Iwabradyna
Charakterystyka ogólna
Iwabradyna to lek stosowany w leczeniu chorób serca, który działa poprzez selektywne zwalnianie rytmu zatokowego. Należy do grupy leków zwanych inhibitorami prądu If w węźle zatokowym. W przeciwieństwie do beta-blokerów, iwabradyna nie wpływa na kurczliwość mięśnia sercowego ani na ciśnienie tętnicze, co czyni ją szczególnie przydatną u pacjentów z nietolerancją beta-adrenolityków.
Mechanizm działania
Iwabradyna selektywnie i swoiście hamuje prąd If w węźle zatokowym serca, który odpowiada za spontaniczną depolaryzację i generowanie rytmu zatokowego. Zmniejszenie aktywności tego prądu prowadzi do spowolnienia częstości akcji serca, co zmniejsza zapotrzebowanie mięśnia sercowego na tlen, poprawiając tolerancję wysiłku i zmniejszając objawy dławicy piersiowej
Wskazania do stosowania
Iwabradyna jest wskazana u dorosłych pacjentów w leczeniu:
- Przewlekłej stabilnej dławicy piersiowej u osób z prawidłowym rytmem zatokowym i częstością akcji serca ≥ 70 uderzeń/min, u których beta-blokery są przeciwwskazane lub nietolerowane, lub w skojarzeniu z nimi.
- Przewlekłej niewydolności serca (klasa II–IV NYHA) z zaburzoną frakcją wyrzutową lewej komory (≤ 35%), u pacjentów z rytmem zatokowym i częstością akcji serca ≥ 75 uderzeń/min, w skojarzeniu z leczeniem standardowym (ACEI, beta-blokery, diuretyki, antagonisty aldosteronu).
Dawkowanie
Dławica piersiowa:
- Dorośli <75 lat: początkowo 5 mg dwa razy dziennie.
- Po 3–4 tygodniach, jeśli objawy utrzymują się i lek jest dobrze tolerowany, dawkę można zwiększyć do 7,5 mg dwa razy dziennie.
- Pacjenci ≥75 lat: zaleca się rozpoczęcie leczenia od 2,5 mg dwa razy dziennie.
Niewydolność serca:
- Zalecana dawka początkowa to 5 mg dwa razy dziennie.
- W zależności od odpowiedzi klinicznej i tolerancji, dawkę można zwiększyć do 7,5 mg dwa razy dziennie lub zmniejszyć do 2,5 mg dwa razy dziennie.
Lek należy przyjmować w regularnych odstępach, najlepiej podczas posiłków.
Przeciwwskazania
- Bradykardia (rytm serca < 60 uderzeń/min),
- Wstrząs kardiogenny,
- Ostry zawał mięśnia sercowego,
- Ciężka hipotonia (ciśnienie skurczowe < 90 mmHg),
- Ciężka niewydolność wątroby,
- Blok zatokowo-przedsionkowy, zespół chorego węzła zatokowego,
- Stymulator serca kontrolujący rytm zatokowy,
- Jednoczesne stosowanie silnych inhibitorów CYP3A4 (np. ketokonazol, klarytromycyna),
- Ciąża i karmienie piersią.
Środki ostrożności
- Ostrożność u pacjentów z migotaniem przedsionków – ryzyko nieskuteczności,
- Ryzyko wystąpienia zaburzeń widzenia (fosfeny),
- Możliwość wystąpienia bradykardii – konieczne monitorowanie rytmu serca,
- Ostrożność u pacjentów z niedociśnieniem, blokami przedsionkowo-komorowymi I stopnia,
- Nie zaleca się stosowania u dzieci i młodzieży <18 lat.
Działania niepożądane
Częste:
- Fosfeny (przemijające błyski światła w polu widzenia),
- Bradykardia,
- Bóle głowy, zawroty głowy,
- Zaburzenia widzenia,
- Nudności, zaparcia, biegunka.
Rzadziej:
- Migotanie przedsionków,
- Blok przedsionkowo-komorowy,
- Skurcze mięśni,
- Wysypki skórne, świąd.
Bardzo rzadko:
- Torsade de pointes,
- Reakcje nadwrażliwości,
- Hipotonia ortostatyczna.
Interakcje
- Silne inhibitory CYP3A4 (np. ketokonazol, itrakonazol, klarytromycyna) – przeciwwskazane,
- Sok grejpfrutowy – może zwiększać stężenie iwabradyny,
- Beta-blokery, diltiazem, werapamil – nasilają bradykardię,
- Leki wydłużające QT – ryzyko arytmii komorowych.
Stosowanie w ciąży i laktacji
- Ciąża: iwabradyna jest przeciwwskazana – brak wystarczających danych o bezpieczeństwie, ryzyko działania teratogennego.
- Laktacja: iwabradyna przenika do mleka – nie zaleca się stosowania w okresie karmienia piersią.
Przechowywanie
- Przechowywać w temperaturze poniżej 25°C,
- Chronić przed światłem i wilgocią,
- Przechowywać w miejscu niedostępnym dla dzieci,
- Nie stosować po upływie terminu ważności.