Alergia u niemowlaka

Alergia u niemowlaka może ujawnić się w pierwszych tygodniach życia. Niemowlęta najczęściej mają alergie pokarmowe, które objawiają się zmianami skórnymi i dolegliwościami ze strony układu pokarmowego. Coraz więcej maluchów choruje na atopowe zapalenie skóry. Sprawdź, skąd się bierze alergia u niemowlaka oraz jak może się manifestować.

Alergia jest niewłaściwą reakcją układu immunologicznego na różnego rodzaju czynniki zewnętrze, nazywane alergenami. Kontakt z alergenami sprawia, że komórki organizmu zaczynają uwalniać różnego rodzaju substancje, które są mediatorami reakcji alergicznej. U zdrowej osoby kontakt z alergenami nie wywołuje objawów chorobowych. U alergika natomiast pojawiają się dolegliwości ze strony wielu narządów.

Alergie pokarmowe są najczęstszymi alergiami wśród dzieci w wieku niemowlęcym. Szacuje się, że cierpi na nie 8 proc. dzieci na świecie. Niemowlęta wykazują nadwrażliwość na wiele składników pokarmowych. Zarówno na te przyjmowane z mlekiem matki, jak i na pokarmy stałe, które zaczynają jeść po 6. miesiącu życia. Prawdopodobnie ma to związek z niedojrzałością układu immunologicznego oraz układu pokarmowego. U starszych dzieci częstość występowania alergii na pokarm jest mniejsza, co medycy nazywają „wyrastaniem” z alergii pokarmowych.

Poza składnikami pokarmowymi, alergizująco na niemowlęta działają też alergeny wziewne. Głównie roztocza kurzu domowego oraz alergeny zwierząt domowych – sierść, mocz, ślina, naskórek. Alergię u niemowlaka mogą także wywołać pyłki traw i drzew w czasie wiosenno-letnich spacerów. Najsilniej uczula brzoza, olcha i topola.

Objawy alergii u niemowlaka

Alergia u niemowlaka może manifestować się na różne sposoby. Wszystko zależy od tego, jakie alergen wywołuje reakcję uczuleniową.

Do typowych objawów alergii wieku niemowlęcego zaliczają się:

pokrzywka,
wyprysk,
świąd,
atopowe zapalenie skóry,
nieżyt nosa,
nudności,
biegunka,
wymioty,
kolka,
wstrząs anafilaktyczny.

Alergia u niemowlaka karmionego piersią

Alergie na pokarm występują głównie u dzieci karmionych sztucznie. Z badań wynika, że objawy alergii pokarmowej ma niespełna 1 proc. niemowląt karmionych piersią. Zwykle przyczyna alergii u malucha karmionego naturalnie tkwi w pokarmach spożywanych przez matkę. W takiej sytuacji kobieta nie powinna rezygnować z karmienia piersią, a jedynie zastosować dietę eliminacyjną, najlepiej pod okiem lekarza. Najczęstszymi alergenami dla niemowląt są białka mleka krowiego. Szacuje się, że uczulają prawie 5 procent niemowlaków.

Dzieci wykazują także nadwrażliwość na:

białka jak kurzych,
orzechy,
pszenicę,
owoce morza.

Zwykle w pierwszej kolejności zaleca się karmiącej matce odstawić krowie mleko, jaja oraz orzechy.

Alergia u niemowlaka – wysypka

Alergia u niemowląt często przybiera postać atopowego zapalenia skóry (AZS). Choroba może dotyczyć nawet 10-20 proc. niemowląt. Jej przyczyn szuka się w czynnikach genetycznych (wadliwa budowa naskórka, zaburzenia w funkcjonowaniu układu immunologicznego) oraz środowiskowych (kontakt z alergenami, głównie pokarmowymi oraz wziewnymi).

AZS objawia się przede wszystkim:

uporczywym świądem,
zaczerwienieniem,
wysuszeniem,
liszajowaceniem skóry.

W fazie ostrej choroby można zaobserwować grudki, pęcherzyki oraz nadżerki. U niemowląt zmiany lokalizują się głównie na twarzy i szyi. Co warto podkreślić, nie każda zmiana skórna u dziecka musi oznaczać alergię. Niemowlęta często mają potówki lub trądzik niemowlęcy. Ponadto niektóre pokarmy mogą wywoływać u dzieci odczyny rumieniowe i świąd, co nie zawsze jest związane z reakcją alergiczną.

Alergia u niemowlaka – katar

Alergiczny nieżyt nosa bardzo rzadko występuje u niemowląt. Alergolodzy podkreślają, że niemowlęta cierpią przede wszystkim na alergie na pokarm. Między 3. a 5. rokiem życia stopniowo wyrastają z alergii pokarmowych, a w okresie wczesnoszkolnym zaczynają chorować na alergie wziewne. Katar alergiczny u niemowlaka w większości przypadków jest objawem alergii pokarmowej – zwłaszcza uczulenia na białko mleka krowiego.

U niektórych niemowląt nadwrażliwość na pokarm manifestuje się jedynie objawami ze strony układu oddechowego, niemniej zdarza się to niezwykle rzadko. Najczęściej katar alergiczny występuje w powiązaniu ze zmianami skórnymi lub dolegliwościami ze strony układu pokarmowego.

Autor: Joanna Woźniak

Czytaj też:

Bibliografia:

Millan M., Mijas J., Atopowe zapalenie skóry – patomechanizm, diagnostyka, postępowanie lecznicze, profilaktyka, Nowa Pediatria 2017; 21(4).
Krauze A., Alergia na białko mleka krowiego – postacie kliniczne, Alergia Astma Immunologia 2015, 20 (1).
Czarnecka-Operacz M., Sadowska-Przytocka A., Alergia pokarmowa a choroby skóry u niemowląt i małych dzieci, Pediatria i Medycyna Rodzinna 2012, 8 (1), p. 56-61.