Szukasz naturalnej alternatywy dla kawy? Poznaj guaranę - roślinę o wyjątkowych właściwościach energetyzujących i prozdrowotnych. Stosowanie guarany zyskuje coraz większą popularność wśród osób prowadzących zdrowy tryb życia. Sprawdź, jak działa i jak ją bezpiecznie stosować.
Co to jest guarana?
Guarana (Paullinia cupana) to roślina pochodząca z Amazonii, szczególnie rozpowszechniona w Brazylii. Nazwa pochodzi od plemienia Guarani, które tradycyjnie wykorzystywało jej właściwości lecznicze. Ten tropikalny krzew wyróżnia się charakterystycznymi owocami, w których znajdują się czarne nasiona guarany - najbardziej wartościowa część rośliny, bogata w substancje aktywne, szczególnie w kofeinę.
Właściwości guarany
Według badań opublikowanych w Journal of Ethnopharmacology, właściwości guarany wynikają z jej bogatego składu chemicznego. Nasiona guarany są cennym źródłem:
- kofeiny (2.5-5% suchej masy),
- teobrominy (około 0.2-0.3%),
- teofiliny (w śladowych ilościach),
- tanin (około 12%),
- katechin i epikatechin,
- saponin,
- składników mineralnych (potas, wapń, magnez),
- białka (do 15% suchej masy).
Co wyróżnia guaranę? Zawartość kofeiny w jej nasionach tworzy kompleks z taninami, co skutkuje powolnym uwalnianiem i przedłużonym działaniem w organizmie.
Działanie guarany
Działanie pobudzające guarany jest szczególnie cenione przez osoby dbające o zdrowy tryb życia. Badania kliniczne potwierdzają, że regularne stosowanie guarany może:
- wspierać proces odchudzania,
- prowadzić do zmniejszenia uczucia zmęczenia,
- zapewniać poprawę koncentracji,
- zwiększać wydolność organizmu,
- wspomagać metabolizm.
Formy stosowania i dawkowanie guarany
Obecnie na rynku dostępne są różnorodne preparaty zawierające guaranę. Suplementy diety z guaraną mogą stanowić wartościowe uzupełnienie diety, szczególnie dla osób aktywnych.
Guarana w proszku - jak stosować?
Guarana mielona to jedna z najpopularniejszych form suplementacji. Według zaleceń klinicznych, należy przestrzegać następującego dawkowania:
- jednorazowa dawka: 1-2 g (około pół łyżeczki);
- maksymalna dzienna dawka: 3 g;
- najlepiej przyjmować przed posiłkiem.
Jak pić guaranę w proszku? Najłatwiejszym sposobem jest rozpuszczenie jej w ciepłej (nie wrzącej) wodzie. Możesz też eksperymentować z innymi formami - dodawać guaranę do smoothie, koktajli owocowych lub wymieszać z jogurtem czy musli. Dobrze sprawdza się również połączenie z sokiem owocowym, który pomaga zamaskować charakterystyczny, gorzkawy smak guarany.
Tabletki z guaraną - jakie jest zalecane dawkowanie?
Tabletki z guarany standardowo zawierają 50-100 mg ekstraktu. Zalecane dawkowanie to 1-2 tabletki dziennie, w zależności od standaryzacji preparatu. Przed zakupem warto sprawdzić zawartość kofeiny na opakowaniu i stosować się do zaleceń producenta.
Napoje z guaraną
Napój z guaraną możesz przygotować na kilka sposobów:
- Herbata z guaraną:
- wsyp 1/2 łyżeczki guarany do szklanki,
- zalej wodą o temperaturze 70-80°C,
- odstaw na 3-5 minut,
- smak guarany można złagodzić dodatkiem miodu lub cytryny.
- guarana do picia - zimne napoje:
- koktajl energetyczny: wymieszaj guaranę z sokiem pomarańczowym;
- smoothie: połącz z bananem i mlekiem roślinnym;
- napój orzeźwiający: dodaj do wody z cytryną i miętą.
Inne formy guarany
Verde mate z guaraną to popularne połączenie yerba mate z guaraną. Zalecana porcja to 1-2 g guarany na standardową porcję yerba mate.
Kolejną formą jest skoncentrowany Shot z guaraną. Jest to zwykle 50-100 m. Należy sprawdzić zawartość guarany na etykiecie i nie przekraczać 1-2 shotów dziennie.
Pamiętaj, że niezależnie od wybranej formy, należy przestrzegać zalecanej dziennej dawki guarany. Zbyt duże spożycie może prowadzić do skutków ubocznych. Jeśli dopiero zaczynasz przygodę z guaraną, zacznij od małych dawek, by sprawdzić reakcję organizmu.
Czy guarana jest szkodliwa? Skutki uboczne i przeciwwskazania
Według badania Silvestriniego i współpracowników (2013), guarana w standardowych dawkach jest dobrze tolerowana przez zdrowe osoby. Jednak, podobnie jak w przypadku innych substancji zawierających kofeinę, przy przedawkowaniu mogą wystąpić działania niepożądane:
- bezsenność,
- niepokój,
- tachykardia,
- bóle głowy,
- zaburzenia żołądkowo-jelitowe.
Przeciwwskazania do stosowania (potwierdzone badaniami):
- ciąża i laktacja,
- nadciśnienie tętnicze,
- choroby serca,
- zaburzenia lękowe,
- wrzody żołądka,
- przyjmowanie niektórych leków (należy skonsultować z lekarzem).
Guarana to naukowo potwierdzony, naturalny stymulant o złożonym mechanizmie działania. Kluczowe jest przestrzeganie zalecanych dawek i znajomość przeciwwskazań. W razie wątpliwości warto skonsultować się z farmaceutą lub lekarzem.
Bibliografia
- Kubica P., Kulig A., Szopa A., Turcza K., Ekiert H.: Nowe surowce roślinne w Farmakopei Europejskiej. Część 6. Paullinia cupana (P. guarana) – źródło nowego surowca alkaloidowego. Postępy Fitoterapii 2020; 21(1): 19-27.
- K. Matjakowska, Ł. Szeleszczuk, M. Zielińska-Pisklak, Właściwości farmakologiczne leków oraz preparatów pochodzenia roślinnego o działaniu nootropowym – zastosowanie w farmakoterapii, „Lek w Polsce”, nr 6 (7) 2017.
- Schimpl FC, da Silva JF, Gonçalves JF, Mazzafera P. "Guarana: revisiting a highly caffeinated plant from the Amazon". Journal of Ethnopharmacology. 2013;150(1):14-31.
- Silvestrini G.I., Marino F., Cosentino M. "Effects of a commercial product containing guaraná on psychological well-being, anxiety and mood: a single-blind, placebo-controlled study in healthy subjects". Journal of Negative Results in BioMedicine 2013; 12: 9.