Domowe sposoby na obniżenie ciśnienia: co jest skuteczne?

Skuteczne obniżanie ciśnienia tętniczego krwi może wiązać się wieloma wyrzeczeniami oraz zmianami w dotychczasowym trybie życia, jednak warto je wypróbować, aby osiągnąć pożądany efekt. Jakie są domowe sposoby na spadek ciśnienia i jak je stosować w połączeniu z kuracją medyczną?

Kiedy trzeba obniżać ciśnienie tętnicze krwi?

Jakie jest prawidłowe ciśnienie? Najbardziej pożądany wynik pomiaru ciśnienia tętniczego krwi to 120/80 mm Hg. Nad sposobami obniżenia go należy zacząć się zastanawiać kiedy ciśnienie skurczowe (pierwsza z podanych wcześniej wartości) osiągnie pułap 140 mm Hg lub go przekroczy oraz/albo ciśnienie rozkurczowe (drugi element w powyższym zapisie) będzie równe lub wyższe niż 90 mm Hg.

Nawet jeśli zaobserwujemy pomiar, który tylko niewiele przekracza przyjętą normę, powinno się skonsultować ten wynik z lekarzem, który to fachowo oceni i zaleci odpowiednie postępowanie lecznicze.

A jakie ciśnienie jest niebezpieczne i kiedy oznacza już stan chorobowy? Specjalista stwierdza nadciśnienie tętnicze u danego pacjenta, jeśli wynik pomiaru z co najmniej dwóch odrębnych wizyt lekarskich jest równy lub przekracza 140/90 mm Hg.

Dowiedz się więcej: Jak wykonać pomiar ciśnienia? Jak go odczytać?

Jak obniża się ciśnienie tętnicze krwi?

Obniżanie nadciśnienia tętniczego krwi najczęściej wiąże się z koniecznością przyjmowania określonych leków, a nawet grupy leków. Niejednokrotnie należy wykonać kilka prób, wymieniając jedne preparaty na nadciśnienie na inne, aby wybrać najskuteczniejszą drogę leczenia.

Jak leczyć nadciśnienie? O sposobie leczenia powinien zadecydować lekarz. Jednak zawsze w oparciu o:

• wyniki badań chorego,
• wiek,
• stan zdrowia,
• wagę,
• płeć,
• tryb życia,
• nastawienie pacjenta do danego rodzaju kuracji, itd.

Aby leczenie przyniosło rezultaty, lekarz i pacjent muszą współdziałać. Chory powinien na bieżąco obserwować wysokość ciśnienia tętniczego, przyjmować wskazane przez lekarza środki w zaleconych dawkach i o konkretnych porach dnia. Dodatkowo powinien zmodyfikować niektóre przyzwyczajenia związane z dietą, ruchem i nałogami.

Niekiedy nie ma konieczności stosowania leków, jednak pacjent jest wówczas zobowiązany do ścisłego nadzorowania ciśnienia tętniczego, po to by nie przegapić alarmującej sytuacji.

Domowe sposoby na obniżenie ciśnienia

Oprócz przyjmowania medykamentów, a czasami zamiast nich, stosuje się różne domowe sposoby na obniżenie ciśnienia tętniczego krwi. Jednak decyzja na ten temat powinna być skonsultowana z lekarzem. Warto dowiedzieć się, jakie są przyczyny nadciśnienia i kiedy wprowadzić w razie potrzeby odpowiednie zmiany.

Rzucenie palenia

Na serce, cały układ krwionośny oraz na wzrost ciśnienia tętniczego krwi niekorzystnie wpływa nikotyna. Dlatego palacze powinni rzucić nałóg palenia, zarówno jeśli dotyczy on zwykłych papierosów, jak i elektronicznych. Dym papierosowy może przyczyniać się do niedotlenienia serca oraz do miażdżycy.

Sprawdź: preparaty na rzucanie palenia.

Ograniczenie spożywania alkoholu

Inną metodą, która w znaczący sposób przyczynia się do spadku ciśnienia tętniczego krwi jest zredukowanie ilości wypijanego alkoholu. Sporadycznie i w niewielkich porcjach spożywany alkohol nie powinien wyrządzić krzywdy organizmowi (przykładowe dopuszczalne dawki alkoholu to np. 2-3 kieliszki wina na tydzień czy 1-2 drinki tygodniowo), natomiast regularne picie dużych ilości alkoholu wpływa na niego destrukcyjnie:

• podwyższa ciśnienie tętnicze,
• osłabia naczynia krwionośne,
• może groźnie oddziaływać na przyjmowane leki na nadciśnienie.

Obniżanie ciśnienia tętniczego dietą

Ogromne znaczenie dla całego ustroju, ale również dla unormowania ciśnienia tętniczego krwi ma właściwa dieta. Ważne jest nie tylko co jemy oraz co powinniśmy wykluczyć z jadłospisu, ale też jak duże są nakładane na talerz porcje i w jakim czasie spożywamy posiłki.

Stosowanie się do zasad zdrowego żywienia przyczyni się do:

• zrzucenia zbędnych kilogramów,
• poprawy samopoczucia,
• obniżenia ciśnienia.

Zatem co należy jeść? Przede wszystkim:

• owoce,
• warzywa,
• chude, białe mięso bez skóry,
• ryby (mogą być tłuste),
• dobre białka,
• ziarna,
• wysokiej jakości tłuszcze roślinne (maksymalnie 2 łyżeczki na dzień).

Rezygnuje się natomiast z:

• potraw tłustych, wysokoprzetworzonych,
• fast foodów,
• kawy i mocnej herbaty,
• dań zawierających dużą ilość soli (sód sprzyja nadciśnieniu, zatem w dziennej diecie sól powinno się ograniczyć),
• węglowodanów i cukrów prostych (należy się pożegnać ze słodyczami i słonymi przekąskami).

Dziennie powinno się szykować 5 niewielkich posiłków, a w ciągu całego dnia pamiętać o piciu dużej ilości płynów, zwłaszcza wody, ale także ziół (np. głogu, ruty, jemioły, melisy, itp.).

Sprawdź też, jaka jest najlepsza dieta przy nadciśnieniu.

Jak aktywność fizyczna wpływa na spadek ciśnienia tętniczego krwi?

Bezruch sprawia, że rozleniwiamy cały organizm, przez co narządy gorzej funkcjonują, ustrój nie jest dotleniony, zaczynamy tyć, częściej podjadamy i koło złych nawyków zapętla się.

Regularna aktywność fizyczna (czyli np. pięć razy w tygodniu po około pół godziny) wykonywana w stopniu umiarkowanym pomoże uregulować ciśnienie tętnicze krwi oraz korzystnie wpłynąć na elastyczność naczyń krwionośnych.

Dobroczynnie na układ krwionośny działają przede wszystkim takie sporty jak np.

• spokojne pływanie na basenie,
• spacery,
• nordic walking,
• joga,
• jazda na rowerze,
• taniec.

Zioła i substancje roślinne obniżające ciśnienie

Istnieją badania sugerujące, że niektóre zioła na nadciśnienie mogą wspomóc kontrolę ciśnienia (np. Kamyab i wsp., 2020, Lipert i wsp., 2022, Tabassum i wsp., 2011 i inne). Chodzi m.in. o czosnek, hibiskus, imbir, zieloną herbatę czy rośliny bogate w fenole (wyciągi z nasion winogron, szafran, berberyna). Jednak warto pamiętać, że:

• efekt hipotensyjny jest raczej umiarkowany;
• ziołolecznictwo nie zastąpi farmakoterapii, zwłaszcza przy dużym nadciśnieniu;
• większość badań dotyczy stosowania suplementów diety/wyciągów, a nie sporadycznego spożycia np. w formie przypraw.

Poza tym zioła mogą wchodzić w interakcje z różnymi lekami, zarówno zwiększając, jak i zmniejszając ich działanie. Przykładowo, jednoczesne przyjmowanie leków na układ krążenia i serce, które obniżają ciśnienie, a także niektórych ziół może wiązać się z ryzykiem niedociśnienia. Zioła mogą wspomagać terapię, ale skuteczne sposoby na obniżenie ciśnienia tętniczego to głównie dieta, aktywność fizyczna oraz rezygnacja z używek.

Czy domowe sposoby na obniżenie ciśnienia są skuteczne?

Domowe sposoby mogą skutecznie wspierać utrzymanie prawidłowego ciśnienia tętniczego, szczególnie u osób z łagodnym nadciśnieniem lub wynikami na pograniczu normy. 

• Modyfikacja stylu życia zgodnie z opisanymi wyżej wskazówkami często przynosi wymierne efekty, o ile jest stosowana konsekwentnie.
• Trzeba jednak pamiętać, że ich skuteczność zależy od przyczyny nadciśnienia, ogólnego stanu zdrowia oraz tego, jak szybko pacjent zareaguje na pierwsze niepokojące pomiary.
• W sytuacji, gdy dochodzi już do rozwoju nadciśnienia tętniczego, domowe metody pełnią funkcję uzupełniającą wobec terapii zaleconej przez specjalistę. Nie zastępują leków przeciwnadciśnieniowych ani diagnostyki, lecz pomagają utrzymać stabilny poziom ciśnienia, ograniczyć jego wahania oraz zmniejszyć ryzyko powikłań sercowo-naczyniowych.

W skrócie: najbezpieczniejsze i najskuteczniejsze podejście to połączenie profesjonalnego leczenia z codziennymi, drobnymi zmianami, które wspierają zdrowie układu krążenia i pomagają zatrzymać progresję choroby.

Domowe sposoby na obniżenie ciśnienia: często zadawane pytania

Poniżej znajdziesz wyjaśnienia kilku dodatkowych kwestii, które często nurtują pacjentów.

Czy istnieje szybki domowy sposób na obniżenie ciśnienia?

Istnieją jedynie metody chwilowego uspokojenia organizmu, takie jak głębokie oddychanie, odpoczynek czy dbanie o nawodnienie. Nie ma jednak domowego środka, który skutecznie, bezpiecznie i ekspresowo obniży wysokie ciśnienie. Utrzymujące się lub bardzo wysokie wartości zawsze wymagają oceny lekarza.

Jak zbić szybko ciśnienie w domu? 

Można wypróbować techniki oddechowe, odpocząć w pozycji siedzącej, unikać wysiłku i stresu, wypić wodę, a także ograniczyć (a najlepiej odstawić) sól i kofeinę aż do unormowania pomiarów. W przypadku osób z rozpoznanym nadciśnieniem należy stosować leki zgodnie z zaleceniami i nie modyfikować ich dawkowania bez konsultacji. Poza tym jeśli wartości są bardzo wysokie i źle się czujesz – nie próbuj „domowych trików”, tylko skontaktuj się z lekarzem.

Co obniża ciśnienie w 5 minut?

W tak krótkim czasie (oprócz leków) pomóc może jedynie zwolnienie oddechu: kilka minut powolnych, głębokich wdechów, położenie się lub posiedzenie w spokojnym miejscu oraz rozluźnienie mięśni. Takie działania mogą delikatnie obniżyć ciśnienie związane ze stresem, ale nie leczą nadciśnienia.

Czy woda z cytryną obniża ciśnienie krwi?

Nie ma dowodów, że woda z cytryną szybko obniża ciśnienie. Może wspierać ogólną kondycję organizmu, ale nie wpływa istotnie na wartości ciśnienia tętniczego.

Domowe sposoby na obniżenie ciśnienia: podsumowanie

Warto jeszcze raz podkreślić, że domowe sposoby są pomocne w utrzymaniu prawidłowego ciśnienia tętniczego, ale tylko jako jeden z elementów szeroko pojętej zmiany stylu życia – zdrowej diety, regularnego ruchu, ograniczenia używek oraz świadomego dbania o codzienny dobrostan. Nigdy nie zastąpią leczenia zaleconego przez lekarza.