Betaksolol (łac. Betaxololum)
Betaksolol to lek należący do grupy beta-blokerów, stosowany w leczeniu chorób serca, takich jak nadciśnienie tętnicze, oraz w okulistyce do obniżania ciśnienia wewnątrzgałkowego w jaskrze. Jego działanie polega na spowalnianiu pracy serca i zmniejszaniu jego zapotrzebowania na tlen, a w przypadku kropli do oczu – na redukcji produkcji cieczy wodnistej.
Działanie
Betaksolol jest lekiem z grupy beta-adrenolityków (tzw. beta-blokerów), który wykazuje selektywne działanie na receptory beta-1, zlokalizowane głównie w sercu. Blokując te receptory, lek hamuje działanie hormonów stresu, takich jak adrenalina. Prowadzi to do:
- zwolnienia czynności serca,
- zmniejszenia siły skurczu mięśnia sercowego,
- obniżenia ciśnienia tętniczego krwi.
Dzięki temu serce pracuje wolniej i bardziej ekonomicznie. W postaci kropli do oczu betaksolol zmniejsza produkcję cieczy wodnistej w gałce ocznej, co prowadzi do obniżenia podwyższonego ciśnienia wewnątrzgałkowego.
Zastosowanie
Betaksolol jest stosowany w zależności od formy preparatu:
Tabletki doustne:
- leczenie nadciśnienia tętniczego,
- profilaktyka napadów dławicy piersiowej (bólu w klatce piersiowej związanego z niedokrwieniem serca).
Krople do oczu:
- leczenie jaskry z otwartym kątem przesączania,
- obniżanie podwyższonego ciśnienia wewnątrzgałkowego (tzw. nadciśnienie oczne).
Dawkowanie
Dawkowanie, forma leku (tabletki lub krople) oraz czas terapii są zawsze ustalane przez lekarza prowadzącego. Należy ściśle przestrzegać zaleceń. W przypadku tabletek leczenie jest zazwyczaj długotrwałe i nie wolno go nagle przerywać bez konsultacji z lekarzem, gdyż może to prowadzić do groźnych dla zdrowia powikłań.
Przeciwwskazania
Główne przeciwwskazania do stosowania betaksololu to:
- nadwrażliwość (alergia) na betaksolol lub inny składnik leku;
- ciężka niewydolność serca;
- wstrząs kardiogenny;
- blok przedsionkowo-komorowy II lub III stopnia (poważne zaburzenie przewodzenia impulsów w sercu);
- znacznie zwolniona akcja serca (ciężka bradykardia);
- ciężka astma oskrzelowa lub ciężka przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP).
Działania niepożądane
Jak każdy lek, betaksolol może wywoływać skutki uboczne.
Najczęstsze działania niepożądane dla tabletek (ogólnoustrojowe) to:
- zmęczenie, osłabienie,
- zawroty głowy, ból głowy,
- zwolnienie tętna (bradykardia),
- uczucie zimna w dłoniach i stopach,
- nudności, wymioty, biegunka.
Najczęstsze działania niepożądane dla kropli do oczu (miejscowe) to:
- krótkotrwały dyskomfort, pieczenie lub kłucie w oku bezpośrednio po zakropleniu,
- łzawienie,
- rzadziej niewyraźne widzenie lub uczucie ciała obcego w oku.
Interakcje
Betaksolol może wchodzić w reakcje z innymi lekami. Należy poinformować lekarza o wszystkich przyjmowanych preparatach, a zwłaszcza o:
- innych lekach na serce i nadciśnienie (np. werapamil, diltiazem, klonidyna, amiodaron) – ryzyko nasilenia działania i poważnego zwolnienia akcji serca;
- lekach przeciwcukrzycowych (insulina, leki doustne) – betaksolol może maskować objawy niskiego poziomu cukru we krwi (hipoglikemii), takie jak szybkie bicie serca;
- niesteroidowych lekach przeciwzapalnych (NLPZ), np. ibuprofen – mogą osłabiać działanie betaksololu obniżające ciśnienie;
- lekach stosowanych w znieczuleniu ogólnym – konieczne jest poinformowanie anestezjologa o przyjmowaniu betaksololu przed planowanym zabiegiem chirurgicznym.
Uwagi
- Nagłe przerwanie leczenia: Nie wolno samodzielnie i nagle odstawiać tabletek z betaksololem. Dawkę należy zmniejszać stopniowo, pod kontrolą lekarza, aby uniknąć gwałtownego wzrostu ciśnienia czy bólu w klatce piersiowej.
- Ciąża i karmienie piersią: Stosowanie leku w tym okresie jest dopuszczalne tylko wtedy, gdy lekarz uzna to za bezwzględnie konieczne.
- Prowadzenie pojazdów: Lek, zwłaszcza na początku leczenia, może powodować zmęczenie i zawroty głowy, co może upośledzać zdolność do prowadzenia pojazdów i obsługi maszyn. Krople do oczu mogą powodować przejściowe zaburzenia widzenia.
- Cukrzyca: Pacjenci z cukrzycą powinni zachować szczególną ostrożność, ponieważ betaksolol może maskować objawy ostrzegawcze hipoglikemii.