Pajączki na nogach to potoczna nazwa określająca teleangiektazje lub wenulektazje. Dla wielu osób są głównie problemem estetycznym, zwłaszcza jeśli niemożliwie jest ich zasłonięcie odzieżą. Zdarza się jednak, że obecność pajączków jest zwiastunem poważniejszych problemów związanych z krążeniem i funkcjonowaniem żył. W tym artykule omawiamy przyczyny powstawania zmian oraz skuteczne metody leczenia.  

Specjalista w różowej rękawiczce medycznej bada zmiany naczyniowe na nodze pacjenta, oceniając stopień zaawansowania teleangiektazji przed wyborem metody leczenia.

Jak wyglądają pajączki na nogach? 

Pajączki na nogach (teleangiektazje) to zmiany w obrębie naczyń krwionośnych, które powodują ich uwidocznienie się przez skórę. Mają postać krętych, cienkich nitek, a ich ułożenie przypomina korzenie roślin, korony drzew lub nogi pajęczaków.  Najczęściej pojawiają się na udach, łydkach i kostkach, jednak możliwe jest ich występowanie niemal na całym ciele. Pajączki na nogach mają kolor jasnoczerwony lub fioletowy. Zwykle nie są bolesne i nie powodują żadnych dolegliwości.  

Wyróżniamy 4 rodzaje pajączków na nogach: 

  • Teleangiektazje samoistne – są bardzo drobne, ciemnoczerwone i najczęściej występują u kobiet po 40 roku życia, 
  • Teleangiektazje izolowane – dotyczą wyłącznie jednego naczynia krwionośnego i nie mają związku z niewydolnością żylną lub żylakami,  
  • Teleangiektazje w przebiegu niewydolności żylnej – mogą mieć większe rozmiary i wystawać ponad powierzchnię skóry. Często występują na bocznych częściach ud, mogą im towarzyszyć inne objawy niewydolności żylnej np. żylaki,  
  • Teleangiektazje wtórne – powstają w wyniku przebytego leczenia chirurgicznego, skleroterapii lub po urazach u osób z niewydolnością żylną. Mają siną barwę, co sprawia, że łatwo pomylić je z siniakami.  

 

Czy pajączki na nogach są groźne? 

Wiele osób, które zauważa na swoim ciele widoczne zmiany naczyniowe, zastanawia się, czy pajączki na nogach są niebezpieczne i czy należy jak najszybciej udać się z nimi do lekarza. Pojedyncze, drobne, niebolesne zmiany najczęściej nie świadczą o żadnej nieprawidłowości i nie wymagają leczenia. Jednak pajączki na nogach w młodym wieku oraz rozległe, bolesne teleangiektazje wystające ponad powierzchnię skóry warto skonsultować z lekarzem. Mogą być oznaką nieprawidłowej pracy układu krwionośnego i żylnego oraz wymagać podjęcia odpowiednich działań.  

 

Wyraźnie widoczne pajączki naczyniowe na nodze, ukazujące typowy obraz teleangiektazji - rozszerzonych naczynek krwionośnych tworzących charakterystyczną siateczkę.

Pajączki na nogach: przyczyny 

Skąd się biorą pajączki na nogach? Większość z nich nie ma związku z żadną chorobą, jednak mogą być objawem niewydolności żylnej. Czynnikami predysponującymi do ich wystąpienia są natomiast: 

  • Czynniki genetyczne, 
  • Płeć żeńska, 
  • Częste, długotrwałe przebywanie w pozycji stojącej lub siedzącej, 
  • Nadmierna masa ciała (nadwaga i otyłość), 
  • Nieprawidłowa dieta, 
  • Nadużywanie alkoholu, 
  • Brak aktywności fizycznej lub bardzo intensywna, wymagająca aktywność,  
  • Przebyte urazy i zabiegi chirurgiczne, 
  • Długotrwałe przebywanie w wysokiej temperaturze, sauny, gorące kąpiele, 
  • Ciąża,  
  • Przyjmowanie niektórych leków.  

Czy pajączki to zakrzepica? Nie, te problemy nie są ze sobą tożsame. Teleangiektazje mogą pojawić się u osób, u których występowała zakrzepica żył głębokich, jednak sama ich obecność nie jest wystarczająca do postawienia jakiejkolwiek diagnozy. Aby dowiedzieć się, o czym świadczą pajączki na nogach, najlepiej udać się do lekarza, który oceni ich wygląd oraz historię medyczną i styl życia danej osoby. 

 

Mikroskopijne zbliżenie ukazujące strukturę rozszerzonych naczynek krwionośnych tworzących charakterystyczny wzór pajączków naczyniowych na skórze.

Pajączki na nogach: leczenie 

Teleangiektazje zwykle są nieszkodliwe i nie wpływają negatywnie na zdrowie, ani codzienne funkcjonowanie, mogą jednak stanowić defekt kosmetyczny. Dlatego wiele osób szuka skutecznych sposobów na to, jak pozbyć się pajączków na nogach.  

  • Pierwszym krokiem powinna być konsultacja ze specjalistą. Jaki lekarz będzie najlepszy? Warto udać się do flebologa, czyli osoby zajmującej się schorzeniami układu naczyń krwionośnych. Na podstawie badań i wywiadu oceni on, czy teleangiektazje są objawem choroby oraz doradzi, jak zlikwidować pajączki na nogach.  
  • Czy pajączki na nogach mogą same zniknąć? Niestety nie. Teleangiektazje nie znikają samoistnie i w celu ich usunięcia niezbędne jest podjęcie odpowiednich działań.  

Zabiegi na pajączki na nogach 

Zabiegu na usuwanie pajączków na nogach, które może zaproponować specjalista to m.in.: 

  • Skleroterapia – to popularny sposób na pajączki na nogach, który polega na podaniu do światła żyły substancji powodującej jej zamknięcie. Dzięki temu z czasem teleangiektazje bledną i znikają.  
  • Terapia laserowa i IPL – są to nieinwazyjne metody leczenia, które wykorzystują działanie wiązek światła i ich wpływ na zamykanie się naczyń krwionośnych. Zamykanie pajączków na nogach laserem jest częstą alternatywą dla osób, które nie kwalifikują się do skleroterapii 
  • Termokoagulacja – jak sama nazwa wskazuje, metoda wykorzystuje działanie ciepła. Do naczynia wprowadzana jest igła, która przekazuje ciepło, a po osiągnięciu odpowiedniej temperatury, dochodzi do zamknięcia naczynia 
  • Mikroflebektomia – jest to metoda mikrochirurgiczna, stosowana, jeśli inne zabiegi okazały się nieskuteczne. Pajączki usuwane są chirurgicznie w znieczuleniu miejscowym.  

Należy pamiętać, że nie istnieje jeden skuteczny sposób na pajączki na nogach, który zadziała u każdego. Dlatego ich usuwanie powinno być konsultowane. Specjalista dobierze najlepszą metodę do danej osoby po uwzględnieniu wszystkich czynników i przeciwwskazań. Czy na NFZ można usunąć pajączki na nogach? Tak, ale wyłącznie wtedy, kiedy są objawem lub powikłaniem choroby i wpływają negatywnie na stan zdrowia. Narodowy Fundusz nie finansuje zabiegów wykonywanych w celach estetycznych.  

Jak pozbyć się pajączków na nogach? Domowe sposoby 

Domowe sposoby na pajączki na nogach obejmują zmiany w codziennym stylu życia i diecie. Jak leczyć pajączki na nogach w domu? 

  • Należy unikać długich, gorących kąpieli. Zamiast tego warto polubić się z nieco chłodniejszą wodą i na zakończenie każdego prysznica skierować strumień zimnej wody w miejsce występowania pajączków. 
  • Po całym dniu stania lub siedzenia w jednej pozycji zalecane jest położenie się na plecach i oparcie nóg np. o ścianę, tak aby znajdowały się powyżej tułowia. Pozycja ta sprzyja odpływowi krwi.  
  • Pomocne może być stosowanie rajstop uciskowych.  

Niezbędna jest również zdrowa, dobrze zbilansowana dieta oraz unikanie używek. Jaka witamina na pajączki na nogach powinna być stosowana? Warto zwrócić uwagę na witaminę C, która uszczelnia naczynia krwionośne. Jej źródłem są przede wszystkim warzywa i owoce. Ważne są też witamina A i witamina E, które działają przeciwzapalnie i antyoksydacyjnie. Nie bez znaczenia jest ponadto codzienna pielęgnacja skóry. Czym smarować pajączki na nogach? Postaw na naturalne, nawilżające, odżywcze i regenerujące kremy. Warto wybierać produkty o właściwościach chłodzących i przeciwobrzękowych, zawierające roślinne surowce takie jak arnika. 

Oprócz tych naturalnych metod można rozważyć też leki na żylaki bez recepty lub suplementy diety. Zawierają witaminy, minerały i wyciągi roślinne o działaniu uszczelniającym naczynia.  Ważnym składnikiem jest też diosmina.  

Zioła na pajączki na nogach 

Kosmetyki i suplementy ziołowe to naturalne sposoby na pajączki na nogach, po które sięga wiele osób. Niestety mimo wielu prozdrowotnych właściwości nie sprawią, że występujące już teleangiektazje całkowicie znikną. Mogą jednak działać uszczelniająco i ochronnie na naczynia krwionośne. Co stosować na pajączki na nogach? Szczególnie polecane są wyciągi z kasztanowca, ruszczyka i arniki górskiej.  

 

Pajączki na nogach: podsumowanie 

Pajączki na nogach to częsty problem, który dotyczy głównie kobiet. Mimo że w większości przypadków nie są powodem do niepokoju i nie świadczą o żadnej chorobie, nie należy ich bagatelizować. Zdarza się, że są objawem niewydolności żylnej, która wymaga odpowiedniego leczenia. W celu usunięcia pajączków można zastosować specjalistyczne zabiegi prowadzące do zamknięcia światła naczynia, a także specjalne kremy i żele do nóg z roślinnymi wyciągami. Ważne jest również unikanie gorących kąpieli oraz długotrwałego stania lub siedzenia.  

 

 

Źródła: 

  1. Wiercińska M. Teleangiektazje (pajączki naczyniowe) – co oznaczają pajączki na nogach, udach i twarzy? https://www.mp.pl/pacjent/zakrzepica/wszystkoozakrzepicy/zakrzepicazylna/349721,teleangiektazje-pajaczki-naczyniowe-co-oznaczaja-pajaczki-na-nogach-udach-i-twarzy [dostęp: 07.01.2025] 
  1. Kielar M. Metody leczenia teleangiektazji, https://podyplomie.pl/chirurgia/14777,metody-leczenia-teleangiektazji [dostęp: 07.01.2025] 
  1. Dieta w profilaktyce występowania żylaków, https://www.mp.pl/pacjent/zakrzepica/lista/115590,dieta-w-profilaktyce-wystepowania-zylakow [dostęp: 07.01.2025] 
  1. Telangiectasia, https://medlineplus.gov/ency/article/003284.htm [dostęp: 07.01.2025] 
share-icon Podziel się artykułem ze znajomymi
Aleksandra  Dziura
Aleksandra Dziura

Jestem dietetyczką kliniczną i sportową, copywriterką oraz autorką książek. Interesują mnie w szczególności powiązania między żywieniem a gospodarką hormonalną, przewodem pokarmowym i pracą układu nerwowego. Na co dzień pracuję z pacjentami oraz edukuję na temat zdrowego stylu życia w social mediach. ...