Pięciornik - właściwości. Maść pięciornikowa, wyciąg

Pięciornik, znany m.in. pod nazwą pięciornik gęsi, to znany ziołolecznictwu środek antybakteryjny, ściągający i przeciwkrwotoczny. Kłącze pięciornika, z którego uzyskuje się prozdrowotny wyciąg, jest zatem skuteczne np. na biegunki, afty, zapalenie spojówek, czy hemoroidy.

Pięciornik - co to jest?

Pięciornik to ziele często spotykane na łąkach, pastwiskach, w ogrodach i rzadszych lasach w krajach Europy i Azji, w tym w Polsce. Występuje szerokie nazewnictwo tej rośliny: pięciornik gęsi, kurze ziele, kurzy ślad (nazwy pochodzą od wyglądu liści, które kojarzą się z łapą kury), pięciornik biały, pięciornik żółty. Łacińska nazwa tej rośliny brzmi „potentilla”, a oznacza w przełożeniu na język polski „potężny”, co odnosi się do właściwości leczniczych zioła.

Szczególne zastosowanie zdrowotne mają kłącza pięciornika i to właśnie wyciąg z kłączy pięciornika wykorzystuje się w ziołolecznictwie. Kłącze pięciornika zbiera się jesienią lub wczesną wiosną, zanim roślina zacznie kwitnąć, następnie kroi się i suszy w przewiewnym, suchym i ciepłym miejscu (w którym temperatura nie powinna przekraczać 50 stopni Celsjusza).

W składzie pięciornika występują m.in.:

• garbniki,
• kwasy organiczne,
• flawonoidy,
• żywice i woski,
• sole mineralne,
• gumy roślinne,
• witaminy.
  
  

Czytaj też: Babka lancetowata – właściwości. Zastosowanie na kaszel

Pięciornik gęsi - właściwości

Pięciornik leczy wiele schorzeń. Jest skuteczny jako środek antybakteryjny, wykazuje też działanie przeciwkrwotoczne i ściągające. Zatem ziele pięciornika gęsiego wykorzystuje się w leczeniu takich chorób i stanów chorobowych, jak:

• biegunka,
• stany zapalne żołądka i jelit,
• czerwonka,
• dur brzuszny,
• zapalenie dziąseł i gardła (nalewka z pięciornika nadaje się do płukania gardła),
• afty,
• krwawienia z odbytu i hemoroidy,
• odparzenia,
• zapalenie spojówek,
• swędzenie odbytu oraz stany zapalne organów płciowych.
  
  

Ponadto kłącze pięciornika wykorzystuje się, by przeciwdziałać trądzikowi. Pięciornik gęsi można użyć też na trudno i długo gojące się rany.

Maść pięciornikowa

Ziele pięciornika, a dokładniej kłącze pięciornika, po wysuszeniu może być stosowane jako:

• maść pięciornikowa (gotowy produkt do kupienia np. w aptece lub sklepie zielarskim) o działaniu ściągającym, przeciwzapalnym, wysuszającym i antyseptycznym;
• napar (by pozyskać działanie przeciwbiegunkowe należy wcześniej przygotowaną łyżkę korzenia pięciornika zalać szklanką wrzątku i odcedzić wyciąg po około 20 minutach. Stosować zgodnie ze wskazówkami lekarza);
• nalewka (by ją przygotować należy odmierzyć 50 g pokrojonych suchych korzeni pięciornika, zalać je 0,5 l alkoholu (40 %) i odstawić na około 2 tygodnie, codziennie wstrząsając butelką z nalewką. Po tym czasie powinno się odcedzić napój, przelać do ciemnej butelki i przechowywać w lodówce. Aby zniwelować problemy z trawieniem, należy pić nalewkę 3 razy dziennie po łyżce stołowej);
• płukanka lub kompres (przygotowanie środka jest takie samo jak w przypadku nalewki, płukankę stosuje się do przepłukiwania jamy ustnej, dziąseł oraz gardła, a okłady używa się do leczenia owrzodzeń, czyraków i innych problemów skórnych);
• odwar (by zastosować go wewnętrznie, np. w przypadku biegunki, powinno się użyć 1 łyżki suszonego pięciornika i zalać go szklanką zimnej wody, następnie podgrzać na wolnym ogniu przez ok 10 minut, po tym czasie odczekać kolejne 10 minut, przecedzić wywar i pić np. 2 łyżki 2-3 razy dziennie; tak przygotowany odwar można także stosować zewnętrznie do płukania, obmywania i okładania zmienionych chorobowo miejsc oraz do irygacji w stanach zapalenia pochwy, przy upławach, itp. – wówczas lepiej rozcieńczyć odwar wodą o temperaturze pokojowej w proporcji 1:1).
  
  

Sprawdź też: Jałowiec (pospolity) - zastosowanie. Jak wygląda?

Pięciornik - przeciwwskazania

Poza leczniczymi korzyściami pięciornik gęsi ma też przeciwwskazania. Nie powinno się zatem stosować kłącza pięciornika w przypadku takich schorzeń jak np.:

• przewlekłe biegunki,
• owrzodzenie jelita grubego,
• gruźlica jelit.
  
  

Poza tym pięciornik nie powinien być stosowany przez kobiety ciężarne, karmiące oraz przez dzieci.

Kuracja pięciornikiem powinna być przeprowadzana pod okiem lekarza, który zaleci właściwą dawkę i rodzaj kuracji oraz długość jej trwania. Zbyt długie przyjmowanie pięciornika może bowiem spowodować zaparcia. 

Poznaj: Skuteczne zioła dla diabetyka