Chrypka u dziecka – przyczyny, leczenie i domowe sposoby

Justyna Dystrych

Chrypka u dziecka może pojawić się przy okazji infekcji, ale zdarza się również, że nie towarzyszą jej żadne inne objawy chorobowe. Najczęściej nie ma powodów do paniki, a domowe sposoby wystarczają do złagodzenia dolegliwości. Bywa jednak, że trzeba skonsultować się z lekarzem, czasami nawet w trybie pilnym. W jakich sytuacjach I co na chrypkę u dziecka działa najlepiej? Odpowiadamy.

dziecko pokazuje gardlo mamie

Co to jest chrypka u dziecka?

Chrypka u dziecka bierze się z podrażnienia fałdów głosowych, które skutkuje ich nieprawidłowymi drganiami. Głos staje się szorstki, matowy i słaby. Co ważne, chrypka nie jest chorobą, ale objawem chorobowym, dlatego skuteczna walka z dolegliwością wymaga rozpoznania pierwotnej przyczyny.

Chrypka a chrząkanie – jak je odróżnić?

Chrypce u dzieci czasami towarzyszy również chrząkanie. Jak odróżnić te dwa stany? Chrypka jest zaburzeniem fonacji, czyli procesu powstawania głosu. Pojawia się w trakcie mówienia, a chrząkanie stanowi odruch fizjologiczny polegający na wydawaniu krótkich, nieartykułowanych, krtaniowych dźwięków. Obie dolegliwości mogą towarzyszyć różnym infekcjom albo występować samodzielnie. Uporczywe odchrząkiwanie, podobnie jak przewlekła chrypka u dziecka, wymaga konsultacji z laryngologiem lub foniatrą. Chrząkanie może być tzw. tikiem wokalnym (np. w przypadku zespół Tourette'a) – wtedy wskazana jest również wizyta u psychologa, psychiatry i/lub neurologa.

Chrypka u dziecka – przyczyny

Podrażnienie strun głosowych sprawia, że przepływ powietrza przez głośnię nie jest liniowy (laminarny), ale turbulentny (z licznymi zawirowaniami). Jakie mogą być przyczyny tego stanu?

Chrypka u dziecka bez bólu gardła i innych objawów grypopodobnych to najczęściej wynik przeciążenia głosu, np. długim płaczem, krzykiem albo mówieniem. Chrypka może wynikać również z narażenia dziecka na bierne palenie czy oddychania przesuszonym, zanieczyszczonym powietrzem (np. w sezonie grzewczym).

Chrypka często pojawia się w wyniku infekcji bakteryjnej lub wirusowej albo alergii. Towarzyszy chorobom górnych dróg oddechowych, krtani, tchawicy czy oskrzeli.

Chrypkę powodują też inne choroby, niezwiązane z drogami oddechowymi: refluks żołądkowo-przełykowy, niedoczynność tarczycy, zaburzenia ruchomości krtani i struktur przylegających (np. chłoniaki śródpiersia).

Podrażnienie i chrypka występują też z powodu uszkodzenia mięśni i nerwów unerwiających krtań (intubacja, operacje tarczycy) oraz fizycznych zmian w obrębie strun głosowych, np. guzków, brodawczaków, naczyniaków, torbieli, pleśniawek, wad wrodzonych (np. błony krtaniowej, rozszczepu krtani). Przyczyną może być niestety także nowotwór krtani lub tchawicy.

Groźną przyczyną chrypki u małego dziecka jest także ciało obce w gardle. Jeśli u malucha pojawia się świszczący oddech, sinica i trudności z oddychaniem, należy jak najszybciej udać się na SOR.

azjatyckie dziecko drapie sie po gardle z bolu

Kiedy z chrypką u dziecka do lekarza?

Czy problemy z głosem u pociechy powinny skłonić opiekunów do wizyty u lekarza? To zależy, ile trwa chrypka u dziecka. W przypadku młodszych warto skonsultować chrypkę, która nie przechodzi przez tydzień, a u starszych – dwa tygodnie (zwłaszcza jeśli nie poprzedza jej infekcja). Poza tym dobrze wybrać się do lekarza, jeśli wystąpią silne objawy infekcji, np. kaszel, ból gardła, wysoka gorączka czy powiększone węzły chłonne u dziecka, ponieważ konieczne może się okazać zastosowanie leków na receptę.

Bezwzględnym wskazaniem do konsultacji u specjalisty jest też chrypka połączona świszczącym oddechem, trudnościami w oddychaniu, zasinieniem ust i palców, a także osłabieniem, ospałością, brakiem apetytu i brakiem reakcji na bodźce. Takie objawy mogą sugerować nawet stan zagrażający życiu – poważne zablokowanie dróg oddechowych, np. ciało obce albo wstrząs anafilaktyczny, zwłaszcza u maluchów z nie do końca rozwiniętym układem odpornościowym.

Sposoby na chrypkę u dziecka

Jak pozbyć się chrypki u dziecka? Zależy to przede wszystkim od przyczyny dolegliwości. W łagodniejszych stanach wystarczą domowe metody łagodzenia podrażnienia strun głosowych. W przypadku infekcji albo innych chorób leczy się właściwe schorzenie, a nie samą chrypkę.

H3 Chrypka u dziecka – leczenie farmakologiczne

Przy mniej poważnych infekcjach o podłożu wirusowym wystarczają leki na przeziębienie i grypę dla dzieci oraz preparaty do ssania, spraye lub syropy, które są dostępne w aptekach bez recepty. Bakteryjne zakażenia gardła najczęściej wiążą się z koniecznością podania antybiotyków. Jeśli przyczyną chrypki u dziecka jest refluks żołądkowo-przełykowy, niedoczynność tarczycy, chłoniaki, guzki czy nowotwór, oczywiście należy natychmiast podjąć specjalistyczne leczenie.

Co na chrypkę u dziecka? Domowe sposoby

Domowe sposoby na chrypkę u dziecka okazują się pomoce w sytuacji, gdy nie towarzyszą jej niepokojące symptomy, które wymagają konsultacji lekarskiej. Jak wspomniano wcześniej, chrypka u dziecka bez innych objawów często pojawia się w wyniku przeciążenia głosu, zanieczyszczeń czy niewystarczającej wilgotności powietrza. Najlepszy sposób na walkę z tą dolegliwością to w takim przypadku ograniczenie mówienia, choć nie zawsze jest to możliwe (zwłaszcza gdy problemem jest chrypka u niemowlaka albo małego dziecka) i eliminacja czynników drażniących.

Na podrażnienia gardła i strun głosowych dobrze wpływa również podawanie maluchowi ciepłych (nie gorących!) wywarów i herbatek z:

Cytryną,

Miodem,

Imbirem,

Sokiem malinowym.

Zioła o właściwościach łagodzących to m.in. aloes, tymianek, szałwia, rumianek. Można zrobić z nich wywar, który nadaje się zarówno do picia, jak i płukania gardła.

Inhalacje na chrypkę u dziecka

Ulgę podrażnionym strunom głosowych mogą przynieść również inhalacje – zarówno tradycyjne „parówki”, jak i te z wykorzystaniem inhalatora/nebulizatora. Z czego przygotować inhalacje na chrypkę u dziecka? Najbezpieczniejsza jest zwykła sól fizjologiczna. Do miski z parującą, gorącą wodą (ale nigdy do inhalatora!) warto dodać kilka kropel olejku eterycznego o właściwościach nawilżających, przeciwzapalnych czy wykrztuśnych, np. lawendowego, eukaliptusowego, sosnowego, miętowego, z drzewa herbacianego, z oregano.

dziecko z kreconymi wlosami drapie sie po gardle

Czy da się zapobiec chrypce u dziecka?

Nie zawsze da się zapobiec chrypce u dziecka, ale istnieją pewne sposoby na minimalizowanie ryzyka pojawienia się dolegliwości. W celu zapobiegania infekcjom, którym towarzyszy chrypka, można podawać maluchowi produkty na odporność dla dzieci, szczególnie w okresie zwiększonej zachorowalności. Należy też wyeliminować czynniki drażniące, np.:

Często wietrzyć pomieszczenia (także w zimie),

Zastosować nawilżacze powietrza,

Nie palić przy dziecku,

Unikać podawania bardzo zimnych napojów itp.

Chrypka u dziecka – najczęściej zadawane pytania

Poniżej znajdziesz odpowiedzi na inne, często zadawane pytania dotyczące chrypki u dzieci.

Czy chrypka u dziecka sama przejdzie? Jeśli nie towarzyszy jej poważna infekcja albo inna choroba, najczęściej chrypka sama przechodzi.

Co może oznaczać ciągła chrypka u dziecka? Przewlekła chrypka to taka, która trwa ponad tydzień lub dwa tygodnie (w zależności od wieku dziecka). To stan wymagający konsultacji lekarskiej, ponieważ może wskazywać na różne dolegliwości, również bardzo poważne.

Co oznacza poranna chrypka u dziecka? Za zachrypnięty głos po obudzeniu często odpowiada nagromadzona flegma albo przesuszenie błon śluzowych w czasie snu. Warto w takim przypadku zadbać o nawilżenie powietrza i oczyszczenie dróg oddechowych.

Co oznacza chrypka bez bólu gardła u dziecka? Najczęściej po prostu przeciążenie strun głosowych, które nie jest groźne.

Co zrobić, gdy dziecko ma chrypkę? Podsumowanie

Chrypka u dziecka sama w sobie nie jest chorobą, chociaż bywa uciążliwa. Jeśli nie towarzyszą jej inne objawy, najczęściej szybko przechodzi w wyniku zastosowania sposobów (nawet domowych) na złagodzenie podrażnienia gardła. Jeżeli jednak jest symptomem infekcji albo innej choroby lub nie ustępuje przez dłuższy czas, należy jak najszybciej skonsultować się z lekarzem.

Źródła: