawia się ból, zaczerwienienie i obrzęk, które bywają bardzo uporczywe i mogą utrudniać wykonywanie codziennych czynności. 
• Choroba może dotyczyć zarówno dłoni, jak i stóp. Najczęściej rozwija się po urazie.
• Zanokcica wymaga konsultacji lekarskiej i indywidualnego planu leczenia, aby nie dopuścić do rozwoju powikłań i nawrotu choroby w przyszłości.

Sprawdź, czym jest i skąd się bierze grzybica paznokci.

Zanokcica paznokcia: rodzaje

Wyróżniamy 3 rodzaje zanokcicy: ostrą, przewlekłą i nawracającą.

• Zanokcica ostra pojawia się krótko po urazie, który może być konsekwencją obgryzania skórek, a także nieprawidłowego przeprowadzenia zabiegu manicure lub pedicure.
• Zanokcica przewlekła to efekt długotrwałego narażenia na czynniki drażniące i uszkadzające. Zmiany wokół paznokci są trwałe, a niekiedy może dojść do utraty naturalnych zdolności regeneracyjnych skóry.
• Zanokcica nawracająca wiąże się z przewlekłym stanem zapalnym, a objawy naprzemiennie wchodzą w remisję i zaostrzenie. Często w jej rozwoju biorą udział nie tylko bakterie, ale też grzyby.

Zanokcica paznokcia: przyczyny

Najczęstszą przyczyną zanokcicy paznokci są urazy skóry wokół paznokcia. Przerwanie ciągłości skóry ułatwia przenikanie drobnoustrojów, które wywołują stan zapalny. Urazy mogą pojawić się na skutek np. zbyt głębokiego wycinania skórek lub ich obgryzania. Wpływ na rozwój choroby ma też narażenie na wilgoć i czynniki drażniące. Zanokcica dotyczy głównie osób, które ze względu na swoją pracę mają częsty kontakt z wodą, detergentami i innymi substancjami chemicznymi.

Dodatkowo do rozwoju zanokcicy predysponują następujące czynniki:

• wrastające paznokcie,
• zakażenia grzybicze,
• osłabienie ogólnoustrojowej odporności,
• cukrzyca,
• łuszczyca.

Zobacz, co może spowodować wrastający paznokieć i jak sobie z nim poradzić.

Zanokcica paznokcia: objawy

Zanokcica powoduje obrzęk i pogrubienie skóry w okolicy okołopaznokciowej. 

• Skóra staje się mocno zaczerwieniona i tkliwa.
• Ból ma najczęściej charakter pulsujący, nasila się przy dotyku i może utrudniać wykonywanie codziennych czynności. 
• W zaawansowanych przypadkach choroby możliwy jest także ropny wyciek spod wału paznokciowego oraz onycholiza, czyli rozwarstwienie płytki paznokcia. 
• Zanokcica bardzo rzadko powoduje objawy uogólnione, a dolegliwości najczęściej są ograniczone do jednego palca.

Zanokcica paznokcia: diagnostyka

W przypadku pojawienia się wymienionych wcześniej objawów wskazujących na zanokcicę warto zgłosić się do lekarza pierwszego kontaktu lub dermatologa. Specjalista stawia diagnozę na podstawie charakterystycznego obrazu klinicznego. Na ogół nie są wymagane żadne dodatkowe badania. W przypadku wątpliwości lekarz może skierować pacjenta na badania mikrobiologiczne, polegające na pobraniu wymazu z objętego chorobą miejsca.

Sprawdź antybiotyki na receptę.

Zanokcica paznokcia: leczenie

Plan leczenia zanokcicy ustala lekarz prowadzący na podstawie nasilenia objawów, wieku pacjenta oraz ewentualnych dolegliwości lub chorób towarzyszących.

• W przypadku zanokcicy ostrej o podłożu bakteryjnym najczęściej stosuje się miejscowe środki antyseptyczne lub antybiotykoterapię. 
•  Jeśli objawy nie ustąpią lub mimo leczenia będą się nasilać, konieczna może być interwencja chirurgiczna polegająca na nacięciu zmienionego chorobowo miejsca.

Sprawdź dostępne leki przeciwgrzybicze na receptę.

Zanokcica paznokcia: domowe sposoby

Czy istnieją skuteczne domowe sposoby na zanokcicę paznokcia? Łagodne zmiany nie zawsze wymagają leczenia i po konsultacji z lekarzem można wdrożyć leczenie naturalne. Są jednak przypadki, kiedy choroby nie można samodzielnie wyleczyć w domu, a naturalne metody mogą jedynie wspierać regenerację skóry, zmniejszać stan zapalny oraz ryzyko rozwoju powikłań. Co możesz zrobić?

• Ciepła kąpiel: palec objęty stanem chorobowym namocz w ciepłej wodzie z dodatkiem szarego mydła.
• Okłady ziołowe: szałwia i rumianek mają działanie łagodzące i przeciwzapalne.

Pamiętaj jednak, aby wcześniej skonsultować te metody ze swoim lekarzem. Skóra w przebiegu zanokcicy jest wrażliwa, podatna na uszkodzenia i rozwój infekcji, dlatego postępowanie musi być dobrane uważnie. Dbaj też o regularne pranie i wymienianie ręczników, których używasz do wycierania dłoni.

Sprawdź skuteczne preparaty do odkażania.

Zanokcica paznokcia: powikłania

Nieleczona zanokcica paznokcia może prowadzić do poważnych powikłań. Wiele osób ma tendencję do bagatelizowania objawów skórnych, myśląc, że nie są niczym poważnym i same ustąpią. Niestety zanokcica może doprowadzić do:

• ropnia pod paznokciem,
• zapalenia macierzy paznokcia,
• zniekształceniem płytki paznokcia,
•  rozprzestrzeniania się infekcji, a w skrajnym przypadku do sepsy.

Zanokcica paznokcia: profilaktyka

Profilaktyka zanokcicy paznokcia polega przede wszystkim na codziennej dbałości o skórę i paznokcie, a także unikaniu urazów.

• Unikaj obgryzania paznokci i skórek.
• Podczas prac domowych wymagających używania detergentów noś rękawiczki ochronne.
• Regularnie stosuj kremy nawilżające.
• Zabiegi pielęgnacyjne wykonuj ostrożnie, używając wyłącznie zdezynfekowanych narzędzi.
• Jeśli robisz manicure lub pedicure w salonie kosmetycznym, upewnij się, że narzędzia są poddawane odpowiednim procedurom związanym ze sterylizacją.
• Regularnie myj ręce i dokładnie je osuszaj.
•  Jeśli dojdzie do jakiegokolwiek skaleczenia lub zadrapania, dokładnie zdezynfekuj i zabezpiecz skórę.

Zobacz, jak powinno wyglądać usuwanie skórek z paznokci, aby nie doprowadzić do uszkodzeń i rozwoju zanokcicy.

Zanokcica paznokcia: najczęstsze pytania

Poznaj odpowiedzi na najczęstsze pytania dotyczące zanokcicy paznokci.

Jak wyleczyć zanokcicę paznokcia?

O sposobie leczenia zanokcicy paznokci za każdym razem powinien zdecydować lekarz. W niektórych przypadkach wystarczą miejscowe środki antyseptyczne. Czasem konieczna będzie antybiotykoterapia, a u niektórych osób jedyną skuteczną metodą może okazać się zabieg chirurgiczny.

Od czego powstaje zanokcica paznokcia?

Zanokcica paznokcia rozwija się na skutek zachowania fizjologicznej równowagi w obrębie mikrobioty skóry i wniknięcia drobnoustrojów chorobotwórczych. Ryzyko zanokcicy wzrasta po urazach związanych z przerwaniem ciągłości skóry oraz przy osłabionej odporności.

Czy zanokcica sama przejdzie?

Łagodne przypadki zanokcicy mogą przejść samoistnie, jednak zdarza się to rzadko, a choroba obarczona jest ryzykiem powikłań. Dlatego nie warto bagatelizować objawów i zwlekać z wizytą u lekarza. Im szybciej wdrożysz leczenie, tym mniejsze będzie ryzyko rozwoju powikłań.

Ile trwa odrastanie paznokcia po zanokcicy?

Zanokcica nie musi wiązać się z utratą paznokcia. Jest to jednak możliwe, gdy stan zapalny i infekcja zaczną się rozprzestrzeniać, a także powstanie ropień podpaznokciowy. Odrastanie paznokcia trwa zazwyczaj od 4 do 6 miesięcy.

Choroba paznokci zanokcica: podsumowanie

Zanokcica to stan zapalny wałów paznokciowych. Powstaje w wyniku urazu mechanicznego naskórka (np. przy obgryzaniu paznokci lub źle wykonanym manicure z wycinaniem skórek), który umożliwia wniknięcie bakterii, takich jak gronkowiec złocisty lub paciorkowce. Objawy obejmują zaczerwienienie, obrzęk, tkliwość i pulsujący ból. W leczeniu wykorzystuje się środki antyseptyczne, antybiotyki i zabiegi chirurgiczne. Najważniejszą metodą profilaktyki jest dbanie o higienę i unikanie uszkodzeń.