Chrypka u dziecka może pojawić się przy okazji infekcji, ale zdarza się również, że nie towarzyszą jej żadne inne objawy chorobowe. Najczęściej nie ma powodów do paniki, a domowe sposoby wystarczają do złagodzenia dolegliwości. Bywa jednak, że trzeba skonsultować się z lekarzem, czasami nawet w trybie pilnym. W jakich sytuacjach I co na chrypkę u dziecka działa najlepiej? Odpowiadamy.
Spis treści
Co to jest chrypka u dziecka?
Chrypka u dziecka bierze się z podrażnienia fałdów głosowych, które skutkuje ich nieprawidłowymi drganiami. Głos staje się szorstki, matowy i słaby. Co ważne, chrypka nie jest chorobą, ale objawem chorobowym, dlatego skuteczna walka z dolegliwością wymaga rozpoznania pierwotnej przyczyny.
Chrypka a chrząkanie – jak je odróżnić?
Chrypce u dzieci czasami towarzyszy również chrząkanie. Jak odróżnić te dwa stany? Chrypka jest zaburzeniem fonacji, czyli procesu powstawania głosu. Pojawia się w trakcie mówienia, a chrząkanie stanowi odruch fizjologiczny polegający na wydawaniu krótkich, nieartykułowanych, krtaniowych dźwięków. Obie dolegliwości mogą towarzyszyć różnym infekcjom albo występować samodzielnie. Uporczywe odchrząkiwanie, podobnie jak przewlekła chrypka u dziecka, wymaga konsultacji z laryngologiem lub foniatrą. Chrząkanie może być tzw. tikiem wokalnym (np. w przypadku zespół Tourette'a) – wtedy wskazana jest również wizyta u psychologa, psychiatry i/lub neurologa.
Chrypka u dziecka – przyczyny
Podrażnienie strun głosowych sprawia, że przepływ powietrza przez głośnię nie jest liniowy (laminarny), ale turbulentny (z licznymi zawirowaniami). Jakie mogą być przyczyny tego stanu?
- Chrypka u dziecka bez bólu gardła i innych objawów grypopodobnych to najczęściej wynik przeciążenia głosu, np. długim płaczem, krzykiem albo mówieniem. Chrypka może wynikać również z narażenia dziecka na bierne palenie czy oddychania przesuszonym, zanieczyszczonym powietrzem (np. w sezonie grzewczym).
- Chrypka często pojawia się w wyniku infekcji bakteryjnej lub wirusowej albo alergii. Towarzyszy chorobom górnych dróg oddechowych, krtani, tchawicy czy oskrzeli.
- Chrypkę powodują też inne choroby, niezwiązane z drogami oddechowymi: refluks żołądkowo-przełykowy, niedoczynność tarczycy, zaburzenia ruchomości krtani i struktur przylegających (np. chłoniaki śródpiersia).
- Podrażnienie i chrypka występują też z powodu uszkodzenia mięśni i nerwów unerwiających krtań (intubacja, operacje tarczycy) oraz fizycznych zmian w obrębie strun głosowych, np. guzków, brodawczaków, naczyniaków, torbieli, pleśniawek, wad wrodzonych (np. błony krtaniowej, rozszczepu krtani). Przyczyną może być niestety także nowotwór krtani lub tchawicy.
- Groźną przyczyną chrypki u małego dziecka jest także ciało obce w gardle. Jeśli u malucha pojawia się świszczący oddech, sinica i trudności z oddychaniem, należy jak najszybciej udać się na SOR.
Kiedy z chrypką u dziecka do lekarza?
Czy problemy z głosem u pociechy powinny skłonić opiekunów do wizyty u lekarza? To zależy, ile trwa chrypka u dziecka. W przypadku młodszych warto skonsultować chrypkę, która nie przechodzi przez tydzień, a u starszych – dwa tygodnie (zwłaszcza jeśli nie poprzedza jej infekcja). Poza tym dobrze wybrać się do lekarza, jeśli wystąpią silne objawy infekcji, np. kaszel, ból gardła, wysoka gorączka czy powiększone węzły chłonne u dziecka, ponieważ konieczne może się okazać zastosowanie leków na receptę.
Bezwzględnym wskazaniem do konsultacji u specjalisty jest też chrypka połączona świszczącym oddechem, trudnościami w oddychaniu, zasinieniem ust i palców, a także osłabieniem, ospałością, brakiem apetytu i brakiem reakcji na bodźce. Takie objawy mogą sugerować nawet stan zagrażający życiu – poważne zablokowanie dróg oddechowych, np. ciało obce albo wstrząs anafilaktyczny, zwłaszcza u maluchów z nie do końca rozwiniętym układem odpornościowym.
Sposoby na chrypkę u dziecka
Jak pozbyć się chrypki u dziecka? Zależy to przede wszystkim od przyczyny dolegliwości. W łagodniejszych stanach wystarczą domowe metody łagodzenia podrażnienia strun głosowych. W przypadku infekcji albo innych chorób leczy się właściwe schorzenie, a nie samą chrypkę.
H3 Chrypka u dziecka – leczenie farmakologiczne
Przy mniej poważnych infekcjach o podłożu wirusowym wystarczają leki na przeziębienie i grypę dla dzieci oraz preparaty do ssania, spraye lub syropy, które są dostępne w aptekach bez recepty. Bakteryjne zakażenia gardła najczęściej wiążą się z koniecznością podania antybiotyków. Jeśli przyczyną chrypki u dziecka jest refluks żołądkowo-przełykowy, niedoczynność tarczycy, chłoniaki, guzki czy nowotwór, oczywiście należy natychmiast podjąć specjalistyczne leczenie.
Co na chrypkę u dziecka? Domowe sposoby
Domowe sposoby na chrypkę u dziecka okazują się pomoce w sytuacji, gdy nie towarzyszą jej niepokojące symptomy, które wymagają konsultacji lekarskiej. Jak wspomniano wcześniej, chrypka u dziecka bez innych objawów często pojawia się w wyniku przeciążenia głosu, zanieczyszczeń czy niewystarczającej wilgotności powietrza. Najlepszy sposób na walkę z tą dolegliwością to w takim przypadku ograniczenie mówienia, choć nie zawsze jest to możliwe (zwłaszcza gdy problemem jest chrypka u niemowlaka albo małego dziecka) i eliminacja czynników drażniących.
Na podrażnienia gardła i strun głosowych dobrze wpływa również podawanie maluchowi ciepłych (nie gorących!) wywarów i herbatek z:
- Cytryną,
- Miodem,
- Imbirem,
- Sokiem malinowym.
Zioła o właściwościach łagodzących to m.in. aloes, tymianek, szałwia, rumianek. Można zrobić z nich wywar, który nadaje się zarówno do picia, jak i płukania gardła.
Inhalacje na chrypkę u dziecka
Ulgę podrażnionym strunom głosowych mogą przynieść również inhalacje – zarówno tradycyjne „parówki”, jak i te z wykorzystaniem inhalatora/nebulizatora. Z czego przygotować inhalacje na chrypkę u dziecka? Najbezpieczniejsza jest zwykła sól fizjologiczna. Do miski z parującą, gorącą wodą (ale nigdy do inhalatora!) warto dodać kilka kropel olejku eterycznego o właściwościach nawilżających, przeciwzapalnych czy wykrztuśnych, np. lawendowego, eukaliptusowego, sosnowego, miętowego, z drzewa herbacianego, z oregano.
Czy da się zapobiec chrypce u dziecka?
Nie zawsze da się zapobiec chrypce u dziecka, ale istnieją pewne sposoby na minimalizowanie ryzyka pojawienia się dolegliwości. W celu zapobiegania infekcjom, którym towarzyszy chrypka, można podawać maluchowi produkty na odporność dla dzieci, szczególnie w okresie zwiększonej zachorowalności. Należy też wyeliminować czynniki drażniące, np.:
- Często wietrzyć pomieszczenia (także w zimie),
- Zastosować nawilżacze powietrza,
- Nie palić przy dziecku,
- Unikać podawania bardzo zimnych napojów itp.
Chrypka u dziecka – najczęściej zadawane pytania
Poniżej znajdziesz odpowiedzi na inne, często zadawane pytania dotyczące chrypki u dzieci.
- Czy chrypka u dziecka sama przejdzie? Jeśli nie towarzyszy jej poważna infekcja albo inna choroba, najczęściej chrypka sama przechodzi.
- Co może oznaczać ciągła chrypka u dziecka? Przewlekła chrypka to taka, która trwa ponad tydzień lub dwa tygodnie (w zależności od wieku dziecka). To stan wymagający konsultacji lekarskiej, ponieważ może wskazywać na różne dolegliwości, również bardzo poważne.
- Co oznacza poranna chrypka u dziecka? Za zachrypnięty głos po obudzeniu często odpowiada nagromadzona flegma albo przesuszenie błon śluzowych w czasie snu. Warto w takim przypadku zadbać o nawilżenie powietrza i oczyszczenie dróg oddechowych.
- Co oznacza chrypka bez bólu gardła u dziecka? Najczęściej po prostu przeciążenie strun głosowych, które nie jest groźne.
Co zrobić, gdy dziecko ma chrypkę? Podsumowanie
Chrypka u dziecka sama w sobie nie jest chorobą, chociaż bywa uciążliwa. Jeśli nie towarzyszą jej inne objawy, najczęściej szybko przechodzi w wyniku zastosowania sposobów (nawet domowych) na złagodzenie podrażnienia gardła. Jeżeli jednak jest symptomem infekcji albo innej choroby lub nie ustępuje przez dłuższy czas, należy jak najszybciej skonsultować się z lekarzem.
Źródła:
- https://www.mp.pl/pacjent/objawy/75568,chrypka-u-dziecka. [dostęp: 14.08.2024].
- https://www.mp.pl/pacjent/objawy/175417,chrypka. [dostęp: 14.08.2024].
- https://www.sluzbazdrowia.com.pl/wczesne-rozpoznanie-warunkiem-sukcesu-3004-1.htm. [dostęp: 14.08.2024].
- https://www.mp.pl/pacjent/neurologia/choroby/151317,zespol-tourettea. [dostęp: 14.08.2024].