Choroba Hashimoto to najbardziej popularne zapalenie tarczycy i zarazem – najczęstsza przyczyna trwałej i nieodwracalnej niedoczynności tarczycy. O objawach, przyczynach i leczeniu tej autoimmunologicznej choroby opowiada lek. Ewelina Kowalska.
Choroba Hashimoto to obecnie najczęstsza przyczyna niedoczynności tarczycy, a schorzenia tego gruczołu stanowią coraz powszechniejszy problem. Jeżeli pacjent stwierdzi u siebie objawy mogące świadczyć o niedoczynności tarczycy, a wyniki badań hormonalnych potwierdzą diagnozę, zawsze należy myśleć o chorobie Hashimoto jako o potencjalnej przyczynie.
Choroba Hashimoto, nazywana czasem zapaleniem limfocytowym tarczycy, to przewlekłe zapalenie tarczycy o podłożu autoimmunologicznym. Określenie "autoimmunologiczny" oznacza, że nasz układ odpornościowy zaczyna traktować swoje własne komórki jako obce, jako wroga, którego należy zniszczyć. W przypadku choroby Hashimoto ten atak skierowany jest na komórki tarczycy, a konkretniej pewne substancje w nich występujące – TyreoGlobulinę (TG) oraz TyreoPerOksydazę (TPO). Przeciwko tym właśnie substancjom organizm zaczyna produkować przeciwciała, zwane anty-TG oraz anty–TPO. Poziom tych przeciwciał u chorych na Hashimoto jest wysoki, dlatego oznacza się go w celu potwierdzenia rozpoznania schorzenia. Niestety, zapalenie limfocytowe doprowadza w efekcie do trwałej niedoczynności tarczycy.
Objawy choroby Hashimoto
Do objawów, które powinny nas zaniepokoić i skłonić do wizyty u lekarza, należą nagły przyrost masy ciała, pomimo braku zmian w diecie, osłabienie, zmęczenie, trudności w skupieniu uwagi, zmniejszona tolerancja wysiłku, senność, zaburzenia pamięci, uporczywe zaparcia, suchość skóry, nadmierne wypadanie włosów, a także łatwe marzniecie i uczucie ciągłego chłodu. Wszystkie te symptomy mogą świadczyć o rozwoju niedoczynności tarczycy, której najczęstszą przyczyną, jak już wcześniej wspomniałam, jest właśnie choroba Hashimoto.
Choroba Hashimoto występuje u wszystkich, także u dzieci, jednak najczęściej dotyka kobiet. Przedstawicielki płci pięknej stanowią aż do 95% wszystkich pacjentów z tym schorzeniem!
Owszem. Często zdarza się, że jako pierwszy na trop choroby Hashimoto u pacjentki wpada ginekolog. Schorzenie to, a konkretnie niedobór hormonów tarczycy, może mieć bowiem wpływ na funkcjonowanie żeńskich narządów płciowych. Stąd u pacjentek z chorobą Hashimoto często występują zaburzenia miesiączkowania oraz kłopoty z zajściem w ciążę.
Badanie tarczycy
Jeżeli lekarz podejrzewa u nas chorobę Hashimoto, zleci najpierw badania określające funkcję tarczycy. Należą do nich po pierwsze oznaczenie poziomu TSH, czyli hormonu wydzielanego przez przysadkę mózgową, który stymuluje tarczycę do produkcji własnych hormonów, po drugie zaś – oznaczenie poziomu hormonów wydzielanych przez tarczycę, a więc tyroksyny (w skrócie fT4) oraz trójjodotyroniny (fT3). O niedoczynności tarczycy świadczy wzrost wartości TSH powyżej normy oraz spadek wartości hormonów tarczycy poniżej normy. Jeżeli badania hormonalne wykażą istnienie niedoczynności tarczycy, dla potwierdzenia choroby Hashimoto, jako przyczyny owej niedoczynności, należy oznaczyć stężenie przeciwciał przeciwtarczycowych, a więc przeciwko tyreoperoksydazie (anty-TPO) oraz tyreoglobulinie (anty-TG). Czasem dla potwierdzenia rozpoznania stosuje się też biopsję tarczycy i badanie histologiczne pobranego fragmentu gruczołu. U osób, u których niedoczynność tarczycy współistnieje z podwyższonym poziomem przeciwciał przeciwtarczycowych, dla rozpoznania choroby Hashimoto nie jest już konieczne wykonywanie biopsji tarczycy.
Niestety, nie wynaleziono jeszcze skutecznego sposobu na powstrzymanie rozwoju choroby Hashimoto. Jedyną formą terapii pozostaje leczenie skutków choroby, a więc niedoczynności tarczycy. Polega ono na stosowaniu doustnym hormonu tarczycy, tzw. L-tyroksyny. Lek ten należy przyjmować do końca życia.
Choroba Hashimoto prowadzi do trwałej i nieodwracalnej niedoczynności tarczycy. Jest to równoznaczne z tym, że tarczyca przestaje produkować swoje hormony, które odgrywają w organizmie wiele ważnych funkcji. Brak tych hormonów prowadzi do zaburzeń w funkcjonowaniu wielu narządów i układów, a co za tym idzie, rozwoju wymienianych już wcześniej objawów niedoczynności tarczycy (osłabienia, senności, ogólnego spowolnienia, wzrostu masy ciała itd.). L-tyroksyna przyjmowana w formie tabletek wyrównuje niedobór naszych „wewnętrznych” hormonów, co chroni nas przed objawami niedoczynności tarczycy. Dlatego też należy przyjmować ją do końca życia. Samodzielne zaprzestanie terapii wiąże się niestety z nawrotem objawów niedoczynności tarczycy.
Może nie predysponuje, ale zdarza się, że choroba Hashimoto „lubi” współwystępować z innymi schorzeniami o podłożu autoimmunologicznym, takimi jak cukrzyca typu I, bielactwo, reumatoidalne zapalenie stawów itd. Dlatego też, jeżeli lekarz wykryje u nas chorobę Hashimoto, powinien przebadać nas również pod kątem występowania innych, często towarzyszących jej schorzeń.
Dowiedziono, że u osób z chorobą Hashimoto palenie tytoniu zwiększa ryzyko i przyspiesza rozwój niedoczynności tarczycy. Wynika z tego, że zaprzestanie palenia może być postępowaniem profilaktycznym.
Podziel się artykułem ze znajomymi
Dziennikarka z wykształcenia i zamiłowania, specjalizująca się w szeroko pojętej tematyce lifestyle, ze szczególnym uwzględnieniem zdrowia i kulinariów. Wcześniej związana między innymi z Gazetą Wyborczą i serwisami grupy Money.pl, obecnie redaktorka w In Hot Water Company...
