Gorzka czekolada: właściwości, zastosowanie, działanie. Czy gorzka czekolada jest zdrowa?

Gorzka czekolada z jednej strony zawiera wiele związków przeciwzapalnych, zwłaszcza polifenoli. Z drugiej strony jednak dostarcza też sporo kalorii, cukru i nasyconych kwasów tłuszczowych o niekorzystnym wpływie na zdrowie. Czy jest to zdrowa przekąska? Można ją jeść na diecie, czy lepiej jej unikać? Przeczytaj nasz artykuł i przekonaj się, czy warto jeść gorzką czekoladę oraz jaki ma wpływ na Twoje zdrowie.

Gorzka czekolada: charakterystyka

Gorzka czekolada powstaje z ziaren kakaowca uprawianych głównie w Afryce i Ameryce Południowej. Zebrane ziarna są oczyszczane, poddawane fermentacji, suszeniu, prażeniu i mieleniu. W tym wieloetapowym procesie powstaje masa kakaowa, która jest główną bazą czekolady. Następnie łączy się ją z tłuszczem (masłem) kakaowym, proszkiem kakaowym oraz cukrem. O czekoladzie gorzkiej, mówimy wtedy, gdy zawartość masy kakaowej jest wyższa niż 60%. Dla porównania w czekoladzie mlecznej zawartość masy kakaowej jest nawet 3-krotnie niższa. Dodatkowo czekolada mleczna zawiera też mleko w proszku i znacznie większe ilości cukru.

Gorzka czekolada: skład i wartości odżywcze

Ile kcal ma gorzka czekolada? 100 g czekolady o zawartości miazgi kakaowej na poziomie mniej więcej 70% dostarcza ok. 600 kcal. Standardowa kostka czekolady o masie 10 g ma więc ok. 60 kcal. To czyni ją produktem stosunkowo wysokokalorycznym, jednak odpowiedź na pytanie, czy czekolada gorzka tuczy, wcale nie jest taka oczywista. Pamiętaj, że na naszą masę ciała wpływa całodobowy bilans energetyczny i kalorie dostarczone ze wszystkich, a nie pojedynczych produktów. Gorzka czekolada sama w sobie nie przyczyni się do przyrostów masy ciała, ale ze względu na wysoką kaloryczność spożywanie jej w dużych ilościach może utrudniać kontrolę całościowej kaloryczności podczas diety.

100 g gorzkiej czekolady dostarcza też ok. 40 g tłuszczów, ok. 45 g węglowodanów i ok. 8 g białka. Warto podkreślić, że większość tłuszczów stanową nasycone kwasy tłuszczowe, a węglowodanów – cukry proste. Na tej podstawie można by stwierdzić, że nie jest to produkt prozdrowotny. Jednak gorzka czekolada zawiera też żelazo i magnez, a co najważniejsze, jest źródłem antyoksydantów i polifenoli, takich jak:

• Flawonoidy,
• Kwasy fenolowe,
• Teobromina,
• Resweratrol.

Związki te wykazują silne działanie antyoksydacyjne i przeciwzapalne. Dieta bogata w antyoksydanty i polifenole jest jednym z kluczowych zaleceń w profilaktyce chorób sercowo-naczyniowych, metabolicznych i nowotworowych. Zatem, czy gorzka czekolada jest zdrowa? Może być to produkt prozdrowotny, pod warunkiem że jest spożywana w umiarkowanych ilościach i nie prowadzi do przekroczenia dobowej kaloryczności diety.

Sprawdź, skąd się bierze i jak leczyć niedobór magnezu.

Gorzka czekolada: właściwości

Wysoka zawartość związków antyoksydacyjnych i polifenolowych sprawia, że gorzka czekolada może mieć właściwości:

• Przeciwzapalne,
• Przeciwutleniające,
• Regulujące ciśnienie krwi,
• Poprawiające poziom glukozy we krwi.

Dowiedz się więcej na temat właściwości czekolady.

Gorzka czekolada: na co pomaga?

Lista odpowiedzi na pytanie, na co jest dobra gorzka czekolada, jest bardzo długa. Sprawdź, kiedy warto ją jeść i na co może Ci pomóc.

Gorzka czekolada na biegunkę       

Gorzka czekolada może łagodzić biegunki, ponieważ zawiera taniny, które działają ściągająco na błonę śluzową jelit. Im wyższa zawartość masy kakaowej, tym lepiej.

Gorzka czekolada a cukrzyca

Czy gorzka czekolada obniża albo podnosi cukier? To pytanie, które zadaje sobie wiele osób z cukrzycą. Pamiętaj, że na poziom glukozy we krwi ma wpływ bardzo wiele czynników m.in. kompozycja posiłków, rytm dobowy, a nawet stres. Cukrzyca nie jest jednak przeciwwskazaniem do spożywania gorzkiej czekolady. Zawarte w niej flawonoidy spowalniają wchłanianie węglowodanów w jelitach, poprawiają insulinowrażliwość i mogą obniżać poziom glukozy we krwi na czczo.

Przeczytaj nasz artykuł „Cukrzyca u osób dorosłych” i dowiedz się więcej na temat tej choroby.

Gorzka czekolada a cholesterol i trójglicerydy

Antyoksydanty z gorzkiej czekolady mogą pozytywnie wpływać na poziom cholesterolu LDL oraz trójglicerydów we krwi. Głównym mechanizmem odpowiedzialnym za ten efekt jest zmniejszenie wchłaniania cholesterolu w jelitach.

Gorzka czekolada a trzustka

Trzustka odpowiada za produkcję insuliny, a gorzka czekolada i zawarte w niej flawonoidy, mogą pozytywnie wpływać na jej funkcjonowanie. Przekłada się to m.in. na zmniejszenie insulinooporności. Jednak aktywne choroby trzustki, w szczególności ostre lub przewlekłe zapalenie, są przeciwwskazaniem do spożywania gorzkiej czekolady.

Gorzka czekolada a wątroba

Gorzka czekolada może pozytywnie wpływać na wątrobę. Zawarte w niej flawonoidy działają ochronnie na hepatocyty oraz poprawiają funkcjonowanie śródbłonka naczyń krwionośnych, co może obniżać ciśnienie w żyłach wątrobowych.

Gorzka czekolada na diecie przeciwzapalnej

Gorzka czekolada jest wartościowym elementem diety przeciwzapalnej, która polecana jest m.in. w przypadku endometriozy, choroby Hashimoto, czy reumatoidalnego zapalenia stawów. Jej niewielkie ilości dostarczają sporej dawki przeciwzapalnych polifenoli, które pomagają obniżyć markery stanu zapalnego. 

Gorzka czekolada a odchudzanie

Dieta odchudzająca nie wymaga rezygnacji z gorzkiej czekolady. Wręcz przeciwnie. Umiarkowane spożycie gorzkiej czekolady pomaga w regulacji poziomu greliny, czyli hormonu głodu. Co więcej, u wielu osób już niewielka ilość gorzkiej czekolady zaspokaja potrzebę na słodką przekąskę. Pamiętaj jednak, że najważniejszy podczas odchudzania jest deficyt energetyczny, a to ile gorzkiej czekolady dziennie możesz zjeść, zależy od Twojej całościowej diety i aktywności fizycznej. Warto spożywać ją z umiarem.

Gorzka czekolada: zastosowanie w kosmetyce

Gorzka czekolada, a w szczególności zawarte w niej masło kakaowe, znajduje zastosowanie również w kosmetyce. Wspomniane masło kakaowe może pełnić rolę emolientu. Tworzy na skórze warstwę ochronną, dzięki czemu jest nawilżona, zregenerowana i miękka. Dodatkowo antyoksydanty z gorzkiej czekolady chronią skórę przed szkodliwym działaniem czynników zewnętrznych np. promieniowaniem UV. Masło kakaowe i flawonoidy z gorzkiej czekolady są częstym składnikiem:

• Kremów do skóry suchej,
• Balsamów do ciała,
• Pomadek do ust,
• Kremów do rąk,
• Odżywek i masek do włosów,
• Peelingów do ciała.

Co zrobić z gorzkiej czekolady?

Gorzka czekolada to produkt, który możesz wykorzystać na wiele różnych sposobów. Urozmaici Twoje posiłki, a przy okazji zwiększy ilość przeciwzapalnych składników w Twojej diecie. Poznaj nasze pomysły na przekąski z gorzką czekoladą:

• Wymieszaj 3 kostki gorzkiej czekolady, pół garści orzechów włoskich i garść borówek – to prawdziwa bomba przeciwzapalna,
• Dodaj 2 kostki gorzkiej czekolady podczas gotowania owsianki – dzięki temu będzie kremowa i pysznie czekoladowa,
• Dodaj posiekaną gorzką czekoladę do jogurtu z bakaliami i owocami – w ten sposób zwiększysz potencjał przeciwzapalny swojego posiłku.

Gorzka czekolada: przeciwwskazania

Czy istnieją przeciwskazania do spożycia gorzkiej czekolady? Jest to dość uniwersalny i bezpieczny produkt, jednak są sytuacje, kiedy warto na nią uważać. Główne przeciwwskazania to:

• Alergia na kakao,
• Zapalenie trzustki,
• Niewydolność wątroby,
• Ostre choroby żołądka i jelit,
• Zapalenie pęcherzyka żółciowego.

Sprawdź, czym jest uczulenie na czekoladę i jak sobie z nim poradzić.

Gorzka czekolada: skutki uboczne

Tak jak każdy produkt spożywczy, gorzka czekolada ma swoje zalety i wady. Skutki uboczne związane z jej spożyciem mogą obejmować przede wszystkim przyrost masy ciała związany z nadmierną podażą kalorii. Gorzka czekolada na noc nie jest najlepszym pomysłem, ponieważ zawiera kofeinę, która może utrudniać zasypianie i pogarszać jakość snu oraz utrudniać nocną regenerację organizmu. Warto wspomnieć również o zależności między gorzką czekoladą a trądzikiem. Niestety u wielu osób wysokie spożycie kakao i czekolady przyczynia się do nasilenia zmian trądzikowych. Jeśli obserwujesz to u siebie, warto ograniczyć spożycie czekolady – zarówno gorzkiej, jak i mlecznej.

Zobacz, na czym polega dieta bezmleczna i kiedy ja stosować.

Gorzka czekolada: podsumowanie

Gorzka czekolada to nie tylko wyjątkowo smaczna przekąska, ale także produkt o wielu właściwościach prozdrowotnych. Jest bogata w antyoksydanty i polifenole, które odpowiadają za jej korzystne działanie. Wspiera układ sercowo-naczyniowy, zmniejsza stany zapalne i negatywne konsekwencje stresu oksydacyjnego. Jest źródłem ważnych minerałów, takich jak magnez, które korzystnie wpływają na funkcjonowanie mięśni i układu nerwowego. Gorzka czekolada ma też właściwości przeciwnowotworowe i wspiera ochronę skóry przed szkodliwym promieniowaniem UV. To wszystko czyni ją nie tylko pysznym, ale i wartościowym składnikiem codziennej diety.