Grypa u kobiet w ciąży daje takie same objawy, jak u innych pacjentów, może jednak nieść za sobą poważniejsze zagrożenia. Jednym ze skutków ciężkiego przebiegu choroby bywa przedwczesny poród. Jakie inne konsekwencje może wywołać grypa i czy istnieją skuteczne sposoby na zapobieganie zachorowaniu?
Jak objawia się grypa w ciąży?
Grypa definiowana jest jako choroba układu oddechowego, wywoływana przez wirus grypy typu A lub B. Ma ona ostry przebieg, co oznacza, że objawy rozwijają się szybko i od razu są mocno nasilone. Uznawana jest za chorobę sezonową i zakaźną, a jej przypadki pojawiają się corocznie na całym świecie.
Wirus grypy atakuje osoby, bez względu na ich płeć czy wiek, nie oszczędzając również kobiet w ciąży. Ciąża to moment, w którym silne zaburzenia gospodarki hormonalnej obniżają naturalną odporność kobiety na chorobotwórcze działanie rozmaitych patogenów. Nic więc dziwnego, że przyszłe matki zapadają na grypę, szczególnie jesienią i zimą, kiedy to aktywność wirusa jest najwyższa.
Grypa w ciąży daje takie same objawy, jak u reszty pacjentów. Najbardziej charakterystycznymi są: wysoka gorączką, dreszcze, bóle mięśni, bóle głowy, ogólne osłabienie i spadek samopoczucia. Zwykle występują również objawy ze strony układu oddechowego, takie jak suchy kaszel, ból gardła, ból w okolicy klatki piersiowej.
Grypa manifestuje się tak samo we wczesnej ciąży, jak i w drugim czy trzecim trymestrze, a jej przebieg zależy od odporności organizmu czy też typu wirusa wywołującego chorobę.
Grypa w 1, 2 i 3 trymestrze. Jak wpływa na rozwój płodu?
W którym momencie grypa jest niebezpieczna i może wywierać negatywny wpływ na płód? Jeśli chodzi o rozwój dziecka, największym zagrożeniem jest zachorowanie na początku ciąży, czyli w pierwszym trymestrze. 1 trymestr to moment, kiedy organizm dziecka dopiero zaczyna się kształtować, a procesy rozwojowe najbardziej narażone są na nieprawidłowości. Grypa o ciężkim przebiegu może prowadzić do poronienia, uszkodzenia układu nerwowego dziecka lub zapalenia mięśnia sercowego. Na szczęście takie skrajne przypadki występują sporadycznie.
W 2 trymestrze ciąży grypa może wywołać zaburzenia wzrostu dziecka, co niekiedy skutkuje niską masą urodzeniową. Infekcja przypadająca na 3 trymestr może przyspieszyć poród, a w skrajnych przypadkach prowadzić do śmierci noworodka, co jednak współcześnie zdarza się niezwykle rzadko, ze względu na rozwój medycyny i wysoki poziom opieki okołoporodowej.
Grypa w 8 lub 9 miesiącu ciąży bywa wskazaniem do wykonania cesarskiego cięcia, jednak o tym zawsze zdecydować musi lekarz prowadzący. Na szczęście w trzecim trymestrze ciąży dopuszczalne jest stosowanie większej ilości leków niż na jej początku, co daje większe możliwości terapeutyczne.
Diagnostyka i leczenie grypy u kobiet w ciąży
Co robić przy podejrzeniu grypy w ciąży? Przede wszystkim należy zgłosić się do lekarza - prowadzącego ciążę lub rodzinnego. Niekiedy na podstawie samego szczegółowego wywiadu na temat objawów lekarz stawia diagnozę i zaleca odpowiednie postępowanie terapeutyczne.
O tym, jak leczyć infekcję decyduje głównie na podstawie występujących dolegliwości. Zwykle stosuje się leczenie objawowe, czyli przede wszystkim środki przeciwgorączkowe i przeciwbólowe. W przypadku ciężkiego przebiegu pacjentka może zostać skierowana na badania wirusologiczne, polegające na pobraniu wymazie z nosa lub gardła i laboratoryjnej analizie materiału.
Po potwierdzeniu obecności grypy w ciąży zaleca się przyjmowanie środków przeciwwirusowych. O tym, jakie leki na grypę zastosować, musi zawsze zdecydować specjalista. Kiedy objawy są bardzo nasilone lub utrzymują się dłuższy czas, ciężarna może zostać skierowana do szpitala celem stałego monitorowania stanu jej zdrowia oraz procesów rozwojowych płodu.
Domowe sposoby na łagodzenie objawów grypy w ciąży
Co oprócz leków można stosować na grypę w ciąży? Ciąża to czas, kiedy naturalne metody leczenia infekcji wirusowych cieszą się dużą popularnością ze względu na bezpieczeństwo dla płodu.
Naturalne substancje z reguły minimalizują ryzyko wystąpienia efektów ubocznych i są zalecane ciężarnym jako wsparcie procesów odpornościowych, warto jednak zaznaczyć, że nawet niektóre preparaty roślinne w ciąży nie są w pełni bezpieczne i zawsze najlepiej zapytać lekarza o to, jak radzić sobie z grypą.
Wśród domowych sposobów na grypę w ciąży, które można bezpiecznie stosować, warto wymienić:
- wypoczynek - unikanie wysiłku i duża dawka snu sprzyjają procesowi rekonwalescencji,
- nawadnianie organizmu - zwłaszcza przy gorączce dbałość o odpowiednią dzienną dawkę wypijanych płynów jest niezwykle istotna,
- lekkostrawna dieta bogata w witaminy i minerały - zapewnia lepsze samopoczucie i sprzyja zdrowieniu, podnosząc naturalną odporność,
- właściwa wilgotność pomieszczeń - zapobiega wysuszaniu i dodatkowemu podrażnianiu dróg oddechowych.
Powikłania grypy w ciąży
To, czy grypa w ciąży jest niebezpieczna, zależy przede wszystkim od przebiegu choroby. W najcięższych przypadkach może ona zaszkodzić zarówno matce, jak i dziecku, dlatego objawy zawsze należy konsultować z lekarzem.
Współcześnie sytuacje takie nie są częste, jednak np. w 2009 roku, kiedy rozprzestrzeniła się pandemiczna postać grypy H1N1, prawie 10% ciężarnych zakażonych wirusem wymagało hospitalizacji, a poziomu kilku procent sięgnęła śmiertelność wśród kobiet w ciąży zmagających się z chorobą.
Zagrożenia, jakie niesie za sobą grypa w czasie ciąży to:
- uszkodzenie łożyska,
- zapalenie błon płodowych,
- obumieranie komórek kosmówki,
- powikłania sercowo-naczyniowe,
- ogólnoustrojowa reakcja zapalna,
- niedotlenienie układu nerwowego dziecka,
- powikłania zakrzepowo-zatorowe u matki,
- poronienie lub przedwczesny poród,
- wydłużony połóg,
- niewydolność oddechowa ciężarnej,
Aby uniknąć groźnych skutków grypy w ciąży, nie wolno lekceważyć żadnych jej objawów. Wczesne wykrycie choroby i odpowiednie leczenie znacząco zmniejszają ryzyko powikłań.
Profilaktyka grypy w ciąży
Aby zapobiegać wszelkim infekcjom wirusowym, warto przede wszystkim wspierać odporność naturalnymi metodami, dbać o zbilansowaną dietę, unikać skupisk ludzkich, pamiętać o częstym myciu rąk (szczególnie po powrocie do domu) i dbać o higienę ogólną.
Czy szczepić się na grypę w ciąży? Współcześnie szczepienie takie zaleca się kobietom planującym powiększenie rodziny lub już będącym w ciąży (zwłaszcza w drugim i trzecim trymestrze). Kiedy końcówka ciąży przypada na okres jesienno-zimowy, szczepienie jest szczególnie zalecane. Uznaje się je za bezpieczne i skutecznie chroniące przed ciężkim przebiegiem choroby oraz jej groźnymi powikłaniami.
Szczepienie na grypę w ciąży jest w pełni refundowane, można je zatem wykonać bezpłatnie, po uprzednim badaniu kwalifikacyjnym. Bardziej szczegółowych informacji na temat szczepień zasięgnąć warto u lekarza prowadzącego.
FAQ 1: Czy grypa w ciąży jest niebezpieczna dla dziecka?
Grypa o ciężkim przebiegu może prowadzić do poronienia, uszkodzenia układu nerwowego dziecka lub zapalenia mięśnia sercowego. Na szczęście takie skrajne przypadki występują sporadycznie.
FAQ 2: Jakie leki na grypę są bezpieczne w ciąży?
Zwykle stosuje się leczenie objawowe, czyli przede wszystkim środki przeciwgorączkowe i przeciwbólowe. W przypadku ciężkiego przebiegu pacjentka może zostać skierowana na badania wirusologiczne, polegające na pobraniu wymazie z nosa lub gardła i laboratoryjnej analizie materiału.
FAQ 3: Kiedy należy zgłosić się do lekarza z grypą w ciąży?
W przypadkach najcięższych może ona zaszkodzić zarówno matce, jak i dziecku, dlatego objawy zawsze należy konsultować z lekarzem.
Skrót artykułu:
- Kobiety w ciąży są bardziej narażone na zachorowanie na grypę, ze względu na obniżenie naturalnej odporności charakterystycznej dla tego czasu. Grypa u ciężarnych często ma też cięższy przebieg niż u innych pacjentów.
- Grypa w ciąży daje takie same objawy, jak i poza nią. Najważniejsze to gorączka, bóle głowy, bóle mięśni, dolegliwości ze strony układu oddechowego.
- Leczenie grypy zwykle ma charakter objawowy, choć z najcięższych przypadkach może zostać zalecona hospitalizacja. Współcześnie zaleca się szczepienie ciężarnych na grypę, zwiększające szansę na uniknięcie powikłań.
Bibliografia:
- L. Szenborn, A. Matkowska-Kocjan, Grypa u ciężarnych - leczenie i profilaktyka, w: Medycyna po Dyplomie, 8 VOL 19/NR 7/LIPIEC 2010.
- K. Newsome i wsp., Outcomes of infants born to women with influenza A(H1N1)pdm09, w: Birth Defects. Res., 2019; 111: 88-95.
- W jaki sposób kobieta w ciąży może zaszczepić się przeciw grypie bezpłatnie? https://szczepienia.pzh.gov.pl/faq/w-jaki-sposob-kobieta-w-ciazy-moze-zaszczepic-sie-przeciw-grypie-bezplatnie/ [20.09.2024].
- A. Antczak i wsp., Stanowisko ekspertów OPZG i PTGiP dotyczące szczepienia przeciw grypie kobiet w ciąży.
Podziel się artykułem ze znajomymi
