Wrzody żołądka - pęknięcie
Perforacja (pęknięcie) wrzodów żołądka oraz dwunastnicy wymaga bezwłocznej interwencji lekarskiej. To sytuacja, w której dochodzi do przerwania integralności układu trawiennego, co powoduje, że treść pokarmowa wylewa się do otrzewnej.
Pękniecie wrzodu de facto oznacza bowiem przebicie ściany żołądka. Silny ból brzucha i krwawienie mogą oznaczać stan bezpośrednio zagrażający życiu, niejednokrotnie wymagający natychmiastowej operacji chirurgicznej. Może to być również poważny sygnał alarmujący o rozwoju nowotworu złośliwego. Tym bardziej nie należy więc zwlekać z diagnostyką. Jak rozpoznać objawy pęknięcia wrzodów żołądka? Jak odróżnić je od symptomów innych schorzeń i zaburzeń?
Objawy pęknięcia wrzodów żołądka
Do najbardziej typowych objawów wrzodów żołądka należą:
- bardzo silny i nagły ból pojawiający się w nadbrzuszu (pod mostkiem) oraz po prawej stronie w okolicy podżebrowej. ból może promieniować w kierunku pleców i barku. nasilenie następuje w czasie głębokich wdechów, kasłania, kichania,
- silne krwawienie z przewodu pokarmowego, unaoczniające się pod postacią krwistych stolców lub wymiotów. osłabienie perystaltyki,
- powtarzające się nudności i wymioty,
- silne napięcie mięśni brzucha,
- tachykardia czyli częstoskurcz serca,
- spłycony oddech,
- pogarszający się stan ogólny, osłabienie, niemożność wykonywania ruchów.
Czym grozi pęknięcie wrzodów żołądka?
Pęknięcie wrzodów żołądka najczęściej prowadzi do zapalenia otrzewnej, które w wielu przypadkach jest stanem zagrażającym życiu. Perforacja powoduje rozlanie się soków żołądkowych, co jest źródłem silnego bólu (lekarze opisując jego charakter często używają porównania z pchnięciem nożem).
Pacjent w takim stanie natychmiast powinien trafić do lekarza, najlepiej na ostry dyżur w szpitalu. Jeżeli badania potwierdzą diagnozę, niezbędny może być zabieg operacyjny.
Jak zdiagnozować pęknięty wrzód żołądka?
Oprócz danych uzyskanych przez lekarza w trakcie wstępnego wywiadu, do postawienia pełnej diagnozy niezbędne jest wykonanie kilku badań. Podstawowym jest rentgen jamy brzusznej. Zdjęcie wykonuje się w pozycji stojącej lub – jeśli jest to niemożliwe – w leżącej (na boku). Badanie powinno wykazać obecność gazu pod przeponą. Wykonuje się też badanie krwi, które w przypadku pęknięcia wrzodu żołądka wykazuje zwiększone stężenie enzymu zwanego amylazą. Obserwuje się też zwiększoną ilość leukocytów, czyli białych krwinek pełniących w organizmie funkcje obronne. Dla dokładniejszego określenia miejsca (lub miejsc), w którym doszło do perforacji, chory poddawany jest tomografii komputerowej.
Leczenie pękniętych wrzodów żołądka
Leczenie pękniętych wrzodów jest wieloetapowe i zależne od stopnia uszkodzenia oraz ogólnego stanu zdrowia. Chory może otrzymać antybiotyk. Wstrzymuje się przyjmowanie pokarmów, zamiast tego do organizmu wprowadzany jest tak zwany zgłębnik nosowo-żołądkowy (urządzenie umożliwiające żywienie). Płyny aplikuje się natomiast dożylnie.
Ostatni etap, to leczenie operacyjne, które wykonuje się laparoskopowo, bądź metodą otwartą. Zabieg może polegać jedynie na zszyciu miejsca perforacji, w zaawansowanych stanach konieczne jednak bywa usunięcie części lub nawet całego żołądka. Oznacza to, że nawet po udanej operacji, pacjenta czeka całkowita zmiana trybu życia, a w szczególności – nawyków żywieniowych.
Dlaczego wrzody żołądka pękają?
Za jedną z najczęstszych przyczyn pękania wrzodów żołądka uznaje się silną i długotrwałą ekspozycję na stres (czynniki emocjonalne należą też do głównych czynników ryzyka choroby wrzodowej w ogóle). Negatywne skutki w postaci perforacji żołądka może mieć też:
- nadużywanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych,
- picie alkoholu,
- palenie papierosów.
Pamiętać trzeba też o czynnikach pierwotnych, które prowadzą do powstawania wrzodów. W zdecydowanej mierze (około 70 proc. przypadków) odpowiedzialne są za to pałeczki Helicobacter pylori – bakterie bytujące w układzie trawiennym u większej części populacji, zwłaszcza u osób starszych.
Autor: Piotr Brzózka
Czytaj:
- Zioła na trawienie - domowe sposoby na niestrawność
- Tabletki na trawienie - skuteczne leki na niestrawność
- Jaka jest zdrowa dieta przy wrzodach żołądka? Przepisy
- Co oznacza burczenie w brzuchu? Przyczyny, zapobieganie
- Badanie żołądka - USG, gastroskopia. Na czym polega?
Źródła:
- Kasjana Jankowska, Karolina Kijowska, Perforacja przewodu pokarmowego¸ Uniwersytecki Szpital Kliniczny im. WAM w Łodzi USK-WAM | Uniwersytecki Szpital Kliniczny im. WAM (lodz.pl)