PLT morfologia - Jak interpretować wyniki badania?

PLT morfologia to część ogólnego badania krwi, które pokazuje jaka jest ilość trombocytów odpowiadających za proces krzepnięcia krwi. Badanie powinno się profilaktycznie wykonywać raz w roku. Sprawdź, jak interpretować wyniki badań, o czym świadczy nadmiar płytek krwi, a o czym ich niedobór.

Badanie wskaźnika ilości płytek krwi (tzw. PLT) wspólnie z oznaczeniami poziomu białych krwinek (leukocyty) i czerwonych krwinek (erytrocyty) stanowi podstawę badania morfologicznego krwi. Płytki krwi zwane trombocytami powstają w czerwonym szpiku kostnym i pełnią niezwykle ważną rolę w procesie krzepnięcia krwi. Gdy jest ich za mało (tzw. trombocytopenia) może dojść do krwotoku, gdy za dużo (tzw. trombocytoza) pacjentowi grozi zakrzepica naczyń krwionośnych. U chorego można zdiagnozować także wrodzone upośledzenie funkcjonowania płytek krwi, czyli tzw. trombastenię.

PLT morfologia wskazania

Oznaczenie ilości płytek krwi wykonuje się w ramach ogólnej morfologii krwi. Badanie powinno się profilaktycznie wykonywać przynajmniej raz w roku. Badanie zostanie zlecone także wtedy, kiedy lekarz podejrzewa u pacjenta zaburzenia w krzepnięciu krwi. Niepokojącymi objawami są:

• trudno gojące się rany i długotrwałe krwawienia,
• nadmierna krzepliwości krwi,
• siniaki i inne wybroczyny widoczne na skórze,
• podejrzenie zespołu wykrzepiania śródnaczyniowego,
• podejrzenie nadpłytkowości samoistnej,
• podejrzenie nieprawidłowej funkcji śledziony,
• częste krwotoki z nosa,
• przedłużające się miesiączki,
• krew w stolcu,
• krwawienie z przewody pokarmowego.
  
  

PTL – przebieg badania

W trakcie badanie PTL pacjentowi pobiera się próbkę krwi z żyły łokciowej. Pacjent musi być na czczo, rano może wypić pół szklanki wody. Ostatni posiłek powinien zjeść poprzedniego dnia, najlepiej około godziny 19. Przed badaniem pacjent musi chwilę odpocząć w poczekalni, powinien dobę wcześniej unikać intensywnego wysiłku fizycznego.

Morfologia PLT norma

Normy płytek mogą różnić się od siebie, w zależności od laboratorium, w którym wykonywane jest badanie, dlatego wyniki zawsze powinny być interpretowane przez lekarza zlecającego badanie. Przyjmuje się jednak, że u zdrowej osoby liczba płytek krwi wynosi 150- 400 tys. płytek krwi na mikrolitr. Minimalny poziom zapewniający krzepnięcie krwi to 50 tys. na mikrolitr. Zazwyczaj u mężczyzn ilość trombocytów jest większa niż u kobiet.

Podwyższone PLT

Jeśli wyniki badań PLT przekraczają górną granicę, mamy do czynienia z nadpłytkowością, zwaną trombocytozą. Pacjent zazwyczaj uskarża się wtedy na bóle głowy, ma problemy z widzeniem i słuchem, jego dłonie i stopy są zaczerwienione i ciepłe. Trombocytoza może wynikać z różnych schorzeń, w tym m.in.:

• nadpłytkowości samoistnej,
• anemii,
• czerwienicy prawdziwej,
• białaczki,
• nowotworów litych,
• różnych infekcji i stanów zapalnych,
• uszkodzenia tkanek,
• niedoborów żelaza,
• nadużywania sterydów.
  
  

PLT poniżej normy

Płytki krwi poniżej normy, czyli mniej niż 150 tys./µl, to trombocytopenia. PLT niskie często objawia się u chorego częstymi krwawieniami dziąseł, licznymi siniakami na całym ciele, częstymi krwotokami z nosa, do tego może występować krwiomocz. Kobiety z niskim poziomem trombocytów mają obfite i przedłużające się menstruacje.

Różne mogą być przyczyny trombocytopenii, złe wyniki mogą świadczyć o tym, że szpik kostny produkuje zbyt mało trombocytów, że są one zbyt szybko niszczone w krwioobiegu lub zbyt szybko rozkładają się w śledzionie i wątrobie. Do zaburzeń dochodzi najczęściej przy:

• anemii,
• niedoborze kwasu foliowego,
• niedoborze lub witaminy B12,
• marskości wątroby,
• białaczce,
• lekach stosowanych przy chemioterapii.
  
  

Gdy trombocytopenia jest bardzo zaawansowana może okazać się konieczna transfuzja krwi lub płytek.