Spuchnięte oko u dziecka: przyczyny, leczenie i domowe sposoby

Spuchnięte oko u dziecka to objaw, którego nie należy bagatelizować. Opuchnięcie może pojawić się po nieprzespanej nocy, przypadkowym uderzeniu zabawką lub ugryzieniu komara. Może jednak świadczyć o poważnych stanach zapalnych wymagających konsultacji i leczenia okulistycznego. Poznaj najczęstsze przyczyny tej dolegliwości i sprawdź, jak szybko wyleczyć spuchnięte oko u dziecka.

Spuchnięte oko u dziecka: przyczyny

Spuchnięte oko u dziecka to objaw, który budzi niepokój wśród rodziców. Przyczyn dolegliwości może być bardzo wiele. Obejmują przypadkowe, niewielkie urazy (np. podczas zabawy), ukąszenia owadów, choroby dermatologiczne, okulistyczne, a nawet wielonarządowe. Szukając źródła problemu, należy wziąć pod uwagę czas pojawienia się opuchnięcia, okres trwania dolegliwości, a także ewentualne inne objawy.

Wśród przyczyn spuchniętego oka u dziecka można wymienić:

• Ukąszenia owadów. Spuchnięte oko u dziecka po ugryzieniu komara lub innego owada ma charakter jednostronny, może pojawić się też swędzenie. Ustępuje samoistnie w ciągu dni i nie towarzyszą mu inne objawy. Problem często pojawia się w okresie wiosenno-letnim, kiedy dzieci spędzają więcej czasu na dworze,
• Ciało obce w oku. Dzieci mają tendencję do tarcia oczu, a to sprzyja przenoszeniu drobnych zabrudzeń, np. piasku pod powiekę. Ciała obce w oku mogą objawiać się opuchlizną i zaczerwienieniem,
• Urazy mechaniczne. Wystarczy chwila nieuwagi podczas zabawy, aby niewielki uraz spowodował opuchnięcie oka. Upadek, uderzenie zabawką mogą być przyczyną miejscowego podrażnienia, zaczerwienienia i opuchlizny. Zazwyczaj problem znika samoistnie w ciągu kilku godzin lub dni,
• Alergie. Uczulenia, zwłaszcza na pyłki i kurz, mogą powodować opuchliznę powiek, zaczerwienienie i łzawienie oczu. Sprawdź preparaty dla alergików,
• Przeziębienie. Infekcje wirusowe najczęściej powodują objawy ze strony górnych dróg oddechowych, ale dodatkowo może towarzyszyć im podrażnienie, opuchnięcie i łzawienie oczu. Spuchnięte oko u dziecka przy katarze występuje dość często i zazwyczaj znika po ustąpieniu infekcji,
• Niewyspanie i zmęczenie. Spuchnięte oko u dziecka po nocy może być konsekwencją niewyspania lub złej jakości snu. Może się pojawić np. u przeziębionych lub ząbkujących maluchów, które mają problemy ze spaniem. Objaw znika samoistnie po odpoczynku i dobrym śnie,
• Zapalenie spojówek. Może być to objaw alergii lub przedostania się drobnoustrojów do oka. Oprócz opuchnięcia może pojawić się też zaczerwienienie, przekrwienie i łzawienie,
• Kontaktowe zapalenie skóry. Jest to miejscowa, niepożądana reakcja skórna, która pojawia się w odpowiedzi na drażniące składniki, np. kremów lub innych kosmetyków do pielęgnacji. Dodatkowo może wystąpić podrażnienie i zaczerwienienie.

Dodatkowo spuchnięte oko u dziecka może być objawem toczących się w organizmie poważniejszych problemów, takich jak:

• Atopowe zapalenie skóry. To dość częsta choroba dermatologiczna u dzieci, która może objawiać się niewielkimi opuchnięciami w okolicy oczu. Dodatkowo skóra staje się sucha i zaczerwieniona,
•  Zapalenie woreczka łzowego. Często występuje u niemowląt z niedrożnością kanalików łzowych. Charakterystycznym objawem jest niewielki, ale wyczuwalny guzek w powiece,
• Zapalenie tkanek oczodołu. Oprócz opuchlizny pojawia się duże zaczerwienienie, tkliwość i bolesność powiek. W poważnych sytuacjach może dojść do zaburzenia ruchomości gałek ocznych oraz widzenia,
• Zespół nerczycowy. Jest to zespół objawów, które pojawiają się w przebiegu niektórych chorób nerek. Charakterystyczne są obrzęki zlokalizowane na powiekach oraz łydkach.

Spuchnięte oko u dziecka i ropa

Ropiejące i spuchnięte oko u dziecka może być objawem bakteryjnego zapalenia spojówek. Ropa w przebiegu infekcji bakteryjnych ma najczęściej biało-żółtą barwę i jest dość gęsta. Może powodować sklejanie się powiek i rzęs, zwłaszcza po nocy. Opuchnięcie i ropa mogą pojawić się również w konsekwencji urazu lub przedostania się ciała obcego do oka.

Co na spuchnięte oko u dziecka?

Zanim wprowadzisz leczenie, warto odpowiedzieć sobie na pytanie „dlaczego jedno oko mojego dziecka jest spuchnięte?”. Znajomość przyczyny pomoże dobrać odpowiednie działanie, ponieważ innego postępowania wymaga opuchlizna po urazie, a innego opuchlizna pojawiająca się w wyniku stanu zapalnego. Zatem, co zrobić na spuchnięte oko u dziecka? Poznaj najważniejsze wskazówki.

•  Jeśli spuchnięte oko u dziecka pojawiło się po niewielkim urazie, dobrze sprawdzi się zimny okład. Pomoże obkurczyć naczynia krwionośne, zmniejszyć opuchliznę i ból.
• Co na spuchnięte oko u dziecka po ukąszeniu?  Możesz zastosować żele i maści do oczu, które łagodzą opuchnięcia i swędzenie po ugryzieniu owadów. Upewnij się jednak, że dany produkty jest przeznaczony do stosowania w okolicy oczu.
• W przypadku zapalenia spojówek warto zastosować krople do oczu. Ich wybór najlepiej skonsultować z lekarzem lub farmaceutą. W przypadku zapalenie o podłożu bakteryjnym wskazane może być zastosowanie kropli z antybiotykiem. Natomiast, jeśli stan zapalny został wywołanym przez wirusy, wystarczą krople przeciwzapalne i nawilżające.
• U dzieci z atopowym zapaleniem skóry wskazane jest stosowanie tzw. emolientów, które łagodzą objawy dermatologiczne. Jeśli zauważysz, że spuchnięte oko u dziecka pojawiło się po aplikacji konkretnego kremu lub produktu, warto zaprzestać jego używania i skonsultować się z lekarzem.
• U dzieci z alergiami dobrze sprawdzą się krople przeciwalergiczne do oczu dobrane przez lekarza lub farmaceutę.

Spuchnięte oko u dziecka: kiedy do lekarza?

Spuchnięte oko u dziecka i gorączka lub długo utrzymujące się ropienie to objawy, które warto skonsultować z lekarzem. Mogą być sygnałem, że w organizmie toczy się poważny stan zapalny wymagający specjalistycznego leczenia. Na podstawie objawów i badania okulistycznego specjalista będzie mógł podjąć decyzje dotyczące najlepszego postępowania u dziecka. W niektórych przypadkach, np. przy zapaleniu tkanek oczodołów, konieczna może być hospitalizacja i doustne lub dożylne podawanie antybiotyków.

Spuchnięte oko u dziecka: domowe sposoby

Jeśli opuchlizna jest niewielka i nie towarzyszą jej inne niepokojące objawy, można zastosować domowe sposoby na spuchnięte oko u dziecka. Obejmują zimne lub ciepłe okłady, delikatne masaże, okłady z aloesu lub rumianku. Wskazany jest również odpoczynek i unikanie nadwyrężania oczu. Podczas spacerów w słoneczne dni najlepiej założyć okulary przeciwsłoneczne. Warto też zadbać o higienę i częste mycie rąk dziecka. Maluchy mają tendencję do tarcia opuchniętych powiek, a to sprzyja przenoszeniu drobnoustrojów. Warto też wymienić ręczniki i pościel, które mogą być rezerwuarem bakterii i wirusów.

Profilaktyka spuchniętego oka u dziecka

Niestety nie istnieje jedna skuteczna metoda profilaktyki spuchniętego oka u dziecka, ponieważ przyczyn tego problemu jest bardzo wiele. Warto dbać o bezpieczeństwo podczas zabawy, stosować preparaty na insekty odstraszające owady podczas spacerów, unikać przeciążania oczu (np. poprzez długotrwałe wpatrywanie się w ekran czy jaskrawe światło). Ważne jest też, aby nie bagatelizować opuchlizny oczu. Jeśli problem nie znika samoistnie lub towarzyszą mu inne objawy, należy skonsultować się z lekarzem, aby uniknąć powikłań w postaci rozległych stanów zapalnych.

Podsumowanie

Spuchnięte oko u dziecka to objaw, który może mieć wiele przyczyn. Opuchlizna może pojawić się w wyniku stanu zapalnego, alergii, nieszczęśliwego wypadku czy uczulenia na kosmetyki. Zdarza się jednak, że świadczy o poważniejszych problemach, takich jak zapalenie tkanek oczodołów lub zespół nerczycowy. Dlatego nie należy bagatelizować tego problemu. Jeśli opuchlizna nie znika samoistnie, towarzyszą jej inne objawy, niezbędna jest konsultacja z lekarzem. U wielu dzieci wystarczy zastosowanie maści, kropli lub preparatów przeciwalergicznych, jednak w skrajnych przypadkach konieczna może okazać się antybiotykoterapia i hospitalizacja.

Źródła:

1.      Świerczyńska-Krępa M. Alergiczne zapalenie spojówek: ostre, okresowe i przetrwałe. Przyczyny, objawy i leczenie, https://www.mp.pl/pacjent/alergie/chorobyalergiczne/choroby/57892,ostre-okresowe-i-przetrwale-alergiczne-zapalenie-spojowek  [dostęp: 20.03.2025]

2.      Grałek M. Stany zapalne powiek u dzieci – zasady postępowania, https://podyplomie.pl/pediatria/12161,stany-zapalne-powiek-u-dzieci-zasady-postepowania [dostęp: 20.03.2025]

3.      Thomas R. Diagnostyka różnicowa chorób przebiegających z zaczerwienieniem i obrzękiem powiek, https://www.mp.pl/medycynarodzinna/diagnostyka-kliniczna/objawy-kliniczne/141711,diagnostyka-roznicowa-chorob-przebiegajacych-z-zaczerwienieniem-i-obrzekiem-powiek [dostęp: 20.03.2025]