Retinol (witamina A) zapewnia dobry wzrok, silne paznokcie i zdrowe włosy, wzmacnia odporność, ma też lekkie działanie antynowotworowe. Właściwości witaminy A były znane już w starożytności. Sprawdź, co daje krem z witaminą A, czym skutkuje niedobór witaminy A i w czym jest witamina A.
Witamina A – występowanie i budowa
Retinol to organiczny związek chemiczny z grupy retinoidów, znanych pod zbiorczą nazwą witamina A. Jest niezbędnym składnikiem pokarmowym w organizmie człowieka. Retinol należy do witamin rozpuszczających się w tłuszczach.
Co ciekawe, skutki niedoboru witaminy A były znane już w świecie antycznym – w Grecji, Rzymie, Egipcie, mimo iż ludzkość nie znała i długo miała jeszcze nie poznać samego pojęcia oraz budowy i znaczenia witamin (odkryto je i opisano dopiero na początku XX wieku). Słusznie jednak podejrzewano, że brak jakiegoś składnika, odpowiadającego temu, co dziś nazywamy witaminą A lub retinolem odpowiada za powstawanie tak zwanej kurzej ślepoty, czyli choroby polegającej na problemach z widzeniem po zmierzchu.
Czytaj też: Witamina PP i B3 (niacyna) – występowanie i właściwości
W czym jest witamina A – źródła witaminy A
Bogactwo witaminy A znajdziemy w produktach pochodzenia zwierzęcego i roślinnego. Szczególnie bogaty w retinol jest tran rybi. Wyizolowanie witaminy A z tranu w 1913 roku miało zresztą duże znaczenie dla światowej medycyny, pozwoliło bowiem na nazwanie, zdefiniowanie i zbadanie tej substancji. Duże dawki witaminy A do organizmu dostarczymy w naturalny sposób spożywając także:
- wątrobę i podroby,
- słodkie ziemniaki,
- marchew,
- jarmuż,
- szpinak,
- dynię.
Czytaj też: Witamina B12 (kobalamina) - niedobór, występowanie i dawkowanie
Witamina A – właściwości
Witamina A ma działanie antyoksydacyjne. Bierze udział w złożonym procesie widzenia (odbieranie bodźców wzrokowych w siatkówce oka). Pomaga utrzymywać prawidłowy i zdrowy stan skóry. Działa przeciwzapalnie. Witamina A stymuluje też rozwój komórek rozrodczych. Odpowiada za integralność błon komórkowych.
Retinol pozwala na prawidłowy wzrost kości, a także zębów. Prawdopodobnie działa prewencyjne w przypadku potencjalnego rozwoju śmiertelnych nowotworów jelita grubego, płuc i piersi.
Krem z witaminą A
Witamina A znalazła szerokie zastosowanie w kosmetykach. Sprawdź jakie właściwości mają kosmetyki z witaminą A.
- Retinol stymuluje odnowę komórkową i złuszczanie się skóry, nadając się do pielęgnacji zniszczonych dłoni, kolan, łokci, pięt.
- Kremy z witaminą A wpływają na redukcję zmarszczek i wygładzenie skóry.
- Witamina A pobudza skórę do produkcji kolagenu, wpływając na zwiększenie jej sprężystości i odporności na uszkodzenia mechaniczne.
- Maści z witaminą A pomagają w walce z trądzikiem. Łagodzą towarzyszący trądzikowi stan zapalny, a także zmniejszają ilość wydzielanego łoju przez gruczoły.
- Kremy z witaminą A są stosowane również na przebarwienia skóry .
Maść ochronną z witaminą A można kupić nawet na 3-4 złote, choć są oczywiście dużo droższe specyfiki wykorzystujące dobroczynne działanie retinolu.
Zobacz też: Witamina E - występowanie, działanie i właściwości
Niedobór witaminy A
Niedobór witaminy A powoduje keratynizację nabłonków oka, dróg oddechowych i pokarmowych. Skutkiem tego jest wysychanie spojówki i rogówki oka. Niedobór witaminy A odpowiada za:
- pogorszenie wzroku i kurzą ślepotę,
- kruchość paznokci,
- suchość i podrażnienia skóry,
- łuszczycę,
- trądzik,
- łysienie plackowate,
- osłabienie i wysuszenie włosów,
- brak apetytu,
- zahamowanie wzrostu,
- biegunki oraz złe samopoczucie.
Nadmiar witaminy A – retinol można przedawkować
Witamina A znajduje się w wątrobie wielu zwierząt. W niektórych przypadkach jest jej tak dużo, że stanowi zagrożenie dla zdrowia człowieka. Na szczęście dotyczy to głównie zwierząt polarnych, w tym niedźwiedzi polarnych, dlatego ryzyko przedawkowania retinolu w polskich warunkach jest raczej hipotetyczne.
Przypadki takie zdarzają się głównie w Skandynawii i w czasie wypraw arktycznych. Uważa się, że toksyczne dla człowieka może być jednorazowe spożycie 0,6 gram retinolu – taka dawka znajdzie się w 100 gramowej porcji wątroby niedźwiedzia polarnego.
Zatrucie powoduje wzrost ciśnienia śródczaszkowego, a to skutkuje z kolei bólem głowy, wymiotami, zaburzeniem funkcji mięśni, złym samopoczuciem.
Czytaj też: Amigdalina (witamina B17) działanie, dawkowanie i właściwości