Chrypka u niemowlaka - przyczyny i objawy. Co podać dziecku i kiedy udać się do lekarza?

Chrypka u niemowlaka to problem, który może niepokoić wielu rodziców. Zwykle jest związana z infekcjami układu oddechowego i pojawia się w ich przebiegu, choć może być też objawem innych chorób lub alergii. Jakie są domowe sposoby na chrypkę u dziecka i kiedy należy wybrać się z nim do specjalisty? 

Chrypka u niemowlaka a ząbkowanie 

U niektórych niemowląt chrypka pojawia się podczas ząbkowania, jednak zwykle nie jest jego bezpośrednią przyczyną. Warto jednak zaznaczyć, że podczas ząbkowania układ odpornościowy maluchów może być osłabiony, co sprawia, że dzieci są bardziej podatne na infekcje górnych dróg oddechowych. W tym czasie niemowlaki biorą też do buzi wszystko, co nawinie się im pod rękę - w ten sposób mogą nabawić się stanu zapalnego jamy ustnej lub gardła. 

Chrypka u niemowlaka może być także skutkiem ubocznym stosowania niektórych żeli na dziąsła. Jeśli podejrzewamy, że preparat podrażnił gardło dziecka, należy go odstawić i skonsultować się z pediatrą. 

Jeśli inne objawy chorobowe nie występują, a maluch sporo płacze i krzyczy, możliwe, że chrypka jest efektem podrażnienia strun głosowych. Jeśli taki stan utrzymuje się kilka dni, przyczyny powinno się szukać gdzieś indziej. 

Chrypka u niemowlaka a pleśniawki 

Przyczyny chrypki mogą być bardzo rożne. Może się zdarzyć, że pojawi się ona jako efekt atakujących gardło pleśniawek. Pleśniawki to nieduże białe plamki, które można pomylić ze śladami po mleku. Wywołują je drożdżaki, dlatego leczy się je preparatami przeciwgrzybiczymi, a wspomagająco stosuje się również antyseptyki. 

Do objawów towarzyszących pleśniawkom zalicza się brak apetytu i nerwowość. Jeśli zauważy się takie symptomy u dziecka, warto udać się z nim do lekarza. 

Należy jednak pamiętać, że same pleśniawki niekoniecznie zawsze muszą wywoływać chrypkę. Do jej wystąpienia mogą przyczyniać się też inne objawy infekcji. 

Katar i chrypka u niemowlaka 

Chrypka u małego dziecka może być następstwem uporczywego kataru, zarówno alergicznego, jak będąca wynikiem infekcji górnych dróg oddechowych. Wynika to z podrażnienia strun głosowych przez wydzielinę spływającą po tylnej ścianie gardła. 

Aby do tego nie doszło, w przypadku kataru zawsze należy oczyszczać nosek dziecka aspiratorem. 

Dodatkowo skórę pod nosem można posmarować maścią majerankową. Nie niszczy ona śluzówki nosa tak, jak niektóre krople. 

Chrypka u niemowlaka bez innych objawów 

Chrypka idiopatyczna, czyli taka, która nie jest objawem żadnej choroby i nie da się ustalić jej podłoża, pojawia się raczej rzadko. Zwykle chrypka bez innych objawów jest efektem infekcji układu oddechowego (głównie jego górnych dróg), a pozostałe symptomy po prostu pojawiają się później. 

Chrypka u dziecka może być także oznaką alergii (np. na roztocza kurzu) albo skutkiem przebywania malucha w zbyt suchym, niewywietrzonym pomieszczeniu. Mieszkanie powinno się regularnie wietrzyć, także zimą. W sezonie grzewczym warto natomiast korzystać z nawilżacza powietrza. 

Jeśli maluch długotrwale nadmiernie forsuje swoje struny głosowe (np. krzykiem lub płaczem), w obrębie fałdów głosowych jego krtani mogą wytworzyć się tak zwane guzki głosowe, zwane też śpiewaczymi. To dość częsta przyczyna przewlekłej chrypki u niemowlaka. Na szczęście zazwyczaj guzki nie wymagają leczenia i znikają same. 

Co na chrypkę u niemowlaka? Leczenie chrypki u niemowlaka 

Sposób leczenia chrypki u niemowlaka zależy od jej przyczyny. W przypadku infekcji wirusowej, takiej jak podgłośniowe zapalenie krtani, pediatra przepisze dziecku odpowiednie leki, dostosowane do jego wieku. Jeśli chrypka jest wynikiem choroby bakteryjnej, niezbędne do jej zwalczania mogą okazać się antybiotyki. Wystąpienie wspomnianych infekcji może wymagać różnych terapii, a w ciężkich przypadkach nawet podania sterydów. 

Przyczyną wystąpienia chrypki może być alergia - przy takim podejrzeniu lekarz może zaproponować wykonanie niemowlakowi odpowiednich testów. 

Jeśli maluch skończył już pół roku, a chrypce nie towarzyszą żadne niepokojące objawy, nie ma konieczności od razu udawać się do lekarza. Wyjątkiem jest długo utrzymująca się chrypka lub współwystępujące z nią symptomy, takie jak: gorączka, kaszel i podrażnienie strun głosowych czy świszczący oddech. 

Konsultacja z pediatrą jest zalecana również w przypadku maluszków poniżej 6. miesiąca życia, albowiem istnieje ryzyko, że zwykła chrypka przekształci się u nich w zapalenie płuc. 

Chrypka u niemowlaka - kiedy do lekarza? 

Do lekarza należy zgłosić się, gdy 

• Chrypka u niemowlaka utrzymuje się dłużej niż tydzień. 

• Pojawia się gorączka, trudności w oddychaniu i świszczący oddech, 

• Niemowlę ma mniej niż 6 miesięcy. 

• Chrypka i kaszel u niemowlaka występują jednocześnie i nie ustępują. 

• Dziecko odmawia jedzenia lub picia. 

Należy pamiętać, że świszczący oddech może być objawem cięższych stanów, takich jak obturacja oskrzeli czy krup (podgłośniowe zapalenie krtani). Trudności z oddychaniem u dziecka mogą wymagać pilnej interwencji medycznej, nie tylko konsultacji pediatrycznej. 

Domowe sposoby na chrypkę u niemowlaka 

Gdy oprócz chrypki nie występują żadne inne objawy lub gdy infekcja, podczas której pojawiła się chrypka przebiega łagodnie, można wyleczyć ją domowymi sposobami. Przede wszystkim trzeba zadbać o odpowiednie nawilżenie gardła dziecka. 

Co podać na chrypkę u niemowlaka? Dzieci, które nie ukończyły jeszcze 6. miesiąca życia, co do zasady nie trzeba dopajać, niezależnie od tego czy są karmione piersią, czy mlekiem modyfikowanym. Przy chrypce można jednak podać maluszkowi trochę przegotowanej wody. Jeśli maluszek skończył już pół roku, oprócz wody można podać mu także napar z siemienia lnianego. 

Niemowlak powinien przebywać w dobrze wywietrzonym i odpowiednio nawilżonym pomieszczeniu, co pomoże odpowiednio funkcjonować drogom oddechowym. Pod żadnym pozorem nie można narażać dziecka na bierne palenie. 

Inne domowe sposoby na chrypkę u niemowlaka to: 

• inhalacje z soli fizjologicznej lub rumianku (należy je stosować ostrożnie, ponieważ rumianek może wywołać reakcje alergiczne); 

• regularne oczyszczanie nosa aspiratorem; 

• uniesienie główki niemowlęcia podczas snu, co ułatwi oddychanie; 

• stosowanie nawilżacza powietrza w pokoju dziecka; 

• częste wietrzenie pomieszczeń. 

Wielu rodziców szuka porad na forach internetowych, gdy ich niemowlę ma chrypkę. Choć wymiana doświadczeń może być pomocna, zawsze trzeba pamiętać, że każdy przypadek jest indywidualny. To, co pomogło jednemu dziecku, niekoniecznie będzie skuteczne dla innego. Dlatego w razie wątpliwości zawsze warto skonsultować się z lekarzem pediatrą. 

Bibliografia: 

1. Pediatria, red. W. Kawalec, R. Grenda, H. Ziółkowska, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2018. 

1. Laryngologia dziecięca, red. D. Gryczyńska, A. Zakrzewska, Termedia, Poznań 2020. 

1. Infekcje układu oddechowego u dzieci, red. A. Górska-Kot, Medycyna Praktyczna, Kraków 2019. 

1. Alergie u dzieci, red. M. Kulus, Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2021. 

1. Praktyczny poradnik domowych inhalacji, Z. Doniec, Medycyna Praktyczna, Kraków 2018.