Zapalenie krtani to choroba, która może pojawić się w każdym wieku. Jej charakterystycznym objawem jest utrata głosu w wyniku zajęcia strun głosowych oraz otaczających ich tkanek przez trwającą infekcję i stan zapalny. Często pojawia się również ból gardła i uporczywy kaszel. Z tego artykułu dowiesz się, jakie są najczęstsze przyczyny schorzenia i co zrobić, aby odzyskać głos i dobre samopoczucie.  

Zapalenie krtani – charakterystyka choroby 

Zapalenie krtani to poważna choroba, w której dochodzi do rozwoju stanu zapalnego w obrębie strun głosowych. Krtań jest elementem układu oddechowego łączącym gardło z tchawicą. Dzięki prawidłowej pracy tego narządu jesteśmy w stanie mówić i wydawać dźwięki, dlatego wszelkie infekcje, uszkodzenia, czy stany zapalne krtani mogą powodować nawet całkowitą utratę głosu. Dodatkowo krtań umożliwia połykanie i kaszel, zapobiega też przedostaniu się ciał obcych do dolnych dróg oddechowych, chroniąc przed zakrztuszeniem. Jest więc małym, ale bardzo ważnym narządem, o który warto dbać.  

Zapalenie krtani może pojawić się zarówno u dorosłych, jak i u dzieci. W zależności od czasu trwania choroby wyróżniamy: 

  • Ostre zapalenie krtani (najczęściej wywołane przez drobnoustroje chorobotwórcze, trwa zazwyczaj kilkanaście dni), 
  • Przewlekłe zapalenie krtani (głównie jest konsekwencją częstego nadużywania głosu, podrażnienia w wyniku palenia papierosów czy refluksu żołądkowo-przełykowego, a objawy utrzymują się przez długi czas i mogą być dokuczliwe nawet codziennie). 

Podziału zapalenia krtani można dokonać również na podstawie jego lokalizacji. 

  • Podgłośniowe zapalenie krtani – wywoływane jest przez wirusy, a na infekcję i jej ciężki przebieg najbardziej narażone są małe dzieci. Podczas zapalenia krtani może dojść do ostrej duszności, szczekającego kaszlu oraz świstu oddechowego. Aktualnie podgłośniowe zapalenie krtani występuje bardzo rzadko dzięki wprowadzeniu odpowiednich szczepień ochronnych, które znacząco zredukowały zapadalność na tę chorobę.  
  • Nadgłośniowe zapalenie krtani – jest to poważny stan, który może zagrażać zdrowiu, a nawet życiu. W krótkim czasie dochodzi do zapalenia i narastającego obrzęku w okolicy nadgłośniowej krtani, co może powodować ból podczas przełykania, gorączkę, duszności, a nawet niewydolność oddechową. Nadgłośniowe zapalenie zdecydowanie ciężej przechodzą dzieci, ponieważ ich krtań jest zbudowana nieco inaczej niż u osób dorosłych. 

Zapalenie krtani może przebiegać inaczej u każdej osoby, ale nigdy nie należy bagatelizować tej dolegliwości. Wszelkie objawy powinny być skonsultowane z lekarzem, ponieważ nieleczona choroba może prowadzić do poważnych konsekwencji.  

 

Zapalenie krtani - objawy 

Objawy zapalenia krtani różnią się u poszczególnych osób. Są również zależne od wieku pacjenta, przyczyny choroby i ogólnego stanu zdrowia (np. występowania alergii lub innych chorób układu oddechowego). Pierwsze symptomy często są niespecyficzne. Osłabienie, ból gardła, chrypka, kaszel mogą przypominać przeziębienie lub grypę. Z czasem pojawiają się jednak silniejsze objawy, takie jak: 

  • Uporczywy kaszel (może być mokry lub suchy, przypominać szczekanie, sprawiać ból, utrudniać zasypianie i regenerację nocną), 
  • Dokuczliwa chrypka w wyniku podrażnienia gardła stanem zapalnym i kaszlem, 
  • Ból i podrażnienie gardła, 
  • Ból podczas przełykania pokarmów (zarówno stałych, jak i płynnych) oraz napojów, 
  • Bóle głowy i mięśni, 
  • Ogólne osłabienie organizmu, 
  • Brak głosu, ból podczas mówienia, próby wydania jakiegokolwiek dźwięku, 
  • Trudności w oddychaniu.  

Jak długo trwa kaszel przy zapaleniu krtani? W zależności od przyczyny choroby może trwać ok. 5-7 dni, ale czasem utrzymuje się dużo dłużej. Odpowiedź na pytanie, kiedy wraca głos po zapaleniu krtani, również nie jest jednoznaczna. Utrata lub osłabienie głosu mogą utrzymywać się u niektórych osób nawet do 2 tygodni. Niestety, wiele osób podczas zapalenia krtani nie ma możliwości wykonywania pracy zawodowej ani różnych codziennych czynności i wymagają odpowiedniej opieki.  

Przeczytaj nasz artykuł „Jak leczyć chrypkę u dzieci” i poznaj sposoby, które ulżą Twojemu maluchowi.  

 

Zapalenie krtani - przyczyny 

Od czego pojawia się zapalenie krtani? Stany ostre najczęściej są konsekwencją zakażeń drobnoustrojami chorobotwórczymi. Mogą mieć różne podłoże wirusowe. Jak rozpoznać, czy zapalenie krtani jest wirusowe, czy bakteryjne? Niezbędna jest konsultacja z lekarzem, który na podstawie objawów i wyników badań będzie w stanie ocenić przyczynę choroby. Unikaj samodiagnozowania się – leczenie zapalenia krtani różni się w zależności od przyczyny, dlatego odkładając konsultację w czasie, narażasz się na powikłania i nasilanie się objawów.  

Przewlekłe zapalenie krtani może powstawać u osób, które ze względu na swój zawód nadużywają głosu i często przeciążają krtań. Ryzyko tego problemu jest wysokie, np. u nauczycieli, aktorów, śpiewaków, lektorów. Na zapalenie krtani narażone są również osoby: 

  • Borykające się z alergiami, zwłaszcza wziewnymi, 
  • Palące papierosy (również biernie),  
  • Nadużywające alkoholu,  
  • Narażone na kontakt z oparami chemicznymi np. w wyniku pracy w laboratorium, 
  • Chorujące na refluks żołądkowo-przełykowy (powoduje on cofanie się kwaśnej treści pokarmowej z żołądka do przełyku i podrażnianie jego ścian oraz krtani i gardła).  

A czy zapalenie krtani jest zaraźliwe? Tak, jeśli jego przyczyną są bakterie lub wirusy. Tak jak w przypadku innych infekcji górnych dróg oddechowych drobnoustroje mogą przenosić się na inne osoby drogą kropelkową.  

 

Zapalenie krtani - leczenie  

Czym leczyć zapalenie krtani? Decyzję powinien podjąć lekarz na podstawie dominujących objawów, ich nasilenia, ogólnego stanu zdrowia i wieku pacjenta. U niektórych osób wystarczą leki przeciwzapalne i przeciwbólowe stosowane również w leczeniu innych infekcji górnych dróg oddechowych. Czasem konieczne jest zastosowanie silniejszego leczenia i wdrożenie terapii glikokortykosteroidami. Jeśli zapalenie krtani jest konsekwencją zakażenia bakteryjnego, konieczna może być antybiotykoterapia. W skrajnych przypadkach, kiedy dochodzi do problemów z oddychaniem i silnych duszności, lekarz decyduje o konieczności hospitalizacji. 

Sprawdź leki na ból gardła, które pomogą Ci złagodzić uporczywe dolegliwości i objawy infekcji. 

Zapalenie krtani – domowe sposoby 

Podczas zapalenia krtani warto wspomóc organizm również domowymi, naturalnymi sposobami. Pamiętaj, aby skonsultować je z lekarzem, jeśli przyjmujesz jakiekolwiek leki, żeby wykluczyć ryzyko interakcji. Jakie są domowe sposoby na zapalenie krtani? 

  • Ogranicz, a najlepiej całkowicie zrezygnuj z papierosów i alkoholu. 
  • Oszczędzaj głos, ogranicz mówienie do minimum. Jeśli musisz, mów szeptem.  
  • Zadbaj o odpowiednią wilgotność powietrza w pomieszczeniach, w których przebywasz. Zainwestuj w nawilżacz powietrza lub rozwieś mokre ręczniki na ciepłych kaloryferach.  
  • Pij ciepłe, ale niegorące napoje. Co pić na zapalenie krtani? Dobrze sprawdzi się woda, ciepłe mleko oraz napary i herbaty ziołowe np. z nagietka, tymianku i rumianku.  
  • Przygotuj inhalacje na zapalenie krtani z solą fizjologiczną lub olejkiem eterycznym np. eukaliptusowym bądź sosnowym. Możesz zastosować też specjalistyczne preparaty do inhalacji i nebulizacji po konsultacji z lekarzem.  
  • W okresie najsilniejszego natężenia objawów wybieraj posiłki o konsystencji płynnej lub papkowatej.  
  • Czy lody są dobre na zapalenie krtani? To popularny, domowy sposób znany już od wielu pokoleń. Nie ma aktualnie klinicznych danych, które jednoznacznie potwierdzałyby ich dobroczynny lub negatywny wpływ. Zimne lody mogą łagodzić ból towarzyszący zapaleniu krtani, jednak nie stosuj ich w zbyt dużych ilościach, obserwuj reakcje organizmu, a na pewno nie traktuj jako jedyny sposób leczenia. 

 

Profilaktyka zapalenia krtani – czy można mu zapobiec?  

Jak zapobiec zapaleniu krtani? Niestety nie zawsze jest to możliwe, zwłaszcza w przypadku infekcji wirusowych lub bakteryjnych. Są one przenoszone drogą kropelkową, dlatego uniknięcie kontaktu z drobnoustrojami bywa trudne szczególnie w okresie jesienno-zimowym, charakteryzującym się zwiększoną zapadalnością na infekcje. Bardzo ważne jest codzienne dbanie o odporność za pomocą odżywczej, nisko przetworzonej diety i zdrowego stylu życia, a także unikanie kontaktu z osobami wykazującymi objawy choroby. 

O profilaktykę zapalenia krtani powinny w szczególności zadbać osoby na co dzień pracujące swoim głosem, które znajdują się w grupie ryzyka. Oszczędzanie głosu wtedy, kiedy to możliwe, odpowiednie nawodnienie, unikanie używek, przebywania w suchych i klimatyzowanych pomieszczeniach pomogą w zapobieganiu zapaleniu krtani i problemów ze strunami głosowymi.  

 

Podsumowanie 

Zapalenie krtani może być spowodowane infekcją bakteryjną lub wirusową, a także przeciążeniem strun głosowych. W przebiegu choroby pojawiają się problemy z mówieniem, połykaniem, uporczywy kaszel i ból gardła. W ciężkich przypadkach może dojść nawet do problemów z oddychaniem. Ze względu na wiele możliwych przyczyn zapalenia krtani i różnorodny obraz kliniczny, o leczeniu zawsze powinien decydować lekarz.  

 

 

Źródła: 

  1. Zielińska-Bliźniewska H., Olszewski J. Ostre podgłośniowe i nadgłośniowe zapalenie krtani, https://podyplomie.pl/medycyna/33685,ostre-podglosniowe-i-nadglosniowe-zapalenie-krtani?srsltid=AfmBOoob9wOfEYlqImQeTfcjYnVXby8GXoQx2vr-9wp9z0TemTszSPkO [dostęp: 16.10.2024] 
  1. Zagor M. Przewlekłe proste zapalenie krtani, https://www.mp.pl/pacjent/otolaryngologia/choroby/choroby-krtani/179696,przewlekle-proste-zapalenie-krtani [dostęp: 16.10.2024] 
  1. Zagor M. Ostre podgłośniowe zapalenie krtani, https://www.mp.pl/pacjent/otolaryngologia/choroby/choroby-krtani/179701,ostre-podglosniowe-zapalenie-krtani [dostęp: 16.10.2024] 
  1. Laryngitis https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/laryngitis/symptoms-causes/syc-20374262 [dostęp: 16.10.2024] 
  1. Laryngitis https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/22268-laryngitis [dostęp: 16.10.2024] 
share-icon Podziel się artykułem ze znajomymi
Komentarze
chevron-down