5 najczęstszych chorób genetycznych

Wskutek mutacji genów może dość do różnych chorób genetycznych lub wad, na które nie ma lekarstwa. Jakie choroby genetyczne występują najczęściej i co o nich wiemy?

1. Zespół Downa

Zespół Downa, niegdyś nazywany mongolizmem, to jedna z najlepiej opisanych chorób genetycznych. Spowodowana jest przez istnienie dodatkowego chromosomu 21., który doprowadza do wystąpienia zespołu wad wrodzonych. Przypada na jedno spośród 600-800 urodzeń.

U dziecka dotkniętego zespołem Downa występują wady genetyczne oraz upośledzenie umysłowe w stopniu łagodnym, umiarkowanym lub silnym. Do charakterystycznych cech choroby należą: oczy o migdałowatym kształcie z fałdą nad powieką, pojedynczą bruzdą na dłoni, wystający język oraz krótkie kończyny. Oprócz tego dziecko posiada wrodzoną wadę serca oraz pierwotny niedobór odporności.

2. Zespół Turnera

Zespół Turnera dotyka dziewczynek i zdarza się raz na 2000 urodzeń. Spowodowany jest brakiem jednego z chromosomów X. Cechuje się wysoką śmiertelnością, doprowadzając do poronień. Czynniki ryzyka nie są do końca znane i opierają się jedynie na hipotezach.

Do cech zespołu Tunera zalicza się bardzo niski wzrost – kobieta osiąga maksymalnie ok. 140 cm wysokości. Oprócz tego charakterystyczna jest krótka, krępa szyja oraz nieproporcjonalne kończyny. U kobiet z zespołem Turnera występuje dysgenezja gonad, która doprowadza do bezpłodności.​

3. Mukowiscydoza

Inaczej zwłóknienie torbielowate, uwarunkowana genetycznie choroba, która doprowadza do zmian w układzie oddechowym oraz układzie pokarmowym. W związku z tym dochodzi do infekcji i nieprawidłowej pracy płuc, a także zapalenia oraz niewydolności trzustki. Pojawia się raz na 2500 urodzeń.

Charakterystyczną cechą choroby jest wytwarzanie śluzu, utrudniającego pracę wielu narządów. W obrębie układu oddechowego pojawiają się takie objawy, jak: chroniczny kaszel, częste zapalenie płuc, zapalenie zatok, plucie krwią, niewydolność oddechowa. Układ pokarmowy odpowiada natomiast takimi objawami, jak: nieprzyjemnie pachnący, tłusty stolec, niedrożność jelit, kamica żółciowa, zapalenie trzustki czy powiększony brzuch.

4. Zespół łamliwego chromosomu X

To jeden z najczęściej dziedziczonych zespołów, doprowadzających do upośledzenia intelektualnego. Przypada na jedno z 1200-3600 urodzeń w przypadku chłopców i jedno z urodzeń 4000-6000 w przypadku dziewczynek.

Zespół charakteryzuje się obniżonymi zdolnościami intelektualnymi. Trudności z nauką oraz kontaktach z rówieśnikami pojawiają się już we wczesnym dzieciństwie. Do tego mogą pojawić się objawy przypominające ADHD lub autyzm. U starszych chłopców widać zmiany w obrębie twarzy – wypukłe czoło, podłużny kształt, odstające uszy, wystająca szczęka.

5. Dystrofia mięśniowa Duchenne'a

Choroba genetyczna, która doprowadza do dystrofii, czyli zaniku mięśni. Przypada na jedno z 3500 urodzeń i dotyczy chłopców, choć możliwe jest pojawienie się dystrofii u dziewczynek ze zdiagnozowanym zespołem Turnera.

Dystrofia mięśniowa postępuje wraz z wiekiem. Dzieci dotknięte chorobą mają trudności z poruszaniem się, nie rozwijają się prawidłowo, a w konsekwencji nie są w stanie samodzielnie chodzić. Stopniowy zanik mięśni doprowadza do niewydolności oddechowo-krążeniowej. Cechuje się wysoką śmiertelnością, średnia długość życia wynosi ok. 30 lat.