Pierwsza kąpiel noworodka bywa stresująca zarówno dla dziecka, jak i dla rodziców. To moment, w którym łatwo o niepewność: jaka temperatura do kąpieli noworodka jest odpowiednia? Jak długo powinna trwać kąpiel? Jakich kosmetyków używać, by nie podrażnić delikatnej skóry? Jak trzymać noworodka do kąpieli? Choć z czasem wszystko staje się prostsze, na początku warto wiedzieć, co jest naprawdę ważne. Dowiedz się, jak przygotować kąpiel dla noworodka, jak dbać o jego wrażliwą skórę oraz co może pomóc w codziennej pielęgnacji.

Kąpiel noworodka

Kiedy pierwsza kąpiel noworodka?

Pierwsza prawdziwa kąpiel noworodka zazwyczaj odbywa się pierwszego-drugiego dnia po przyjeździe ze szpitala do domu. Nie ma w tym względzie szczegółowych zaleceń, pamiętać jednak należy o tym, że maluch opuszcza oddział położniczo-ginekologiczny z całym bagażem drobnoustrojów bytujących w warunkach szpitalnych. Dlatego z pierwszym myciem noworodka w domu nie warto zbyt długo zwlekać. Nie warto się też nadmiernie spieszyć. Ważne, by zrobić to w spokojnej atmosferze, kiedy rodzic czuje się pewnie, a dziecko jest wyciszone. Dobrym momentem może być wieczór – tuż przed karmieniem i snem.

 

Kąpiel noworodka w szpitalu — czy to konieczne?

Szpitalne standardy w tym względzie są zróżnicowane, coraz częściej formułowana jest jednak opinia, że pierwszą kąpiel noworodka należy wykonać jak najpóźniej. Chodzi o utrzymanie maluszka w mazi poporodowej, która pełni rolę bariery ochronnej, co zwłaszcza w warunkach szpitalnych jest ważne. Dlatego dobrze jest przed porodem zasięgnąć w tej materii opinii u lekarza prowadzącego ciążę. Co ważne – mycie noworodka w szpitalu nie jest obowiązkowe. Jeśli sobie tego nie życzymy, należy odpowiednio wcześnie poinformować o tym personel.

 

Pierwsza kąpiel noworodka w domu

Pierwsza kąpiel noworodka po powrocie do domu jest dużym wydarzeniem dla rodziców. Może też być swego rodzaju wstrząsem dla dziecka – należy się więc liczyć z tym, że zanurzenie w wodzie spowoduje gwałtowny płacz. Jeśli chodzi o kwestie techniczne, do kąpieli służy wanienka. Kwestią indywidualnych preferencji jest natomiast umiejscowienie wanienki. Część rodziców stawia ją na podwyższeniu – na stole lub specjalnym stojaku. Ułatwia to wkładanie i wyjmowanie dziecka do wody i pewny chwyt w czasie mycia.

 

Jak przygotować się do pierwszej kąpieli noworodka?

Zanim woda napełni wanienkę, warto zadbać o kilka podstawowych kwestii. Odpowiednia temperatura, brak przeciągów, przygotowane wcześniej ręczniki i ubranka – to wszystko sprawia, że kąpiel przebiegnie spokojnie i bez stresu.

Dobrze zorganizowana przestrzeń i świadomość, co robić krok po kroku, pomagają uniknąć nerwowości. Pierwsza kąpiel to nie tylko higiena, ale też ważny moment budowania bliskości – warto się do niego przygotować.

Temperatura wody do kąpieli noworodka

Przygotowując pierwszą kąpiel dla noworodka, jak i każdą kolejną we wczesnej fazie życia dziecka, rodzice szczególną uwagę powinni zwrócić na temperaturę wody, która musi być zbliżona do naturalnej temperatury zdrowego człowieka. Wskazania są w tym względzie bardzo restrykcyjne – temperatura wody nie może przekraczać 37 stopni Celsjusza i nie może być niższa niż 35 stopni. Zakres 35-37 stopni odczuwany jest jako woda letnia, nie należy jednak zdawać się w tej materii na własną percepcję. Niezbędny jest zakup specjalnego wodoodpornego termometru.

 

Temperatura powietrza podczas kąpieli noworodka

Istotna jest też temperatura powietrza. Nie powinna ona być niższa, niż 20-21 stopni. Temperatura idealna wynosi około 24 stopni, czyli nieco powyżej tzw. temperatury pokojowej. Rodzice powinni też zadbać o to, by pomieszczenie, w którym odbywa się kąpiel, nie było narażone na przeciąg (jeśli w łazience mamy okno, należy je zamknąć, nawet latem). Ma to znaczenie nie tylko w czasie, kiedy dziecko przebywa w wanience, ale też później, gdy jest wycierane.

 

Kąpiel noworodka z kikutem

Wyłączywszy przypadki dłuższej hospitalizacji na oddziale położniczo-ginekologicznym, noworodek pojawia się w domu kilka dni po przyjściu na świat, mając wciąż na środku brzuszka pamiątkę przypominającą o życiu płodowym – kikut pępowiny. Pozostałość ta odpadnie samoistnie w ciągu kilku tygodni, do tego czasu należy jednak dbać o nią w sposób wyjątkowy. Kąpiel noworodka z kikutem jest możliwa, miejsce to jednak nie powinno być szczególnie intensywnie namaczane. Należy o tym pamiętać, przygotowując kąpiel, zaś w razie zamoczenia, pępek delikatnie osusza się (nie wyciera) wacikiem. Dopiero po odpadnięciu kikuta, dziecko można zanurzyć głębiej. Warto wtedy wiedzieć, jak pielęgnować pępek u noworodka, by uniknąć podrażnień i infekcji.

 

Kąpiel noworodka: przed czy po jedzeniu

Rytm dobowy noworodka nie jest ustalony, nie musi więc być myty o określonej godzinie. Pamiętać tylko należy, że dziecko wyspane lepiej zniesie trudy nowych doświadczeń. Maluch nie powinien być też głodny. Z drugiej jednak strony niewskazana jest kąpiel bezpośrednio po jedzeniu – wielce prawdopodobne, że świeżo nakarmionego malucha w wodzie rozboli brzuszek. Idealny czas między karmieniem a myciem to 30 minut.

 

Kąpiel noworodka krok po kroku 

Pierwsze kąpiele warto zaplanować z wyprzedzeniem – pośpiech i improwizacja mogą wprowadzić niepotrzebny stres. Poznaj prostą instrukcję, która pomoże spokojnie przejść przez cały proces:

  1. Zadbaj o warunki – temperatura w pomieszczeniu powinna wynosić ok. 24°C, bez przeciągów.
  2. Przygotuj wszystkie potrzebne rzeczy – ręcznik, pieluszkę, ubranko, kosmetyki, waciki lub gaziki.
  3. Napełnij wanienkę wodą – temperatura wody powinna wynosić 36–37°C.
  4. Rozbierz dziecko i delikatnie je owiń np. pieluszką tetrową, by czuło się bezpiecznie.
  5. Powoli zanurzaj dziecko w wodzie – zaczynając od stóp, trzymając je pewnie i bezpiecznie. Sprawdź, jak trzymać noworodka w kąpieli, by nie sprawić mu dyskomfortu.
  6. Myj delikatnie ciało noworodka, używając niewielkiej ilości łagodnego płynu.
    Umyj główkę na końcu, spłukując wodą z ręki lub kubeczka.
  7. Wyjmij dziecko z wanienki i od razu owiń ręcznikiem, osuszając przez dotykanie, a nie pocieranie.
  8. Zadbaj o pielęgnację skóry i pępka, a następnie ubierz dziecko w przygotowane ubranka.

 

Akcesoria i kosmetyki przydatne w kąpieli noworodka

Nie trzeba od razu kupować całego zestawu gadżetów – wystarczy kilka sprawdzonych rzeczy, które ułatwią codzienną pielęgnację. Do podstawowego zestawu warto włączyć wanienkę lub specjalne wiaderko – kąpiel noworodka w wiaderku może być wygodną opcją, szczególnie dla wcześniaków i bardzo małych dzieci.

Warto też rozważyć alternatywne sposoby mycia, jak np. kąpiel noworodka na gąbce, gdy maluch nie może być jeszcze zanurzany. Jeśli zastanawiasz się, co do kąpieli dla noworodka jeszcze się przyda – wybierz łagodne kosmetyki bez dodatków zapachowych, przeznaczone od pierwszych dni życia. Jeśli zastanawiasz się, jaki płyn do kąpieli wybrać dla dziecka, postaw na formuły bezzapachowe i bez mydła – łagodniejsze dla wrażliwej skóry.

Nie trzeba używać wielu produktów naraz. Co używać do kąpieli noworodka? Wystarczy delikatny płyn myjący lub emolient, czysta woda, miękka myjka albo gaza. Im prościej, tym lepiej dla skóry dziecka. Po kąpieli można delikatnie natłuścić skórę malucha – dobrze sprawdzają się tu oliwki dla dzieci, które chronią przed wysuszeniem. W przypadku skłonności do odparzeń pomocne mogą być także pudry i zasypki, stosowane punktowo, np. w okolicach pieluszkowych.

Kąpiel noworodka: co ile dni myć malucha?

Co ile dni kąpać dziecko?  Mycie maluszka codziennie jest niepotrzebne, a wręcz niewskazane. Przyjmuje się, że dziecko w pierwszych tygodniach po narodzeniu, kąpane powinno być 2-3 razy w tygodniu, czyli co drugi, lub co trzeci dzień. Częstszy kontakt z wodą i kosmetykami służącymi do pielęgnacji, naraża delikatną skórę dziecka na przesuszenie. Produkty do kąpieli dla dziecka są z zasady łagodne, ale warto dać skórze odpocząć także od nadmiernego oczyszczania - to zdrowe dla dziecka.

Na co uważać podczas kąpieli noworodka?

Choć kąpiel noworodka to codzienna czynność, łatwo popełnić drobne błędy, które mogą wpłynąć na komfort malucha. Na co szczególnie zwrócić uwagę?

  • Woda do kąpieli noworodka nie może być ani za gorąca, ani za zimna – zawsze sprawdzaj temperaturę termometrem.
  • Jeśli noworodek płacze przy kąpieli, spróbuj zmienić porę, zadbać o cieplejsze otoczenie lub ograniczyć hałas i bodźce.
  • Nigdy nie zostawiaj dziecka samego w wanience, nawet na chwilę.
  • Nie kąp malucha bezpośrednio po karmieniu.
  • Po kąpieli osuszaj skórę delikatnie – bez pocierania.

 

Kąpiel noworodka w krochmalu

Do umycia noworodka używaj wody, delikatnych środków myjących i własnych rąk. Nie stosuj gąbek ani myjek. Zamiast mydła, do kąpieli wlać można emolient – środek natłuszczający, nawilżający, wygładzający i chroniący skórę, zapobiegający łuszczeniu się. Pamiętać jednak należy, że tego typu środki nie muszą być stosowane obowiązkowo u dzieci, które nie mają żadnych problemów skórnych. Wiele osób, zamiast dostępnych w aptece emolientów, wybiera tradycyjne sposoby nawilżania skóry dziecka, spośród których największym uznaniem cieszy się krochmal, czyli wodny roztwór mąki ziemniaczanej. Kiedy używać krochmalu do kąpieli? Jest to szczególnie zalecane podczas odparzeń skóry. Kąpiel noworodka w krochmalu łagodzi podrażnienia, zapobiega powstawaniu odparzeń, w szczególności na pupie i w pachwinach, czyli w miejscach, które skrywa pieluszka.

 

Kąpiel noworodka: podsumowanie

Kąpiel to nie tylko higiena, ale też moment bliskości i budowania więzi z dzieckiem. Wystarczy zadbać o odpowiednie warunki, mieć pod ręką najpotrzebniejsze rzeczy i nie spieszyć się z kolejnymi krokami. Z czasem cała procedura stanie się naturalna, a dla malucha przyjemna i przewidywalna. Spokój rodzica to podstawa udanej kąpieli.

 

Źródła:

  1. Mayank Priyadarshi, Bharathi Balachander, Shuchita Gupta, Mari Jeeva Sankar, Timing of first bath in term healthy newborns: A systematic review, https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC9380966/ [dostęp 15.10.2025]
  2. U Blume-Peytavi, M J Cork, J Faergemann, J Szczapa, F Vanaclocha, C Gelmetti, Bathing and cleansing in newborns from day 1 to first year of life: recommendations from a European round table meeting, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19646134/ [dostęp 15.10.2025]
  3. Carolyn Lund,Bathing and Beyond: Current Bathing Controversies for Newborn Infants, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27676109/ [dostęp 15.10.2025]
Redakcja Recepta.pl
Redakcja Recepta.pl

Na recepta.pl znajdziesz treści tworzone przez dedykowany zespół doświadczonych specjalistów, obejmujący ekspertów z różnorodnych dziedzin zdrowia, medycyny oraz lifestyle'u. Naszą misją jest dostarczanie Ci wiarygodnych, kompleksowych i jednocześnie łatwo przyswajalnych informacji, które będą wspierać Cię w podejmowaniu świadomych decyzji dotyczących Twojego zdrowia i ogólnego samopoczucia. Każdy wpis, który publikujemy, jest efektem starannej współpracy naszych ekspertów, którzy z ogromną pasją dzielą się swoją bogatą wiedzą i praktycznym doświadczeniem. Wierzymy, że dostęp do rzetelnych informacji jest kluczowy w dbaniu o zdrowie, dlatego dokładamy wszelkich starań, aby nasze treści były aktualne, oparte na dowodach naukowych i przedstawione w przystępny sposób. Poza pracą, jesteśmy również entuzjastami literatury, aktywnego spędzania czasu na świeżym powietrzu oraz propagujemy zdrowy styl życia na co dzień, co przekłada się na nasze zaangażowanie i autentyczność w tworzeniu...