Kołnierz ortopedyczny to popularne narzędzie ortopedyczne, pomocne m.in. przy różnych urazach, schorzeniach i bólach odcinka szyjnego kręgosłupa. Jednak wskazań do noszenia ortezy szyjnej jest znacznie więcej. Warto dobrać odpowiedni do dolegliwości model oraz rozmiar kołnierza.
Kołnierz ortopedyczny a odcinek szyjny kręgosłupa
Odcinek szyjny kręgosłupa to bardzo podatna na urazy część szkieletowego pancerza człowieka. Zwichnięcia, zwyrodnienia, a nawet złamania to typowe uszkodzenia, na które ortopedzi często zalecają kołnierz ortopedyczny. Jednak także zupełnie niewinne, codzienne zachowania, takie jak niewłaściwa postawa podczas pracy przy komputerze, zła pozycja do snu, brak ruchu, itp. mogą sprawić, że noszenie ortezy szyjnej okaże się konieczne.
Postępujące z wiekiem zmiany zwyrodnieniowe, metaboliczne i hormonalne mogą przyczynić się do problemów z kręgosłupem szyjnym. Ale ból szyi i karku, niekiedy promieniujący do rąk, czy głowy pojawia się też u osób młodych, a nawet u dzieci. Ma to związek m.in. z wadami postawy, niską aktywnością fizyczną, otyłością, przesiadywaniem przed laptopem lub telefonem przez większą część dnia w niewłaściwym ułożeniu ciała, przeciążeniami zawodowymi (występującymi np. u fryzjerów i stomatologów), itd.
Z pomocą wówczas obok tabletek przeciwbólowych, maści przeciwzapalnych, masaży oraz odpowiednich ćwiczeń może przyjść właśnie odpowiedni kołnierz ortopedyczny. Należy dopasować model i rozmiar do swojego schorzenia i zrobić to pod okiem lekarza lub fizjoterapeuty.
Czytaj też: Maść przeciwbólowa - przeciwzapalna, na stawy
Kołnierz ortopedyczny – co to jest?
Kołnierz ortopedyczny to popularny przyrząd leczniczy, który służy unieruchomieniu i stabilizacji kręgów szyjnych. Występują różne rodzaje ortez szyjnych, dobranych do wybranego schorzenia odcinka szyjnego kręgosłupa:
- kołnierz ortopedyczny miękki – polecany przy dyskopatii, urazach wiązadeł i mięśni odcinka szyjnego, przy zmianach zwyrodnieniowych i reumatycznych oraz przy bólach szyi, karku i ramion;
- kołnierz ortopedyczny sztywny – poprzez unieruchomienie części szyjnej kręgosłupa ten rodzaj kołnierza pomaga w sytuacjach takich jak np. zniekształcenia odcinka szyjnego;
- kołnierz ortopedyczny jednoczęściowy – stosowany najczęściej przez służby ratownicze na miejscu wypadku ale też do transportu pacjentów z urazami szyi i do rehabilitacji;
- kołnierz ortopedyczny dwuczęściowy – po operacjach, złamaniach, czy skręceniach odcinka szyjnego świetnie nadaje się do usztywnienia części szyjnej kręgosłupa, a przy okazji do wykonywania przy pacjencie innych niezbędnych czynności, jak mierzenie tętna.
Orteza usztywniająca kręgosłup szyjny jest zbudowana z dwóch warstw: od środka wyściela ją miękka i przyjemna w dotyku pianka, od zewnątrz – powłoka polietylenowa.
Kołnierz ortopedyczny – wskazania
Niekiedy leczenie dolegliwości bólowych w sferze szyi wyłącznie maściami, czy tabletkami nie wystarcza i potrzebny jest bardziej specjalistyczny sprzęt – kołnierz ortopedyczny. Wskazania do jego stosowania mogą być rozmaite: od złamania, zwichnięcia, skręcenia, czy nabycia innych urazów doznanych w wyniku wypadków poprzez choroby odcinka szyjnego oraz zmiany zwyrodnieniowe i reumatyczne, a na nieprawidłowych ułożeniach głowy (np. podczas pracy, snu, wypoczynku, itd.) skończywszy.
Kołnierz ortopedyczny - kiedy stosować?
Kołnierz ortopedyczny można też zalecić do skorygowania złej postawy ciała, do zwalczenia nerwobóli pojawiających się w okolicy szyi i ramion, przy kręczu szyi, po to by na jakiś czas odciążyć górny odcinek kręgosłupa albo gdy istnieje poważne ryzyko deformacji postawy ciała przez toczącą się chorobę odcinka szyjnego.
Czasami wystarczy ponosić zaledwie kilka dni kołnierz ortopedyczny miękki albo zakładać jedynie kołnierz ortopedyczny do spania, a niekiedy chodzenie w kołnierzu będzie trwało dłużej, nawet do sześciu tygodni.
Zobacz też: Leki przeciwbólowe - jakie silne tabletki przeciwbólowe wybrać?
Kołnierz ortopedyczny – jak dobrać rozmiar?
Jak dobrać kołnierz ortopedyczny? Należy się dokładnie zmierzyć żeby dobrać odpowiedni rozmiar ortezy. Tutaj, tak jak w przypadku ubrań, występują rozmiary od XS do XL, przy czym XS oznacza najmniejszy rozmiar, a XL – największy. Ważne są tutaj także obwód oraz wysokość szyi. Natomiast aby dowiedzieć się jaka będzie prawidłowa wysokość kołnierza, należy zmierzyć odległość od brody do wgłębienia w mostku. Ważne jest to, żeby dokonać tego pomiaru na stojąco.
Warto wybrać taki model kołnierza ortopedycznego, który będzie miał regulację obwodu, a zapinanie go i zdejmowanie nie będzie rodziło dodatkowych problemów.
Kołnierz ortopedyczny – jak długo nosić i jak zakładać?
Nauka zakładania kołnierza ortopedycznego nie jest skomplikowana ale powinno się poświęcić jej trochę uwagi, by potem nie mieć kłopotów przy dalszym użytkowaniu. Najpierw trzeba odpiąć rzepy kołnierza, a następnie wpasować żuchwę we wklęsłość ortezy, na koniec – należy zapiąć rzepy kołnierza przymocowane na jego tylnej części.
Dobrze wiedzieć o tym, że nie powinno się stosować ortezy przez różne osoby, w dodatku wielokrotnie. Powinien być to sprzęt jednorazowego użytku – stosowany w czasie wskazanym przez specjalistę. Kołnierz ortopedyczny nie nadaje się do prania, chlorowania, ani prasowania.
Kołnierza ortopedycznego nie powinno się nosić za długo, by nie rozleniwić mięśni szyjnych. Maksymalny czas, na jaki lekarze przepisują kołnierz ortopedyczny to najczęściej 6 tygodni. Jednak od indywidualnego przypadku zależy jaki rodzaj ortezy szyjnej i na jaki okres zostanie zalecony danej osobie.
Czytaj też: Plastry przeciwbólowe – na kręgosłup, na raka, dla sportowców