Wzdęcia przed okresem i w trakcie miesiączki to dolegliwość, która pojawia się u wielu kobiet. Spowodowane są głównie zmianami w produkcji niektórych hormonów (progesteronu i estrogenu) wpływających na pracę jelit. Czy wzdęty brzuch przed okresem jest normalny? Jak zmniejszyć wzdęcia i ból brzucha przed okresem? Sprawdź!
Czy wzdęcia przed okresem są normalne?
Kobiecy organizm przechodzi przez wiele zmian w ciągu zaledwie jednego miesiąca. Cykl menstruacyjny można podzielić na 4 fazy: menstruację, fazę folikularną, owulację oraz fazę lutealną. Faza lutealna rozpoczyna się po zakończeniu owulacji i trwa do pierwszego dnia następnej miesiączki. Niestety ostatnie dni tej fazy dla wielu kobiet wiążą się z nieprzyjemnymi dolegliwościami, które zwiastują nadejście kolejnego krwawienia menstruacyjnego. Może pojawić się m.in. osłabienie, zmęczenie, bóle brzucha, drażliwość, a także objawy żołądkowo jelitowe. Często utrzymują się one również przez całą miesiączkę.
Uczucie wzdęcia i zaokrąglony brzuch przed okresem są więc do pewnego stopnia fizjologiczne i nie powinny wzbudzać niepokoju. To naturalna konsekwencja zmian hormonalnych zachodzących w organizmie. Ważne jest jednak nasilenie objawów i czas ich trwania. Jeśli wzdęcia i gazy przed okresem mają łagodny przebieg, nie utrudniają codziennego funkcjonowania i ustępują po zakończeniu miesiączki, na ogół nie są powodem do obaw. Jeśli jednak są bardzo uporczywe, towarzyszy im ból, biegunka lub zaparcie oraz pojawiają się też w innych fazach cyklu, warto skonsultować się z lekarzem i dietetykiem, aby znaleźć przyczynę.
Wzdęcia przed okresem: przyczyny
Skąd się bierze wzdęty brzuch podczas okresu i przed miesiączką? Wzdęty brzuch przy okresie to konsekwencja wahań hormonalnych w szczególności w obrębie progesteronu i estrogenów. Hormony te wpływają na perystaltykę jelit i zatrzymywanie wody w organizmie. Progesteron spowalnia ruchy jelit i procesy trawienne, co może doprowadzić do zaparć, wzdęć i bólu brzucha. Wiele kobiet przed i w trakcie miesiączki obserwuje u siebie wzmożony apetyt, który może powodować wzrost ochoty na słodycze i słone przekąski. Wysokie spożycie tych produktów nie jest bez znaczenia dla pracy jelit i sprzyja wzdęciom, zaparciom i nadmiernej produkcji gazów jelitowych.
Sprawdź preparaty na wzdęcia i gazy.
Kiedy się pojawiają wzdęcia przed i podczas miesiączki?
Ile dni przed okresem pojawia się wzdęty brzuch? Wzdęcia mogą pojawić się nawet 1-2 tygodnie przed spodziewaną miesiączką. Największe nasilenie objawów przypada zazwyczaj na 2-3 dni przed pierwszym dniem krwawienia. Jest to jednak kwestia bardzo indywidualna. U niektórych kobiet dyskomfort jelitowy może utrzymywać się przez całą fazę lutealną, a bolesne wzdęcia podczas okresu utrzymują się przez cały czas trwania miesiączki. U innych kobiet delikatne wzdęcia mogą pojawić się zaledwie przez 2-3 dni w ciągu trwania całego cyklu menstruacyjnego. Niektóre kobiety nie obserwują natomiast znacząco podwyższonej aktywności jelit przed i w trakcie miesiączki.
Co na wzdęcia przed okresem?
Duże wzdęcia przed okresem potrafią być bardzo niekomfortowe i negatywnie wpływać na samopoczucie i funkcjonowanie. Na szczęście istnieje kilka sposobów na to, by choć trochę ograniczyć nieprzyjemne objawy. Jak zmniejszyć wzdęcie brzucha przed miesiączką? Wypróbuj te sposoby:
- Dbaj o nawodnienie. Pij minimum 2 litry płynów. Najlepiej sprawdzi się woda mineralna niegazowana. Unikaj słodkich napojów gazowanych, które mogą podrażniać jelita i sprzyjać wzdęciom.
- Ruszaj się przez minimum 30 minut dziennie. Jeśli występują u Ciebie gazy i wzdęcia przed okresem, najlepiej sprawdzą się łagodne formy ruchu takie jak spacer, joga, pilates, czy stretching. Długotrwała pozycja siedząca niestety sprzyja wzdęciom i zaparciom, dlatego staraj się regularnie robić przerwy na delikatny rozruch.
- Unikaj żywności wysokoprzetworzonej. Słodycze, słone przekąski, produkty z dodatkiem słodzików, barwników i dużej ilości konserwantów mogą powodować dolegliwości żołądkowo-jelitowe bez względu na fazę cyklu. Dlatego w fazie lutealnej, kiedy układ pokarmowy jest dodatkowo obciążony przez zmiany hormonalne, wysokie spożycie tych produktów, zwiększa ryzyko wystąpienia wzdęć i biegunki przed okresem.
- Jedz regularnie. Przewód pokarmowy lubi regularność, dlatego unikaj częstego podjadania między posiłkami oraz jedzenia tuż przed snem. Postaraj się zachować ok. 3-4 godzin przerwy między głównymi posiłkami oraz jeść najpóźniej 2 godziny przed położeniem się spać.
- Zastosuj zioła na wzdęcia. Koper włoski, rumianek, imbir, mięta pieprzowa to rośliny, które poprawiają perystaltykę jelit i procesy trawienne, działają rozluźniająco i zmniejszają wzdęcia oraz gazy. Możesz pić je w formie naparów lub herbatek. Świetnie sprawdza się napar imbirowy na czczo, herbatka z kopru włoskiego po głównym posiłku oraz napar rumiankowy po kolacji, przed spaniem. Alternatywą są gotowe suplementy diety. Występują najczęściej w formie kapsułek. Warto wypróbować przede wszystkim suplementy diety z miętą.
- Omów z lekarzem stosowanie leków na wzdęcia. Preparaty na wzdęcia zawierają substancje, które rozbijają pęcherzyki gazów w jelitach, dzięki czemu zmniejszają wzdęcia i gazy. Należy je jednak stosować wyłącznie doraźnie i po konsultacji ze specjalistą, ponieważ tak, jak inne leki mogą powodować skutki uboczne.
Jak pozbyć się wzdęć podczas okresu?
Sposoby na wzdęcia podczas okresu nie różnią się znacząco od tych, które warto wprowadzić przed okresem. Dodatkowo możesz spróbować ciepłych okładów na brzuch np. kompresów lub termoforów. Ciepło rozluźnia mięśnie, dzięki czemu może zmniejszać ból miesiączkowy oraz wzdęcia jelit. Postaraj się też utrzymać aktywność fizyczną. Joga, pilates, czy stretching to formy ruchu, które warto włączyć do swojej rutyny podczas miesiączki. Pomagają na większość dolegliwości miesiączkowych takich jak ból, wzdęcia, zaparcia, obniżone samopoczucie i nastrój.
Podczas miesiączki uważaj jednak na suplementy ziołowe, zwłaszcza jeśli przyjmujesz leki przeciwbólowe lub przeciwskurczowe. Niestety mogą wchodzić ze sobą w interakcje i nadmiernie obciążać wątrobę. Postaw na naturalne napary, które wykazują łagodniejsze działanie. Przed zastosowaniem suplementów diety skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą.
Sprawdź preparaty na zaparcia.
Jak zmniejszyć ryzyko pojawienia się wzdęć przed i w trakcie okresu?
Wzdęcia przed miesiączką i podczas okresu to przykra dolegliwość, której nie zawsze jesteśmy w stanie całkowicie uniknąć. Zmiany hormonalne są nieodłączną częścią kobiecego cyklu. Możesz jednak zmniejszyć ryzyko ich wystąpienia poprzez dbałość o swoją dietę i styl życia. Niskoprzetworzone, wysokoodżywcze posiłki, wypijanie odpowiedniej ilości płynów oraz codzienna aktywność fizyczna to najlepsze sposoby na usprawnienie pracy jelit i profilaktykę wzdęć, zaparć oraz gazów.
Na 7 dni przed planowanym pierwszym dniem krwawienia zadbaj szczególnie o regularność posiłków, możesz też włączyć napary ziołowe np. z imbiru, kopru włoskiego, czy rumianku. Nie bagatelizuj też roli snu. Już jedna nieprzespana noc może zaburzać funkcjonowanie jelit, ich perystaltykę oraz procesy trawienia i wchłaniania składników pokarmowych. Postaraj się spać minimum 7 godzin na dobę, a przed okresem i w trakcie miesiączki znajdź dodatkowy czas na relaks i odpoczynek tylko dla siebie.
Wzdęcia przed okresem: podsumowanie
Wzdęcia przed okresem oraz podczas miesiączki to fizjologiczny objaw zmian hormonalnych zachodzących w kobiecym organizmie. Niestety potrafią być bardzo uciążliwe, dlatego warto sięgnąć wtedy po sprawdzone, domowe sposoby na ich złagodzenie. Najlepiej działa nawodnienie, łagodna aktywność fizyczna, a także zioła, w szczególności imbir, koper włoski, rumianek i mięta. Jeśli wzdęcia są bardzo uporczywe, towarzyszy im ból, silne zaparcie, czy nadmierna produkcja gazów lub dolegliwości te pojawiają się również w innych fazach cyklu, warto zasięgnąć opinii specjalisty.
Źródła:
1. Buentzel S. Medicinal Plants Used for Abdominal Discomfort – Information from Cancer Patients and Medical Students, https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC9463914/ [dostęp: 03.05.2025]
2. Larinjani B. Prevention and Treatment of Flatulence From a Traditional Persian Medicine Perspective, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27275398/ [dostęp: 03.05.2025]
3. Hannan K. Mood symptoms and gut function across the menstrual cycle in individuals with premenstrual syndrome, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/39265472/ [dostęp: 03.05.2025]
4. Hyeoung O. Menstrual Cycle Variation in MRI-Based Quantification of Intraluminal Gas in Women With and Without Dysmenorrhea, https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC9130698/#:~:text=During%20the%20perimenstrual%20period%2C%20women,increased%20intraluminal%20gas%20(4). [dostęp: 03.05.2025]