Uczulenie na truskawki to rodzaj alergii pokarmowej. Występuje u osób, których układ immunologiczny nieprawidłowo reaguje na alergeny obecne w tych owocach, co powoduje nieprzyjemne objawy, a czasem nawet niebezpieczne reakcje anafilaktyczne. Z tego artykułu dowiesz się, jak wygląda alergia na truskawki i co zrobić, aby zmniejszyć jej symptomy.
Jak wygląda uczulenie na truskawki?
Truskawki to bardzo zdrowe, sezonowe owoce, które mają wiele wartości odżywczych i mogą wspierać funkcjonowanie organizmu. Są bardzo popularne, lubiane i wykorzystywane na szeroką skalę zwłaszcza w okresie letnim. Niestety nie każdy może korzystać z ich walorów prozdrowotnych. Przykładem takiej sytuacji jest alergia na truskawki. To jeden z wielu rodzajów alergii pokarmowej, który polega na nieprawidłowej reakcji układu odpornościowego na niektóre substancje białkowe (alergeny) obecne w owocach. Nadmierna reakcja immunologiczna prowadzi do wystąpienia nieprzyjemnych dolegliwości w krótkim czasie od spożycia truskawek. Mimo że w większości przypadków ustępują samoistnie, mogą negatywnie wpływać na komfort, samopoczucie i codzienne funkcjonowanie.
Czy truskawki to silny alergen? Niestety tak. Owoce zawierają alergizujące białka Fra, które mogą powodować objawy tzw. zespołu alergii jamy ustnej. Spożycie truskawek przez osobę uczuloną może nawet doprowadzić do wystąpienia zagrażającej zdrowiu i życiu reakcji anafilaktycznej. Dlatego nie należy bagatelizować objawów alergii, a wszystkie symptomy i problemy po spożyciu truskawek i innych produktów powinny być konsultowane z lekarzem.
Warto pamiętać też, że osoby uczulone na truskawki, mogą mieć uczulenie również na inne alergeny. Mówimy wtedy o tzw. alergiach krzyżowych. Alergia na truskawki może współwystępować z alergią na jabłka, gruszki, morele, wiśnie, banany, melony, orzechy laskowe, seler i marchew. Potencjalnym alergenem są również pyłki brzozy oraz lateks.
Uczulenie na truskawki: objawy
Objawy uczulenia na truskawki mogą różnić się u poszczególnych osób. Najczęściej mają postać zespołu alergii jamy ustnej i obejmują dolegliwości, takie jak pieczenie, mrowienie, swędzenie oraz drętwienie w obrębie ust, języka, gardła i policzków. To jednak nie wszystkie symptomy, jakie może powodować uczulenie na truskawki. Wysypka na twarzy lub na nogach, swędzenie i zaczerwienienie na skórze, łzawienie oczu, katar lub kaszel również mogą wystąpić po spożyciu truskawek u osób uczulonych. Możliwe są również problemy żołądkowo-jelitowe takie jak bóle i skurcze brzucha oraz biegunki.
- Po jakim czasie pojawiają się objawy uczulenia na truskawki? Dzieje się to bezpośrednio po zjedzeniu tych owoców, najczęściej w ciągu maksymalnie kilku minut. Objawy zwykle ustępują samoistnie i nie stanowią zagrożenia dla zdrowia lub życia.
- U niewielkiej liczby osób uczulonych na truskawki może dojść do rozwoju anafilaksji. Jest to poważna, szybko rozwijająca się reakcja nadwrażliwości, która ma charakter uogólniony i jest potencjalnym zagrożeniem dla życia. W wyniku reakcji anafilaktycznej może pojawić się wysypka, pokrzywka, kaszel, świszczący oddech, trudności w oddychaniu, spadek ciśnienia tętniczego, a nawet utrata przytomności. Objawy narastają bardzo szybko, dlatego należy niezwłocznie wezwać pogotowie ratunkowe i podać adrenalinę.
Uczulenie na truskawki: jak postępować w przypadku reakcji alergicznej?
Objawy uczulenia na truskawki pojawiają się bardzo szybko po spożyciu owoców. Ułatwia to rozpoznanie czy dolegliwości są wywołane reakcją alergiczną na konkretny produkt. Jeśli po zjedzeniu truskawek pojawią się symptomy charakterystyczne dla alergii, należy jak najszybciej zakończyć posiłek i zaprzestać jedzenia tych owoców. Objawy zespołu alergii jamy ustnej oraz objawy skórne zazwyczaj ustępują szybko, maksymalnie w ciągu pół godziny i nie wymagają żadnych specjalnych działań. Doraźnym sposobem na złagodzenie symptomów jest wypłukanie jamy ustnej letnią wodą lub delikatne przetarcie skóry mokrą ściereczką, co pozwoli na szybkie usunięcie pozostałości owoców i alergenów. Wyjątkiem jest wystąpienie reakcji anafilaktycznej. W takiej sytuacji niezbędne jest szybkie wezwanie pogotowia i podanie adrenaliny.
Uczulenie na truskawki w ciąży
Truskawki są silnym alergenem, dlatego niektóre kobiety rezygnują z ich jedzenia w ciąży w obawie przed wystąpieniem reakcji alergicznej, zwiększeniem ryzyka alergii u dziecka, czy zaburzeniem jego prawidłowego rozwoju. Nie jest to jednak zasadne. Wskazaniem do rezygnacji z truskawek w ciąży jest wcześniej zdiagnozowana alergia, a profilaktyczne eliminacje mogą przynieść więcej szkody niż pożytku. Dieta w ciąży powinna być jak najbardziej urozmaicona i różnorodna, dlatego nie zaleca się wykreślania z menu żadnych produktów bez wskazań medycznych i konsultacji z lekarzem. Kobiety, u których przed ciążą rozpoznano alergię na truskawki, powinny z nich zrezygnować, jednak w innych przypadkach nie jest to zalecane.
Uczulenie na truskawki: jak rozpoznać?
Proces diagnostyczny uczulenia na truskawki obejmuje szczegółowy wywiad z pacjentem. Na podstawie rodzaju objawów i czasu ich wystąpienia po spożyciu danych produktów, lekarz jest w stanie ocenić, czy ich przyczyną jest reakcja alergiczna. W niektórych przypadkach lekarz może zalecić dodatkowe badania laboratoryjne, oznaczenie poziomu IgE we krwi, testy skórne czy doustne próby prowokacyjne. Jeśli objawy alergiczne występują nie tylko po spożyciu truskawek, ale też innych produktów, diagnostyka rozszerzana jest o większą liczbę alergenów.
Uczulenie na truskawki: leczenie
Podstawową metodą leczenia uczulenia na truskawki jest rezygnacji ich spożywania. Jest to w pełni wystarczający i najskuteczniejszy sposób na uniknięcie objawów. U niektórych osób konieczna jest rezygnacja z truskawek w każdej formie. Zdarza się jednak, że u pacjentów dobrze tolerowane są truskawki poddane obróbce termicznej, np. duszone, gotowane lub pieczone. Wynika to faktu, iż wysoka temperatura unieszkodliwia alergen obecny w tych owocach. Dlatego bardzo ważna jest samoobserwacja i dopasowanie zakresu eliminacji do indywidualnej tolerancji organizmu.
Jakie leki na uczulenie na truskawki? Farmakoterapia na ogół nie jest konieczna, jednak w niektórych sytuacjach lekarz może zalecić stosowanie leków przeciwhistaminowych. U osób z wieloma alergiami i nasilonymi objawami pomocne mogą być preparaty dla alergików, takie jak preparaty na alergię skórną, preparaty na katar alergiczny oraz krople przeciwalergiczne.
Domowe sposoby na uczulenie na truskawki, oprócz unikania kontaktu z tymi owocami, obejmują też dbałość o zdrową, niskoprzetworzoną dietę, indywidualnie dobraną suplementację (np. witaminą D i kwasami omega-3), aktywność fizyczną oraz sen. To często niedoceniane kwestie, które mają jednak ogromne znaczenie dla zdrowia i wspierają prawidłowe funkcjonowanie układu immunologicznego.
Czy uczulenie na truskawki może minąć?
U niektórych osób uczulonych na truskawki z czasem dochodzi do rozwinięcia tolerancji. Dotychczas nie wiadomo jednak, co dokładnie na to wpływa i czy istnieją sposoby na zwiększenie prawdopodobieństwa ustąpienia alergii, które zadziałałyby u każdego. Jeśli borykasz się z alergią na truskawki, warto omówić ze swoim lekarzem możliwość przeprowadzania prób prowokacyjnych w celu sprawdzenia, czy niepożądane reakcje wciąż się utrzymują. Nie podejmuj jednak tej decyzji samodzielnie, zwłaszcza jeśli w przeszłości wystąpiła u Ciebie reakcja anafilaktyczna.
Podsumowanie
Uczulenie na truskawki to jeden z rodzajów alergii pokarmowej. Najczęściej powoduje objawy tzw. zespołu alergii jamy ustnej, jednak możliwe są również objawy skórne i żołądkowo-jelitowe. W skrajnych przypadkach u osób z alergią na truskawki może wystąpić reakcja anafilaktyczna. Podstawową metodą leczenia jest unikanie truskawek, szczególnie surowych. U części osób z czasem rozwija się tolerancja, co umożliwia powrót do bardziej urozmaiconej diety.
Źródła:
1. Wiercińska M. Uczulenie na truskawki – jak wygląda wysypka, kiedy się pojawia i jak leczyć? https://www.mp.pl/pacjent/alergie/chorobyalergiczne/alergeny/pokarmowe/349977,uczulenie-na-truskawki-jak-wyglada-wysypka-kiedy-sie-pojawia-jak-leczyc [dostęp: 01.03.2025]
2. Hassan A. An overview of fruit allergy and the causative allergens, https://www.eurannallergyimm.com/wp-content/uploads/2015/11/volume-overview-fruit-allergy-causative-allergens-1041allasp1.pdf [dostęp: 01.03.2025]
3. Aninowski M. Evaluation of the Potential Allergenicity of Strawberries in Response to Different Farming Practices, https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC7143540/ [dostęp: 01.03.2025]
Podziel się artykułem ze znajomymi
