W kieszeni komórka i glukometr, badający poziom cukru we krwi – 300 tysięcy dzieci w Polsce, taki zestaw ma zawsze przy sobie. Zazwyczaj chorują na cukrzycę typu 1, ale też typu MODY.
Cukrzyca - fakty
Na początek kilka faktów. Cukrzyca u dzieci pojawia się, gdy trzustka przestaje produkować insulinę. Najczęściej winny jest układ odpornościowy, który potraktował komórki beta trzustki, jak wrogie wirusy czy bakterie i zniszczył je. Do końca nie wiadomo, dlaczego tak się dzieje. Podobno najbliższa prawdy jest teoria, że choroba pojawia się, gdy w organizmie dziecka zadziałają jednocześnie trzy czynniki:
- genetycznie uwarunkowane skłonności do cukrzycy,
- stres,
- infekcja wirusowa.
Cukrzyca, za którą odpowiedzialny jest układ odpornościowy, nazywana jest cukrzycą typu 1. Jej typowe objawy to:
- wysoki poziom cukru we krwi,
- wzmożone pragnienie,
- gwałtowna utrata masy ciała,
- częste oddawanie moczu (także w nocy),
- apatia,
- senność.
Diagnozuje się ją na podstawie badania poziomu cukru we krwi i przeciwciał. Jedynym sposobem jej terapii jest podawanie insuliny.
Zobacz: Waga dietetyczna - dla cukrzyka i nie tylko - jak działa?
Czym jest cukrzyca MODY?
Jednak, gdy objawy cukrzycy u dziecka lub przebieg choroby są nietypowe, można podejrzewać, że nie choruje ono na cukrzycę typu jeden, lecz MODY. To dziedziczna odmiana cukrzycy, spowodowana mutacjami w genach kodujących wydzielanie insuliny przez komórki beta trzustki. Jak szacują diabetolodzy, ma ją od 5 do 10 procent diabetyków. Jest chorobą nieuleczalną, dziedziczoną niezależnie od płci.
W cukrzycy typu MODY nie występują charakterystyczne objawy, które by jednoznacznie na nią wskazywały. Budzą skojarzenie z cukrzycą typu 1, ale też mogą być charakterystyczne dla cukrzycy typu 2, np. otyłość, insulinooporność. Diagnozuje się ją na podstawie badań genetycznych, wykonywanych z krwi i braku autoprzeciwciał.
To ważne, bo w przeciwieństwie do cukrzycy typu 1, MODY czasem może być leczona za pomocą tabletek i diety. Mimo wielu badań, dotąd nie wynaleziono lekarstwa na najczęstsze cukrzyce u dzieci – typu 1 i MODY. Jedynym sposobem, by okiełznać tę pierwszą, jest podawanie insuliny, przestrzeganie diety i regularna aktywność fizyczna. Przy drugiej (w łagodnej postaci) można ograniczyć terapię do diety, ale nierzadko wymaga tabletek lub zastrzyków z insuliną.
Zobacz też: Leki na cukrzycę - tabletki na cukrzycę typu 1 i typu 2
Pompa czy pen?
Warto wiedzieć, że według najnowszych badań w przypadku dzieci i młodzieży z cukrzycą typu 1, wymagających przyjmowania insuliny, terapia za pomocą pompy przynosi lepsze efekty niż stosowanie penów. Potwierdza to badanie 350 europejskich ośrodków diabetologicznych, w których przez pięć lat naukowcy porównali dane 9 814 pacjentów z pompą insulinową z danymi chorych korzystających z penów. Uczestnicy mieli od 14 do 20 lat i chorowali co najmniej rok.
Z analizy wynika, że pacjenci stosujący terapię pompową osiągali lepsze stężenie glukozy we krwi w badaniu poziomu HbA1c niż w przypadku terapii strzykawkowej (8,04 vs. 8,22%), mieli niższe zapotrzebowanie na insulinę (0,84 w porównaniu do 0,98 jednostki na kilogram masy ciała) i – co najważniejsze – u użytkowników pomp insulinowych rzadziej występowała hipoglikemia (9,55 w porównaniu do 13,97 zdarzenia hipoglikemicznego na 100 pacjentów rocznie).
Zobacz też: Słodzik - naturalny, dla cukrzyków. Czy słodzik jest zdrowy?
Dieta na cukrzycę
Wiadomo: w cukrzycach dziecięcych zalecana jest dieta oparta na węglowodanach złożonych. Jednak ogromne nadzieje wzbudziło ostatnio odkrycie naukowców z Austrii, że za ginięcie komórek beta w trzustce mogą odpowiadać zakłócenia w procesie pozbywania się przez nie toksycznych białek, które – zamiast być wydalane – gromadzą się, przez co niszczą komórkę.
Prace koncentrowały się na sekretagoginie białkowej, która inicjuje wydalanie odpadów w komórkach beta. Badacze nie tylko odkryli, że ilość tego białka może być bezpośrednio związana z chorobą, ale też zasugerowali, że w rozwiązaniu problemu może pomóc kapsaicyna – substancja występująca w różnych rodzajach papryki i chilli, nadająca im ostrość.
Autor: Marzena Maciejczyk
Poznaj: Skuteczne zioła dla diabetyka
Konsultacja merytoryczna: lek. Mateusz Kowalczyk, Centrum Medyczno-Rehabilitacyjne Kolińskiego.
Podziel się artykułem ze znajomymi
