Grypa typu A: objawy, leczenie, powikłania

Aleksandra Dziura

Grudzień 16, 2024

Grypa typu A to poważna choroba wirusowa, która może powodować bardzo silne objawy, szybko się rozprzestrzeniać, a nawet prowadzić do groźnych powikłań. W tym artykule wyjaśniamy, czym jest to schorzenie, jakie symptomy powinny zaniepokoić oraz w jaki sposób należy je leczyć, aby szybko wrócić do pełni zdrowia.

Na obrazku widzimy siedzącą kobietę okrytą kołdrą, która wyciera nos chusteczką. Scena sugeruje objawy infekcji, takie jak katar i ogólne osłabienie organizmu, typowe dla przeziębienia lub grypy. Kobieta wygląda na zmęczoną, co podkreśla potrzebę odpoczynku i domowego leczenia w czasie choroby.

Grypa typu A – co to jest?

Grypa typu A to ostra choroba zakaźna wywoływana przez wirus grypy typu A. Jest on zaliczany do typowych wirusów wywołujących tzw. grypę sezonową. Okres zachorowań na grypę przypada zazwyczaj między październikiem a kwietniem i trwa około 3 miesięcy.

Czy grypa typu A jest zaraźliwa? Tak, chorobą łatwo jest się zarazić od innych chorych, ponieważ wirusy przenoszą się drogą kropelkową. Dlatego w okresie charakteryzującym się największą zachorowalnością, nie zawsze możliwe jest całkowite uniknięcie kontaktu z patogenem.

W celach profilaktycznych zaleca się więc regularne szczepienia, zwłaszcza u osób narażonych na poważne powikłania choroby.

Przyczyny grypy typu A

Bezpośrednią przyczyną grypy typu A jest zakażenie wirusem grypy typu A. Grypę sezonową najczęściej wywołują wirusy podtypów H1N1 oraz H3N1. Wyróżnia je krótki okres wylęgania, co oznacza, że objawy pojawią się w krótkim czasie od kontaktu z wirusem. Cechą charakterystyczną jest też duża zmienność antygenowa, która powoduje konieczność regularnego przyjmowania zaktualizowanych szczepionek, ponieważ ryzyko zachorowania na nowe warianty pojawia się każdego roku. Grypą typu A można z łatwością zarazić się on innego chorego. Czynniki, które zwiększają to ryzyko to m.in.:

Bezpośredni kontakt z osobą zakażoną lub skażonym przedmiotem,

Niedostateczna higiena rąk i dotykanie brudnymi rękami okolicy ust, nosa i oczu,

Przebywanie w dużych skupiskach ludzi w sezonie grypowym,

Przebywanie w bliskiej odległości od osoby chorej bez odpowiedniego zabezpieczenia np. maseczką.

Na obrazku widać osobę leżącą w łóżku, która mierzy temperaturę za pomocą termometru. Na brzuchu spoczywa chusteczka, co sugeruje osłabienie i objawy infekcji, takie jak gorączka czy bóle mięśni. Scena pokazuje codzienną sytuację podczas grypy typu A, kiedy chorzy często odpoczywają w łóżku i kontrolują swoje objawy.

Grypa typu A – objawy

Objawy grypy typu A nie są specyficzne i łatwo pomylić je z przeziębieniem lub inną infekcją. W przebiegu grypy intensywność dolegliwości jest jednak na ogół dużo wyższa. Symptomy ogólnoustrojowe, które mogą sugerować zarażenie wirusem grypy typu A to:

Gorączka,

Dreszcze,

Bóle mięśniowe,

Ból głowy,

Osłabienie,

Uczucie rozbicia,

Pogorszenie samopoczucia.

W przebiegu grypy typu A mogą pojawić się również objawy ze strony układu oddechowego, takie jak ból gardła, kaszel, nieżyt nosa. Zdarza się, że występuje też biegunka lub wymioty. Ile trwa gorączka w grypie typu A? Najczęściej utrzymuje się przez 2-4 dni, a po tym czasie powinna samoistnie ustąpić.

Grypa typu A – przebieg choroby

Grypa typu A rozwija się szybko. Pierwsze objawy pojawiają się średnio w ciągu 2 dni od zakażenia. Przyjmuje się, że chory zaraża już 1 dzień przed oraz przez ok. 3-5 dni po pierwszym wystąpieniu symptomów. Na początku pojawiają się objawy ogólne takie jak rozbicie, osłabienie, bóle głowy oraz mięśni. Poważnym objawem jest wysoka gorączka, która często różnicuje grypę od przeziębienia. Ile trwa grypa typu A? Ostre dolegliwości mogą utrzymywać się do 7 dni. Zdarza się jednak, że chorzy czują się osłabieni zdecydowanie dłużej. Warto też podkreślić, że łagodne przejście grypy nie gwarantuje braku powikłań. Dlatego wszelkie objawy należy konsultować z lekarzem i przestrzegać zaleceń. Ważne jest też pozostanie w domu i ograniczenie kontaktu z innymi ludźmi do minimum, aby zmniejszyć rozprzestrzenianie się choroby.

Grypa typu A – leczenie

W większości przypadków leczenie grypy typu A jest głównie objawowe i można skutecznie przeprowadzić je w warunkach domowych. Do lekarza należy zgłosić się, gdy ostre objawy i gorączka utrzymują się dłużej niż 3 dni, a stan ulega progresywnemu pogorszeniu. Konsultacji wymagają również chorzy, u których gorączka i inne dolegliwości powróciły po kilku dniach przerwy. Większość osób chorujących na grypę typu nie wymaga pobytu w szpitalu. Zdarza się jednak, że przebieg choroby jest na tyle ciężki, że konieczna jest hospitalizacja. Wskazaniem do pobytu w szpitalu są:

Problemy z oddychaniem i duszności, uczucie braku tchu oraz ściskania klatki piersiowej,

Dezorientacja, majaczenie, utrata przytomności,

Silne osłabienie mięśni, problemy z chodzeniem i poruszaniem kończynami,

Zawroty głowy, niskie ciśnienie tętnicze,

Zmniejszenie ilości oddawanego moczu, suchość w ustach,

Gorączka powyżej 40°C,

Krwiste lub sine plamki na skórze,

Krwioplucie.

Grypa typu A – leczenie domowe

Chorzy na grypę typu A powinni pozostać w domu i izolować się od innych osób, zwłaszcza tych z grupy zwiększonego ryzyka powikłań grypy. Czas izolacji powinien trwać tak długo, jak długo utrzymują się objawy.

Zalecany jest odpoczynek, sen, unikanie aktywności fizycznej, zbędnej pracy zawodowej i umysłowej.

W przypadku gorączki ważna jest podaż zwiększonej ilości płynów (nawet do 3 litrów dziennie). Dobrze sprawdza się ciepła woda z miodem i cytryną. Można też sięgnąć po napary ziołowe np. rumianek lub melisę, które ułatwiają zasypianie i wspomagają regenerację.

Jeśli grypa powoduje spadek apetytu, warto postawić na lekkie, odżywcze posiłki w formie płynnej np. koktajle, sosy czy zupy.

Grypa typu A – leczenie farmakologiczne

W leczeniu objawowym grypy typu A można zastosować:

Środki przeciwbólowe i leki na gorączkę takie jak paracetamol, ibuprofen i inne niesteroidowe leki przeciwzapalne,

Preparaty na katar i leki obkurczające naczynia błony śluzowej nosa,

Preparaty na kaszel,

Preparaty na ból gardła.

W większości przypadków leczenie objawowe jest w pełni wystarczające, zdarza się jednak, że konieczne jest włączenie specyficznych leków przeciwwirusowych. Leki na grypę dostępne w Polsce dostępne to m.in. oseltamiwir, zanamiwir, peramiwir. O doborze preparatu, dawkowaniu i czasu leczenia decyduje lekarz na podstawie objawów, wieku, chorób współwystępujących i ogólnego stanu chorego.

Warto podkreślić, że popularne preparaty na odporność m.in. te zawierające duże dawki witaminy C nie mają udowodnionego, korzystnego wpływu na leczenie grypy, zmniejszanie objawów i skracanie czasu jej trwania. Dieta i suplementacja ukierunkowana na poprawę odporności mają głównie działanie profilaktyczne. Dlatego o zdrowy styl życia należy dbać przez cały rok, aby organizm w trakcie sezonu chorobowego był zdolny do walki z patogenami.

Obrazek przedstawia osobę w maseczce ochronnej, ukazaną w kadrze od szyi do nosa. Maseczka zasłania usta i nos, co jest symbolem ochrony zdrowia, zapobiegania rozprzestrzenianiu się infekcji oraz dbałości o higienę, szczególnie w sezonie grypy i chorób wirusowych.

Grypa typu A - powikłania

Niestety grypa typu A to choroba obarczona ryzykiem poważnych powikłań, wśród których wymienia się m.in.:

Zapalenie płuc,

Anginę paciorkowcową,

Zaostrzenie chorób przewlekłych np. cukrzycy, niewydolności serca, choroby niedokrwiennej, astmy, przewlekłej obturacyjnej choroby płuc,

Zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych i mózgu,

Encefalopatia,

Zespół Guillaina i Barrego,

Zapalenie mięśnia sercowego.

Ryzyko ciężkiego przebiegu i wystąpienie powikłań jest większe w niektórych, szczególnie wrażliwych grypach. Dotyczy to zwłaszcza osób starszych po 65 roku życia oraz dzieci przed ukończeniem 5 roku życia. Bardzo niebezpieczna jest również grypa typu A w ciąży, zwłaszcza w II i III trymestrze. Niestety może doprowadzić nawet do poronienia czy przedwczesnego porodu. Dlatego w przypadku wystąpienia objawów należy jak najszybciej zgłosić się do lekarza. Na powikłania grypy typu A narażone są też osoby z otyłością, przewlekłymi chorobami serca, płuc i wątroby, nadciśnieniem tętniczym i cukrzycą.

Profilaktyka grypy typu A

Podstawową metodą profilaktyki grypy typu A są szczepienia. Warto jednak pamiętać, że nie zapewniają one 100% gwarancji i ochrony, dlatego mimo wszystko niezbędne jest przestrzeganie ogólnych zasad, takich jak:

Dbałość o higienę rąk w sezonie grypowym (niezbędne jest częste mycie rąk po każdym kontakcie z chorym, korzystaniu transportu publicznego, wizycie w sklepie lub przychodni czy innym miejscu o dużym natężeniu ruchu),

Noszenie maseczki ochronnej na twarz,

Unikanie dużych skupisk ludzi,

Unikanie bezpośredniego kontaktu z osobami wykazującymi objawy infekcji,

Izolacja i pozostanie w domu w przypadku wystąpienia symptomów.

Szczepienia przeciwko grypie zaleca się powtarzać co rok. Dodatkowo należy dbać o zdrowy styl życia i zbilansowany sposób odżywiania przez cały rok, a nie tylko podczas choroby lub w sezonie grypowym. Sen, regularna aktywność fizyczna, dieta obfitująca w warzywa i owoce, pełnowartościowe białko i roślinne, zdrowe tłuszcze są niezwykle ważne dla odporności. Zalecana jest też suplementacja witaminy D.

Grypa typu A - podsumowanie

Grypa typu A to choroba wirusowa o charakterze sezonowym. Wywołuje objawy, takie jak gorączka, bóle mięśni i głowy, osłabienie oraz rozbicie. W większości przypadków wystarczające jest leczenie objawowe i domowe, jednak zdarza się, że koniecznie jest włączenie specjalnego leczenia przeciwwirusowego lub hospitalizacja. Niestety grypa nawet o łagodnym przebiegu może powodować groźne powikłania, dlatego nie należy bagatelizować objawów zwłaszcza w przypadku występowania innych problemów zdrowotnych, nadmiaru masy ciała, ciąży. Zaleca się też zachowanie szczególnej ostrożności u osób starszych oraz dzieci.

Źródła: