Ukąszenia owadów: jak rozpoznać co mnie ugryzło?

Ukąszenie osy, pszczoły lub szerszenia zalicza się do najbardziej bolesnych ukąszeń przez owady i zarazem najbardziej niebezpiecznych w przypadku alergii na jad. Ukąszenie komara, choć mniej bolesne, skutkuje długotrwałym swędzeniem i pieczeniem. Ukąszenie meszki może być przyczyną zatrucia organizmu. Czym jeszcze mogą skutkować ukąszenia owadów? Co zrobić, jeśli pojawiła się opuchlizna po ukąszeniu lub rumień po ukąszeniu owada? W jakie preparaty dobrze się zaopatrzyć przed majówką i wakacjami?

Jak rozpoznać, co mnie ugryzło?

Jak rozpoznać ugryzienia i ukąszenia owadów? Jeśli chcesz odkryć, co cię ugryzło, warto zastosować się do poniższych kroków:

• Obejrzyj ślad. Sprawdź wielkość, kolor, obecność pęcherzyka, punktu wkłucia czy rumienia wokół zmiany,
• Oceń lokalizację i liczbę śladów. Co gryzie i zostawia jeden ślad? Pojedyncze ukłucie sugeruje pszczołę, osę lub pająka; grupy śladów – komary, meszki, pluskwy lub pchły,
• Zwróć uwagę na objawy towarzyszące. Mogą to być zarówno miejscowe dolegliwości (swędzenie, pieczenie, ból, obrzęk), jak i objawy ogólne (gorączka, duszność, zawroty głowy),
• Sprawdź okoliczności ukąszenia. Zastanów się gdzie (łąka, las, łóżko) i kiedy (w ciągu dnia, wieczór, noc) coś cię ugryzło.

Oprócz tego obserwuj reakcję skóry w czasie. Jeśli zaczerwienienie szybko narasta, pojawia się obrzęk lub pęcherze, może to sugerować silną reakcję alergiczną.

Ukąszenie osy, szerszenia lub pszczoły

Ukąszenie osy, pszczoły lub ukąszenie szerszenia to nic przyjemnego. Większość z nas doświadczyła tego chociaż raz w życiu. Zaraz po użądleniu pojawia się silny ból, opuchlizna, zaczerwienienie skóry. W większości przypadków te objawy ustępują po kilku godzinach, ale są sposoby, by je zniwelować szybciej.

Dobrze jest najpierw odkazić miejsce ukąszenia osy lub innego owada żądlącego. Można to zrobić po prostu wodą z mydłem, wodą utlenioną czy spirytusem salicylowym. Na opuchliznę po ukąszeniu poleca się zimny okład, najlepiej z lodu, zaś na rumień — maść z hydrokortyzonem. Zimny okład nie tylko pomoże zniwelować ból i opuchliznę, ale spowoduje, że obkurczą się naczynia krwionośne w skórze, a co za tym idzie, jad nie wniknie głębiej do organizmu. Jeśli ukąszenie osy jest wyjątkowo dotkliwe, można zastosować leki przeciwhistaminowe.

Jad osy lub szerszenia jest silnie zasadowy, aby zneutralizować jego działanie, miejsce ukąszenia można przemyć sokiem z cytryny lub octem. Na ukąszenie pszczoły natomiast lepsza będzie cebula lub soda oczyszczona, gdyż jad pszczeli ma odczyn kwaśny.

Pszczoła, w odróżnieniu od owadów osowatych, zostawia żądło w skórze swojej ofiary. Jeżeli mamy do czynienia z ukąszeniem pszczoły, ważne jest by w pierwszej kolejności usunąć żądło i trzeba to zrobić umiejętnie. Żądła nie wolno wyciskać. Lepiej też nie używać pęsety, gdyż w ten sposób można wycisnąć jad znajdujący się wewnątrz żądła. Najlepiej spróbować je podważyć, na przykład kartką papieru.

Zupełnie inaczej wygląda działanie po ukąszeniu osy, pszczoły czy szerszenia, jeżeli osoba użądlona jest uczulona na jad. Może wtedy dojść do groźnego dla życia wstrząsu anafilaktycznego. Wstrząs anafilaktyczny można rozpoznać po trudnościach z oddychaniem, opuchliźnie twarzy i szyi, nagłym spadku ciśnienia tętniczego, nudnościach, wymiotach. Może też dojść do zaburzeń pracy serca, utraty przytomności. W takiej sytuacji należy niezwłocznie powiadomić pogotowie ratunkowe lub zawieźć osobę użądloną do najbliższego szpitala. Wstrząs anafilaktyczny jest stanem zagrażającym życiu. Osoba ukąszona musi jak najszybciej otrzymać leki dożylnie i domięśniowo.

Zobacz naszą ofertę: Preparaty na insekty.

Ukąszenie komara

Ukąszenia i ugryzienia komarów są zdecydowanie mniej niebezpieczne od ukąszenia szerszenia, ale bywają bardzo uciążliwe. Zaraz po ukąszeniu komara na skórze pojawia się rumień i opuchlizna w postaci swędzącego i piekącego bąbla. Po zniknięciu opuchlizny zostają czerwone, swędzące plamki, które utrzymują się na skórze jeszcze przez kilka dni. Co na ukąszenia komarów jest najskuteczniejsze? Najlepiej nie dopuścić do ukąszenia. A co odstrasza komary? Przed sezonem majówkowym i letnim dobrze jest kupić aerozol ochronny przeciw komarom. Preparat należy rozpylić na skórze przed wyjściem na grilla lub ognisko. Zostawi on na skórze zapach odstraszający komary i inne owady.

Jeśli mimo działania prewencyjnego, dojdzie do ukąszenia komara, dobrze mieć ze sobą żel, aerozol lub maść na ukąszenia komarów o działaniu przeciwhistaminowym. Tego typu produkty pomogą:

• Zmniejszyć obrzęk,
• Złagodzić świąd,
• Ograniczyć pieczenie,
• Zmniejszyć podrażnienie skóry.

Co na ukąszenia komarów jest równie skuteczne? Objawy ukąszeń owadów, nie tylko komarów, pomoże złagodzić maść nagietkowa, propolisowa lub z babki lancetowatej.

W aptekach są też dostępne plastry łagodzące skutki ukąszenia komarów. Osoby bardzo wrażliwe na toksyny zawarte w ślinie komarów mogą w okresie aktywności komarów suplementować tabletki z tiaminą.

Czytaj też: Preparat na komary - jaki środek wybrać?

Ukąszenie meszki

Większy ból od ukąszenia komara sprawia ugryzienie meszki. Meszka ma aparat gębowy, za pomocą którego rozcina skórę, następnie chwyta się jej haczykowatymi szczękami i rozrywa znajdujące się wewnątrz tkanki. Meszka wysysa krew i wprowadza do organizmu toksyczne substancje zawarte w ślinie.

Ukąszenie meszki łatwo rozpoznać po krwawiącej rance na skórze i obrzęku wokół niej. Opuchlizna i rumień po ukąszeniu owada może się utrzymywać przez kilka dni. Jak sobie z nimi poradzić?

Jednym ze sposobów, znanym już przez nasze babcie, jest okład z cebuli, który działa antybakteryjnie. Podobne działanie wykazuje olejek lawendowy lub zioła — werbena, szałwia, tymianek. Można na miejsce ukąszenia meszki położyć okład namoczony w olejku lub naparze z ziół.

Jeśli wybieramy się na grilla lub ognisko, dobrze wziąć ze sobą wapno, które pomoże złagodzić objawy ukąszenia. Wapno można nie tylko wypić, ale także zrobić z niego okład na bolącą rankę po ugryzieniu. Ukąszenie meszki może niekiedy wywołać groźne dla zdrowia zatrucie organizmu nazywane hararą. Narażone na nie są przede wszystkim niemowlęta oraz osoby w stanie upojenia alkoholowego.

Zatrucie wywołują zawarte w ślinie owada substancje. Mogą one doprowadzić do obrzęku płuc, a w skrajnych przypadkach do śmierci. W przypadku uczulenia na substancje zawarte w ślinie meszki może dojść do wstrząsu anafilaktycznego. Należy wtedy niezwłocznie wezwać karetkę pogotowia lub zawieźć osobę ukąszoną przez meszkę do szpitala.

Ukąszenie kleszcza

Jak rozpoznać ugryzienie kleszcza? Nie jest to proste, ponieważ ślad raczej nie boli ani nie swędzi. Na początku wygląda jak mała, czerwona kropka, z której czasami wystaje wbity kleszcz. Może pojawić się niewielki obrzęk lub zgrubienie. Bardzo charakterystyczny objaw to rumień wędrujący – owalna zmiana wokół ugryzienia, która pojawia się ok. 7 dni po ukąszeniu i stopniowo się powiększa. Oprócz tego mogą wystąpić objawy grypopodobne (gorączka, dreszcze, zmęczenie, bóle głowy, uczucie rozbicia).

Rumień nie pojawia się po każdym ugryzieniu przez kleszcza, ale jeśli się pojawi, sugeruje zakażenie boreliozą, dlatego należy jak najszybciej udać się do lekarza. Poza tym po każdym spacerze w lesie, parku czy w okolicach zarośli warto oglądać skórę głowy, za uszami, szyję, pachy, pachwiny i miejsca pod paskiem bielizny – kleszcz czasami wędruje po ciele, zanim ugryzie.

Ugryzienie pająka

Jak rozpoznać ugryzienie pająka? Ugryzienia pająków są w Polsce rzadkie i zwykle niegroźne, ale da się je rozpoznać po kilku cechach:

• Mała, czerwona kropka lub podwójny ślad wkłucia (dwa małe punkciki obok siebie – ślady kłów),
• Wokół może pojawić się obrzęk, zaczerwienienie lub lekki siniak,
• Lekkie pieczenie lub swędzenie w miejscu wkłucia,
• Czasem pęcherzyk z przezroczystym płynem, który może pęknąć.

W Polsce większość pająków ma zbyt słaby jad, żeby poważnie zaszkodzić człowiekowi. Silniejsze reakcje mogą wywołać jedynie większe gatunki, jak kątnik domowy czy topik.

Ukąszenie pchły

Gdy w pobliżu nie ma zwierząt (ulubionych żywicieli), pchły szukają alternatywy – i wtedy mogą ugryźć ludzi. Szczególnie narażone są osoby w domach ze zwierzętami albo w miejscach, gdzie gniazdowały gryzonie czy ptaki. Jak rozpoznać ugryzienie pchły?

• Małe czerwone krostki (czasem z ciemnym punktem na środku),
• Często ułożone w liniach lub grupach (zwane „śniadanie, obiad, kolacja”),
• Zwykle na nogach i kostkach (pchły skaczą nisko nad ziemią),
• Silnie swędzące, czasem z opuchlizną wokół.

Ukąszenia przez pluskwy

Jeśli zadajesz sobie pytania: „Co mogło mnie ugryźć w nocy?” albo „Co może ugryźć w łóżku?”, odpowiedź brzmi: pluskwy. Ukąszenia pluskiew to małe, czerwone plamki lub grudki (średnica 2-5 mm), często z ciemniejszym punktem na środku, które zwykle pojawiają się w liniach lub grupach po 3-5 ugryzień – tzw. „śniadanie, obiad, kolacja” (jak przy pchłach, ale na większym obszarze ciała – ramionach, szyi, twarzy, plecach i nogach). Czasami są lekko opuchnięte i swędzące. Co może świadczyć o obecności pluskiew?

• Pojawianie się ugryzień regularnie po nocy,
• Małe brązowe owady lub drobne czarne kropki na pościeli (odchody).

Jak rozpoznać, co cię ugryzło: podsumowanie

Najczęściej gryzą komary, meszki, owady żądlące i kleszcze, choć zdarzają się również ukąszenia pająków, pcheł albo pluskiew. Zawsze warto obserwować miejsce wkłucia, a w razie narastania objawów – skonsultować się z lekarzem.