Powiększone węzły chłonne u dziecka to częste zjawisko, które może wynikać z wielu przyczyn - od zwykłych infekcji po poważniejsze schorzenia, w tym nowotwory. Lokalizacja zmian może być różna. Najczęściej powiększone węzły pojawiają się na szyi, w okolicach pachwin, za uchem. Zmiany nie muszą być symetryczne, bywa, że pojawiają się tylko po jednej stronie ciała.
Czym są powiększone węzły chłonne u dziecka?
Powiększone węzły chłonne u dziecka to częste zjawisko, które może niepokoić rodziców. Warto podkreślić, że węzły chłonne są ważnymi elementami układu odpornościowego, działającymi jak filtry wyłapujące szkodliwe substancje i drobnoustroje. Gdy organizm walczy z infekcją, węzły mogą się powiększyć, co jest normalną reakcją obronną.
U dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym powiększone węzły chłonne są często spotykane ze względu na częste kontakty z różnymi patogenami w grupach rówieśniczych. Jednak w niektórych przypadkach mogą one wskazywać na poważniejsze problemy zdrowotne.
Opisywane zmiany mogą pojawić się w różnych lokalizacjach. Najczęściej na szyi, pod brodą, w pachwinach, za uchem, a rzadziej np. pod kolanami.
Powiększone węzły chłonne na szyi u dzieci - najczęstsze przyczyny
To jeden z najczęściej obserwowanych rodzajów limfadenopatii. Co więcej, ta lokalizacja często budzi największy niepokój rodziców. Główne przyczyny to:
- infekcje wirusowe (np. mononukleoza),
- infekcje bakteryjne (np. angina),
- choroby dziąseł i zębów – powiększone węzły mogą być tylko po jednej stronie i pod żuchwą,
- reakcje alergiczne,
- rzadziej - choroby nowotworowe (np. chłoniak Hodgkina).
Powiększone węzły chłonne bez innych objawów
Przyczyny powiększonych węzłów chłonnych u dzieci, którym nie towarzyszą inne objawy, mogą sprawiać trudności diagnostyczne. Istotne jest, aby w takiej sytuacji obserwować dziecko pod kątem pojawienia się dodatkowych symptomów – np. zmian skórnych pod postacią wysypki. Ważne jest również zwrócenie uwagi na konsystencję i ruchomość węzłów oraz monitorowanie, czy węzły nie powiększają się dalej. Jeśli stan utrzymuje się dłużej niż 2-3 tygodnie, zalecana jest konsultacja z pediatrą. Sygnałem alarmowym są zmiany, które przylegają ściśle do tkanek i nie dają się przemieścić.
Powiększone węzły chłonne za uchem u dziecka
Takie zmiany mogą wskazywać na infekcje ucha środkowego lub zewnętrznego, a także na choroby skóry głowy. Infekcje te często wynikają z przeziębień, kataru czy innych infekcji górnych dróg oddechowych, które są typowe dla dzieci. Rzadziej powiększone węzły chłonne za uchem są związane z chorobami wirusowymi, takimi jak różyczka czy świnka.
Węzły chłonne w tej lokalizacji mogą również reagować na zapalenie zatok, które jest stosunkowo częste u dzieci. Ta lokalizacja często związana jest z problemami dotyczącymi obszaru głowy i szyi, dlatego wszelkie niepokojące objawy, takie jak ból, gorączka lub wyciek z ucha, powinny skłonić do konsultacji z lekarzem. Ważne jest, aby monitorować stan dziecka i nie lekceważyć objawów, ponieważ mogą one prowadzić do poważniejszych powikłań, takich jak ropnie.
Powiększone węzły w pachwinach – jakie są przyczyny?
Najczęstsze przyczyny powiększonych węzłów chłonnych w pachwinach to infekcje bakteryjne i wirusowe. Mogą to być infekcje skóry, takie jak zapalenie mieszków włosowych, ropnie czy zakażenia spowodowane przez bakterie paciorkowca lub gronkowca. Dzieci, które mają otarcia, zadrapania lub ukąszenia owadów, są bardziej narażone na takie infekcje. Wirusy, takie jak wirus Epsteina-Barr, mogą prowadzić do uogólnionego powiększenia węzłów chłonnych.
Infekcje grzybicze, choć mniej powszechne, również mogą prowadzić do powiększenia węzłów chłonnych w pachwinach. Grzybica skóry w tych okolicach często występuje u dzieci, które są aktywne fizycznie i noszą ciasne ubrania, sprzyjające wilgoci. Urazy i stany zapalne skóry także mogą powodować powiększenie węzłów chłonnych. Nawet drobne otarcia, zadrapania czy inne uszkodzenia skóry mogą wywołać miejscową reakcję zapalną, prowadzącą do powiększenia węzłów chłonnych. Choroby autoimmunologiczne, takie jak toczeń rumieniowaty układowy, mogą powodować uogólnione powiększenie węzłów chłonnych jako część reakcji zapalnej organizmu.
Nowotwory, choć rzadko, mogą być przyczyną powiększenia węzłów chłonnych u dzieci. Białaczki i chłoniaki są typami nowotworów, które mogą objawiać się powiększeniem węzłów chłonnych. W takich przypadkach często występują dodatkowe objawy, takie jak utrata masy ciała, gorączka, nocne poty i osłabienie.
Jak postępować przy powiększonych węzłach chłonnych u dziecka?
W przypadku zaobserwowania powiększonych węzłów chłonnych u dziecka, należy zachować spokój - w większości przypadków nie jest to oznaka poważnej choroby. Ważne jest obserwowanie dziecka pod kątem dodatkowych objawów oraz konsultacja z pediatrą, szczególnie jeśli węzły są twarde i nieprzesuwalne, towarzyszą im inne objawy, takie jak gorączka czy utrata wagi, lub powiększenie utrzymuje się dłużej niż 2-3 tygodnie.
Warto niezwłocznie skorzystać z pomocy lekarskiej, jeżeli stan ogólny dziecka pogarsza się, rozwijają się takie objawy, jak gorączka i zmiany skórne. Lekarz może zalecić dodatkowe badania, takie jak morfologia krwi czy USG, aby dokładniej ocenić stan zdrowia dziecka.
Bibliografia:
„Otorynolaryngologia kliniczna” Dariusz Jurkiewicz, Witold Szyfter. Wyd. 2014 r.
Ociepa T., Czy powiększone szyjne węzły chłonne u dziecka to problem przede wszystkim onkologiczny? Klinika Pediatrii, Hematologii i Onkologii Dziecięcej SPSK1 PUM.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK558918/ [dostęp:2024.08.22]
Podziel się artykułem ze znajomymi
