Domowe sposoby na zatoki: skuteczne metody na pozbycie się bólu zatok!

Jeśli czujesz ból u nasady nosa i towarzyszący mu ból głowy i czoła, to najprawdopodobniej masz do czynienia z zapaleniem zatok. Oto kilka porad, jak zniwelować przykre skutki zapalenia zatok przy użyciu domowych metod.

Ból zatok: najczęściej jeden z objawów zapalenia zatok

W terminologii medycznej ból zatok określa się jako zatokopochodny ból głowy (potocznie – zatokowy ból głowy). Wynika ze stanu zapalnego błony śluzowej wyścielającej zatoki, najczęściej w przebiegu ostrego lub podostrego zapalenia zatok.

• Z zapaleniem zatok mamy najczęściej do czynienia w okresie jesienno-zimowym, gdy nasza odporność znacznie spada i jesteśmy narażeni na przeziębienie oraz grypę.
• Choroba rozwija się wskutek zakażenia wirusowego lub bakteryjnego, której objawem są m.in. zatkane zatoki.
• Zapaleniu zatok towarzyszyć może poczucie ciężkości i pełności u nasady nosa, nadmierna wydzielina, ból głowy oraz nieprzyjemny ucisk w okolicy nosa podczas pochylania się.
• W poważniejszych stanach dochodzi do gorączki, zaburzeń węchu lub wydzielania ropnej substancji, która spływa do gardła.

Ważne! Lokalizacja bólu w okolicy zatok nie oznacza automatycznie zapalenia zatok. Niektórzy pacjenci zgłaszający „ból zatok” tak naprawdę cierpią np. na napięciowe bóle głowy czy migreny. Dlatego podczas diagnostyki lekarze zwracają uwagę na objawy towarzyszące bólowi, m.in.:

• niedrożność nosa,
• katar, 
• uczucie rozpierania twarzy,
• okoliczności, w których ból się nasila (w czasie kaszlu, opukiwania/ucisku okolic zajętej zatoki, wysiłku fizycznego, prób wydmuchiwania nosa, rano). 

Warto również podkreślić, że ból zatok bez kataru zwykle nie jest bólem zatokopochodnym.

Co na zatoki? Domowe sposoby

Jeśli ból zatok pojawia się w ostrym stanie zapalnym o podłożu wirusowym, można próbować zastosować domowe sposoby na zatoki, m.in.:

• płukanie zatok
• inhalacje,
• leki na zatoki dostępne bez recepty (np. paracetamol, leki przeciwzapalne). Co ważne, leków obkurczających naczynia krwionośne błony śluzowej nie należy stosować dłużej niż 5 dni!

Jeśli jednak objawy utrzymują się dłużej niż 10 dni albo nasilają po 5 dniach, wtedy z zapaleniem zatok trzeba wybrać się do lekarza. By wyleczyć chore zatoki, należy czasami  przyjmować odpowiednie leki na receptę, np. w postaci antybiotyków (przy zakażeniach bakteryjnych) lub kropli z glikokortykosteroidami. Niewyleczone zapalenie zatok może doprowadzić do znacznie groźniejszego, przewlekłego zapalenia zatok.

Domowe sposoby na ból zatok

Jeśli chcemy nieco zmniejszyć poczucie ciężkości oraz ból u nasady nosa, możemy posłużyć się kilkoma domowymi sposobami.

Domowe sposoby na płukanie zatok

Jako leczenie wspomagające bólu zatok specjaliści zalecają płukanie nosa 0,9% roztworem NaCl (solą fizjologiczną). Gotowe zestawy w postaci irygatora i saszetek z odpowiednią ilością proszku do rozpuszczenia można kupić w aptece. Korzystanie z nich daje pewność, że płyn do płukania ma odpowiednie właściwości.

Jeśli chcesz zastosować ten domowy sposób na oczyszczenie zatok, nie korzystaj z wody z kranu, ale sięgaj po wodę:

• destylowaną,
• wcześniej przegotowaną i schłodzoną,
• przefiltrowaną za pomocą filtra o średnicy porów 1 mikrona lub mniejszej.

Irygator przepłucz czystą wodą po każdym użyciu i zostaw otwarty do wyschnięcia.

Domowe sposoby na ból zatok: ciepłe okłady

Ból i ucisk w zatokach mogą złagodzić ciepłe (nie gorące!) okłady. 

• Przyłóż wilgotny ręcznik wokół nosa, policzków i czoła. 
• Ulgę przynosi czasem również ciepły prysznic.

Domowe sposoby na zatkane zatoki: nawodnienie organizmu

W leczeniu stanu zapalnego zatok pomaga również odpowiednie ich nawilżenie – głównie poprzez nawadnianie organizmu. 

• Zbierająca się w nosie wydzielina jest gęsta, co utrudnia jej usuwanie.
• By nawilżyć nos i skutecznie usunąć zalegającą wydzielinę, można pić specjalne napary z ziół, z dodatkiem kwiatu lipy lub malin.
• Badania pokazują, że gorące płyny pomagają oczyścić nos z zalegającej wydzieliny (https://www.webmd.com/allergies/ss/slideshow-sinusitis-dos-and-donts).

Inhalacje

Panuje przekonanie, że skuteczną metodą na zapalenie zatok będzie również wykonanie inhalacji. 

• Do jej przygotowania potrzebna będzie miska z gorącą wodą, olejki eteryczne, zioła lub sól oraz ręcznik, którym przykryjemy głowę i twarz.
• By zmniejszyć ból i poradzić sobie z katarem, przygotuj inhalację z solą lub ziołami, takimi jak tymianek, mięta czy szałwia.
• Zamiast ziół można zastosować olejki eteryczne – najlepszy będzie eukaliptusowy, lawendowy lub miętowy.
• Lekarze podkreślają jednak, że stosowanie inhalacji pary wodnej nie przynosi znaczących korzyści w leczeniu zapalenia zatok (https://www.mp.pl/interna/chapter/B16.II.3.2.#73816).

Sprawdź: produkty do inhalacji.

Domowe sposoby na zatoki: często zadawane pytania

Poniżej znajdziesz odpowiedzi na pytania często zadawane przez pacjentów.

Jak szybko pozbyć się zapalenia zatok?

Czas kuracji zależy od przyczyny infekcji. Choroba o podłożu wirusowym zwykle ustępuje samoistnie w ciągu 7-10 dni, a o bakteryjnym – do 14 dni. Jeśli objawy utrzymują się dłużej, należy udać się do lekarza.

Czy można samemu wyleczyć zapalenie zatok?

Jeśli jest to łagodne, wirusowe zapalenie, które nie daje silnych objawów, można sobie pomóc domowymi metodami, takimi jak płukanie nosa, odpoczynek, picie płynów czy unikanie dymu i suchego powietrza.

Domowe sposoby na zatoki: podsumowanie

W łagodzeniu bólu zatok pomóc może odpoczynek, nawodnienie organizmu i płukanie nosa, a także leki przeciwbólowe i przeciwzapalne dostępne bez recepty. Jeśli jest to łagodna infekcja, domowe sposoby przyniosą ulgę po kilku dniach. W przeciwnym razie nie obejdzie się bez wizyty u lekarza.