Wygląd i stan paznokci świadczy nie tylko o sposobie pielęgnacji oraz higienie, ale również o tym, co dzieje się w organizmie. Żółte paznokcie u nóg stanowią szczególnie nieestetyczny problem, który może mieć różne podłoże chorobowe. Przeczytaj, jakie są przyczyny zmiany koloru płytki paznokcia. Co zrobić, by przywrócić zdrowy wygląd stóp?
Co powoduje żółknięcie paznokci u nóg?
Gdy paznokcie u stóp przybierają żółtej barwy, zazwyczaj pierwsze, co przychodzi na myśl, to: grzybica. Jak się jednak okazuje żółte paznokcie u nóg mogą mieć również inne przyczyny. Czasem bowiem wygląd płytki jest efektem nałogów, a czasem odzwierciedleniem chorób ustrojowych.
Co więc oznaczają żółte paznokcie u nóg? Przyczyny mogą być niepozorne, jak np. naturalny proces starzenia. Z biegiem lat zachodzi wiele zmian w organizmie – pojawiają się m.in. przebarwienia na skórze oraz paznokciach. Bywa, że żółte paznokcie są efektem wpływu czynników zewnętrznych, a zwłaszcza złych nawyków. Lata palenia papierosów, malowania paznokci ciemnymi lakierami bez ochronnej bazy czy noszenia ciasnego obuwia również mogą powodować zażółcenia.
Należy pamiętać, że nie zawsze przyczyny będą tak prozaiczne. O czym jeszcze świadczą żółte paznokcie u nóg? Zmiana wyglądu paznokciowej płytki może również wskazywać na choroby dermatologiczne. Jednym z najczęstszych takich schorzeń jest grzybica paznokci wywołana w większości dermatofitami lub grzybami pleśniowymi. Paznokcie narażone są także na choroby bakteryjne, jak zanokcica lub choroby zapalne (łuszczyca paznokcia).
A co to znaczy, gdy żółte paznokcie u nóg towarzyszą innym ogólnoustrojowym objawom? Wówczas istnieje ryzyko, że w organizmie rozwijają się choroby: cukrzyca, Hashimoto, RZS, choroby wątroby lub choroby nerek.
Warto wspomnieć również o jednostce chorobowej znanej jako zespół żółtych paznokci. To rzadkie schorzenie, którego podłożem jest zaburzona praca układu chłonnego, prowadząca do powstania zastojów limfatycznych. Tu oprócz zmiany koloru paznokcia mogą występować m.in. obrzęki limfatyczne i wysięk w opłucnej.
Twarde i żółte paznokcie u nóg
Często przebarwieniom paznokcia towarzyszą również inne zmiany w obrębie płytki. Twarde i żółte paznokcie u nóg najczęściej wskazują na przerost paznokci (onychauxis). Dolegliwość może być spowodowana podeszłym wiekiem, chorobami grzybicznymi, przebytym urazem lub długotrwałym noszeniem ciasnego obuwia. Bezpośrednią przyczyną powstania zmian są zaburzenia w ukrwieniu peryferyjnym. W efekcie przerośnięty paznokieć staje się gruby i twardy, a jego powierzchnia jest nierówna oraz przybiera odcienie od żółtego do czarnego.
Żółte zgrubiałe paznokcie mogą być również skutkiem ubocznym przyjmowania niektórych leków. Do tej grupy zalicza się: karbamazepinę (lek przeciwpadaczkowy), d-penicylaminę (stosowana przy chorobie Wilsona), amlodypinę (stosowana przy nadciśnieniu tętniczym).
Żółte paznokcie u dziecka
Bywa, że żółte paznokcie u nóg dotyczą również dziecka, choć są to rzadkie przypadki. Głównie z tego względu, że paznokcie u dzieci szybciej się regenerują i mają lepsze ukrwienie, przez co są bardziej odporne na powstanie zmian. Żółte paznokcie u nóg niemowlaka i małego dziecka w wieku kilku lat mogą świadczyć chociażby o grzybicy lub infekcji bakteryjnej. Do zakażenia dochodzi np. na skutek używania tych samych cążków do paznokci co nosiciel lub chodzenia boso w miejscach publicznych.
W wieku dziecięcym mogą pojawiać się pierwsze objawy chorób autoimmunologicznych (łuszczyca, AZS, cukrzyca) oraz genetycznych (np. dysplazja ektodermalna), które często są widoczne właśnie na płytce paznokcia. W takich przypadkach najczęściej żółte paznokcie u nóg u dzieci to nie jedyny symptom i towarzyszą im np. zmiany na skórze i błonach śluzowych.
Należy pamiętać, że paznokcie u małych dzieci wraz z wiekiem przechodzą przez różne fazy. Nie każda zmiana wyglądu płytki wymaga konsultacji lekarskiej, jednak powinna być bacznie obserwowana przez rodziców. Oczywiście w przypadku podejrzenia grzybicy wizyta u pediatry jest jak najbardziej wskazana.
Co na żółte paznokcie u nóg?
Nie ma jednego sprawdzonego sposobu na to, jak pozbyć się żółtych paznokci u nóg. Wiele zależy bowiem od przyczyny problemu.
Chociaż prawidłowe rozpoznanie grzybicy paznokci powinno być przeprowadzone na podstawie próbki z paznokcia, diagnoza często stawiana jest już po wywiadzie z pacjentem oraz oględzinach. W przypadku wątpliwości lekarz dermatolog wykonuje badanie mykologiczne. W tym celu zeskrobuje materiał ze zmienionej płytki paznokcia i zleca badanie laboratoryjne, które pozwala stwierdzić, jaki rodzaj grzyba zaatakował pacjenta. Na tej podstawie możliwe jest dobranie odpowiednich leków.
Jeśli doszło do zakażenia grzybiczego, w pierwszej kolejności stosuje się leki miejscowe w postaci maści, żeli lub lakierów zawierających następujące substancje: amorolfina 5%, cyklopiroks 8% lub bifonazol. Dodatkowo lek powinien być wspomagany mocznikiem o stężeniu 40%, którego celem jest złuszczenie zakażonej warstwy płytki paznokcia.
Miejscowe leczenie żółtych paznokci przy grzybicy może być łączone z farmakoterapią doustną. Stosuje tu np. terbinafinę – lek o działaniu przeciwgrzybiczym. Nie zaleca się go jednak osobom poniżej 18. roku życia oraz osobom chorującym na nerki i wątrobę. Długość leczenia grzybicy wynosi od 4 tygodni nawet do 6 miesięcy w zależności od przypadku.
W sytuacji, gdy problemem nie jest choroba grzybicza, można sięgnąć po preparaty na żółte paznokcie u nóg dostępne bez recepty. Zawierają one środki złuszczające, np. w postaci kwasów, które ścierają wierzchnią warstwę paznokcia. Innym przykładem są lakiery bezbarwne zawierające fioletowe pigmenty, które optycznie rozjaśniają płytkę.
Wygląd przebarwionych i zgrubiałych paznokci poprawią również zabiegi podologiczne. Profesjonalnie wykonany pedicure leczniczy pozwala wygładzić powierzchnię płytki paznokciowej oraz rozjaśnić jej kolor. Podolog jest również w stanie zrekonstruować paznokcie po przejściu chorób grzybiczych.
Domowe sposoby na żółte paznokcie u nóg
Uzupełnieniem terapii dermatologicznej mogą być domowe sposoby na żółte paznokcie u nóg. Wykorzystują one właściwości naturalnych składników oraz produktów dostępnych na kuchennych półkach.
Jednym ze sprawdzonych sposobów na to, jak wybielić żółte paznokcie u nóg, jest nacieranie ich sokiem z cytryny. Duża zawartość kwasów w tych owocach daje efekt rozjaśniający, ale wiele zależy od wyjściowej barwy oraz stanu samych paznokci. Podobnie można postępować, sięgając po sodę oczyszczoną. Wystarczy dodać do niej nieco wody utlenionej i powstałą pastę nałożyć na paznokcie, a najlepiej wetrzeć za pomocą miękkiej szczoteczki do zębów. Na żółty osad na paznokciach sprawdzą się również: pasta wybielająca oraz tabletki do protez – należy rozpuścić je w misce z wodą i wykonać w niej kilkuminutową kąpiel stóp.
Jak zapobiegać żółknięciu paznokci u nóg?
Aby uniknąć problemu żółtych paznokci u nóg, należy pamiętać o zasadach prawidłowej higieny oraz pielęgnacji. Przede wszystkim chroń stopy przed narażeniem ich na zakażenia grzybicze i bakteryjne. Nie zapominaj o własnych klapkach na basenie oraz w pokojach hotelowych. Zachowuj również ostrożność podczas obcinania paznokci. Nożyczki lub cążki to przedmioty osobiste – powinna z nich korzystać tylko jedna osoba.
Zapobieganie żółknięciu paznokci wiąże się ze zmianą nawyków:
- zadbaj o wygodne i oddychające obuwie, zwłaszcza w pracy;
- zrezygnuj z palenia papierosów i wyrobów nikotynowych;
- stosuj dietę bogatą w witaminy A, B, E;
- unikaj stosowania ciemnych lakierów do paznokci, a przynajmniej używaj baz ochronnych.
Pamiętaj, że wczesna diagnoza w przypadku problemów chorobowych zmniejsza ryzyko trwałych zmian w wyglądzie i stanie paznokci. Dlatego badaj się regularnie i reaguj, gdy dostrzeżesz niepokojące objawy u siebie lub bliskich.
Bibliografia:
- B. Gradowicz, Grzybica paznokci. Czynniki ryzyka, profilaktyka, metody leczenia i pielęgnacji, Kosmetologia Estetyczna, 2019 (5), vol. 8, https://aestheticcosmetology.com/wp-content/uploads/2019/11/ke2019.5-4.pdf, [data dostępu: 25.11.2024].
- A. Gradzińska, I. Pniewska, J. Szymańczyk, Zmiany barwnikowe paznokci. Diagnostyka różnicowa i postępowanie, Kosmetologia Estetyczna, 2018 (4), vol. 7, https://aestheticcosmetology.com/wp-content/uploads/2019/01/ke2018.4-7.pdf, [data dostępu: 25.11.2024].
- K. Kłosińska, E. Jaworska, A. Pawelczyk-Klimaszewska, Wpływ wybranych deformacji na stan skóry i paznokci stóp, Kosmetologia Estetyczna, 2018 (4), vol. 7, http://aestheticcosmetology.com/wp-content/uploads/2019/01/ke2018.2-6.pdf [data dostępu: 25.11.2024].
- H. Al Houri, H. Al-Tarcheh, O. Zghaier, S. Salloum, A. Haj Ibrahim, M. Kouli, Amlodipine as a Suggested Cause of Yellow Nail Syndrome: A Case Report, Cureus 2022, Sep 21,14(9), https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC9585798/, [data dostępu: 25.11.2024].
- M. Starace, A. Alessandrini, B. M. Piraccini, Nail Disorders in Children. Skin Appendage Disord. 2018, Oct 4(4):217-229, https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC6219237/, [data dostępu: 25.11.2024].
- D. Kaczmarek, P. Brzeziński, Zespół żółtych paznokci po karbamazepinie. Opis przypadku, Forum Medycyny Rodzinnej, 2011, tom 5, nr 6, 516-520, https://journals.viamedica.pl/forum_medycyny_rodzinnej/article/view/17948/14149, [data dostępu: 25.11.2024].
- P. Brzeziński, M. Bury, E. Jagiełło-Wieczorek, Współistnienie zespołu żółtych paznokci z objawami ogólnoustrojowymi – prezentacja przypadków, Our Dermatol Online, 2010, 1(2): 15-18, http://www.odermatol.com/issue-in-html/2011-2-1-coexistence-yellow/, [data dostępu: 25.11.2024].
- O. Koczorowska Talarczyk, K. Kordus, Wpływ choroby Hashimoto na skórę, włosy i paznokcie, Aesthetic Cosmetology and Medicine, 2021 (6), vol. 10., http://aestheticcosmetology.com/wp-content/uploads/2021/12/ACM-2021-06-vBp-Kordus-PL.pdf, [data dostępu: 25.11.2024].