Zioła od wieków są cenione za swoje właściwości lecznicze, a współczesna nauka coraz dokładniej bada ich potencjał. Fitoterapia znajduje zastosowanie również w dbaniu o zdrowie oczu. Rumianek pospolity, świetlik lekarski czy chaber bławatek to tylko niektóre z roślin, które mogą wspierać łagodzenie dolegliwości. Napary z ziół doskonale sprawdzają się zarówno do przemywania oczu, jak i przygotowywania kojących okładów. Co więcej, roślinne ekstrakty znajdziemy w kosmetykach, które poprawiają kondycję i wygląd skóry wokół oczu.
Zioła na oczy - czy są skuteczne?
Ziołolecznictwo ma swoich zwolenników oraz przeciwników. Należy podkreślić, że zioła na oczy nie zastąpią środków przepisanych przez okulistę. Co więcej, stosowanie fitoterapii w trakcie leczenia schorzeń narządu wzroku wymaga zgody lekarza. Niektóre z ziół mogą wchodzić w interakcje z lekami lub wykazują działanie fotouczulające.
Jakie zioła na oczy są najlepsze? Lista propozycji jest długa, jednak z łatwością można wymienić 3 najpopularniejsze z nich. Są to:
· rumianek pospolity - wykazuje działanie przeciwzapalne i bakteriobójcze. Łagodzi podrażnienia i zaczerwienienie oczu. Zawarte w nim flawonoidy mają właściwości przeciwutleniające, niwelując negatywne skutki działania wolnych rodników (wywoływanie stanu zapalnego i uszkadzanie struktury oczu),
· chaber bławatek - działa przeciwobrzękowo, przeciwzapalnie, uszczelnia naczynia krwionośne,
· świetlik lekarski - działa ściągająco, przeciwzapalnie i przeciwbakteryjnie. Zawarte w nim luteolina i kwercetyna mają właściwości przeciwhistaminowe, dzięki czemu jest stosowany w przypadku alergii.
Zioła na poprawę wzroku
Jak poprawić wzrok? Należy zadbać o higienę pracy, odpoczynek i ćwiczenia dla oczu oraz zwrócić uwagę na dietę. Codzienny jadłospis warto uzupełnić o zioła na wzrok do picia. Można je kupić w aptece lub sprawdzonym sklepie zielarskim. Napar ziołowy z powodzeniem zastąpi filiżankę herbaty lub kawy. Każda z roślin ma szereg cennych składników, które mogą wpłynąć nie tylko na lepszy wzrok, ale i kondycję skóry, włosów i paznokci, koncentrację czy pracę jelit.
Polecane zioła na poprawę wzroku to m.in. miłorząb japoński. Jest on bogaty w antyoksydanty, które opóźniają proces starzenia się oczu. Chroni komórki nerwowe, zmniejsza ciśnienie w oku i poprawia dopływ krwi do oka. Te właściwości sprawiają, że chętnie sięgają po niego osoby zmagające się z jaskrą. Inne to m.in. koper włoski i borówka brusznica.
Zioła do przemywania oczu
Jak stosować zioła na oczy? Leczenie przy ich pomocy może odbywać się na kilka sposobów. Oprócz picia naparów ziołowych wykorzystuje się je także do przemywania oczu. Wystarczy lekko ostudzić napar i zamoczyć w nim jałowy gazik, patyczek kosmetyczny lub płatki bawełniane. Przemywamy nimi delikatnie linie rzęs, powieki. Osuszamy okolice oczu.
Zioła do przemywania oczu mogą pomóc w zmniejszeniu uczucia swędzenia, podrażnienia oczu, niwelowania stanów zapalnych. Działanie antyseptyczne i przeciwzapalne wykazuje oczar wirginijski. Właściwości łagodzące ma chaber bławatek. Zmniejsza łzawienie oczu, ich nadwrażliwość na światło, dawniej był stosowany w leczeniu zapalenia brzegów powiek. Do przemywania powiek warto również wykorzystać polecane zioła na zmęczone oczy.
Zioła na suche i zmęczone oczy
Wpatrywanie się przez długie godziny w ekran komputera lub telefonu może zmniejszyć częstotliwość mrugania i skutkować zespołem suchego oka. Problem pogłębia chociażby klimatyzacja czy smog. Jeśli oczy są zmęczone, pojawia się uczucie obecności piasku pod powiekami, ulgę mogą przynieść zioła na suche oczy.
Działanie wykazują wspomniane już świetlik lekarski i rumianek pospolity. Sprawdzają się w przypadku podrażnień, uczucia suchości. Mają właściwości przeciwzapalnie, dzięki czemu chronią wzrok przed rozwojem infekcji. Zawarty w rumianku bisabolol łagodzi podrażnienia, z kolei świetlik działa ściągająco - poradzi sobie z opuchlizną, gdy oczy są zmęczone po długim dniu w pracy.
Zioła na stany zapalne oczu
Infekcje i stany zapalne oczu wymagają konsultacji lekarskiej i wdrożenia odpowiedniego leczenia. Warto jednak wspomnieć, że medycyna ludowa z pokolenia na pokolenie przekazywała wiedzę na temat ziół na stany zapalne oczu. Jedną z najczęstszych dolegliwości tego typu jest zapalenie spojówek. Zioła, które były stosowane w ich leczeniu, to przede wszystkim świetlik i rumianek.
Stosowany niegdyś na alergie oczu był też działający bakteriobójczo berberys zwyczajny. Napar z niego spożywa się 1-2 razy dziennie po pół szklanki.
Inne zioła na opuchnięte powieki to m.in. kasztanowiec zwyczajny, arnika górska czy nagietek. Poprawiają krążenie limfy oraz krwi i tym samym niwelują opuchliznę oczu. Działanie bakteriobójcze, przeciwzapalne i łagodzące wykazuje babka lancetowata.
Zioła na problemy kosmetyczne okolic oczu
Zioła mogą być także elementem rutyny pielęgnacyjnej okolic oczu. Skóra w tym miejscu jest bardzo cienka i wrażliwa. Mogą pojawiać się na niej sińce, obrzęki, a wraz z upływem lat - również zmarszczki. Kosmetyki do okolic oczu najczęściej wykazują działanie nawilżające, regenerujące, przeciwzmarszczkowe oraz rozjaśniające. W aptekach i drogeriach można znaleźć produkty z wyciągami roślinnymi w składzie. Ich wybór jest uzależniony od problemu skórnego.
Jakie zioła na zmarszczki pod oczami są polecane? Działanie nawilżające i wygładzające wykazuje aloes. Z wolnymi rodnikami, a więc i z opóźnieniem procesu starzenia, dobrze radzi sobie miłorząb japoński. Wśród miłośników fitoterapii swoje miejsce znajduje również poprawiający napięcie skóry nagietek czy wykazujący działanie regenerujące rokitnik zwyczajny.
Przy problemach z obrzękami wokół oczu pomocne mogą być: arnika górska, kasztanowiec zwyczajny czy chaber bławatek. Zamknięte w kosmetyku zioła na opuchnięte oczy to również rumianek i nagietek. Aby rozświetlić skórę pod oczami, warto wypróbować preparaty ze świetlikiem lekarskim w składzie.
Zioła na dobry wzrok można wykorzystać na kilka sposobów. Są tanie i łatwo dostępne. Fitoterapia nie zastąpi jednak leczenia pod okiem specjalisty. W razie wystąpienia infekcji i pogorszenia wzroku nie należy zwlekać z wizytą u lekarza.
Bibliografia:
Paulina Znajdek-Awiżeń i in., Ziele świetlika – działanie i zastosowanie lecznicze, stan badań [w:] Postępy Fitoterapii 4/2013.
Do Eyebright Drops and Supplements Benefit Health?,healthline.com, data dost. 26.01.2025 r.
dr n. farm. Izabela Grzegorczyk-Karolak, Rośliny w pielęgnacji skóry wokół oczu, panacea.pl, data dostępu: 26.01.2025 r.
Linda Thomas, Natural remedies to reverse vision loss: fact or fiction?, floridaeye.org, data dostępu: 26.01.2025 r.