Jaskra, guz mózgu, nadciśnienie, cukrzyca to choroby, które wykrywa badanie dna oka. Jest bezbolesne i trwa kilka minut, a może zdiagnozować we wczesnym stadium wiele niebezpiecznych schorzeń.
Widoczna dla nas część oka jest jedynie wierzchołkiem góry lodowej. W jej wnętrzu lekarz może odczytać wiele informacji na temat naszego stanu zdrowia za pomocą krótkiego i bezbolesnego badania oftalmoskopii.
Badanie dna oka – na czym polega?
Badanie dna oka przeprowadzane jest w gabinecie okulistycznym. Najczęściej wykonywane jest za pomocą wziernika ocznego, zwanego również oftalmoskopem. Wziernik przypominający lupę, choć trzymany w bardzo bliskiej odległości od oka pacjenta nigdy go nie dotyka. Oftalmoskop oświetla gałkę oczną strumieniem światła, które przenika przez całą gałkę oczną, pozwalając na jej dokładne zbadanie. Światło dociera do siatkówki, nerwu wzrokowego, plamki żółtej oraz drobnych naczyń krwionośnych.
W niektórych przypadkach potrzebne jest zakropienie oczu kroplami powiększającymi źrenice. Umożliwi to dokładniejsze przenikanie światła, gdyż źrenica jest naturalną ochroną oka utrudniającą do niego dostęp.
Na badanie warto wybrać się z bliską osobą, ponieważ krople tymczasowo upośledzają widzenie. Po zakropieniu przez ok 3-4 godziny niemożliwe będzie wykonywanie czynności wymagających poprawnego widzenia m.in. prowadzenie samochodu u dorosłych czy obowiązki szkolne u dzieci.
Jednak nie zawsze rozszerzenie źrenic jest potrzebne. Jeśli okulista uzna, że w oku nie dzieje się nic niepokojącego to dalsza diagnostyka z użyciem kropli nie jest konieczna.
Oftalmoskopię powinno się wykonywać co 5 lat do czterdziestego roku życia, natomiast co 1-2 lata po czterdziestce. U osób chorujące na cukrzycę badanie należy przeprowadzać częściej, przynajmniej raz w roku.
Co wykrywa wziernikowanie dna oka?
W niewidocznej dla nas części oka okulista może dostrzec wiele chorób, zarówno wzroku, jak i ogólnoustrojowych.
- Choroby nerwu wzrokowego takie jak jaskra oraz zaburzenia neurologiczne.
- Choroby siatkówki, które powodują ślepotę oraz uszkodzenie plamki żółtej.
- Guz mózgu, przez które wzrasta ciśnienie wewnątrzczaszkowe, co prowadzi do obrzęku tarczy nerwu wzrokowego, dlatego badanie dna oka niejednokrotnie może zdiagnozować tę poważną chorobę.
- Choroby krwi i naczyń krwionośnych - anemia, nadciśnienie, miażdżyca, cukrzyca oraz białaczka. Okulista na podstawie stanu naczyń krwionośnych dna oka może wstępnie ocenić stopień schorzeń.
Badanie dna oka u dziecka
Badanie dna oka u dzieci jest jednym z podstawowych badań wzroku. Zalecane jest szczególnie dzieciom z wadami wzroku, zezem, a także jeśli w rodzinie pojawił się przypadek guza oka lub mózgu. Oftalmoskopię należy przeprowadzić również u wcześniaków w pierwszym miesiącu życia, aby wykluczyć retinopatię. Jest to uszkodzenie siatkówki oka, na którą są narażone dzieci z niewielką masą ciała.
Badanie jest bezpieczne i bezbolesne. Może się jednak wydłużyć czas jego trwania nawet do godziny, ze względu na trzykrotne kropienie oczu.
Oftalmoskopia w ciąży
Oftalmoskopia jest bezpieczna dla mamy i dziecka. Wykonanie badania jest konieczne, aby sprawdzić, czy nie ma ryzyka odklejenia się siatkówki w czasie porodu w wyniku ogromnego wysiłku. Jeśli okulista dostrzeże poważne nieprawidłowości może zalecić poród poprzez cesarskie cięcie. Dlatego powinno się wykonać badanie dna oka w 4-5 miesiącu.
Autor: Dominika Rusek