Niacyna, szczególne znaczenie ma dla naszego mózgu oraz układu nerwowego. Naukowcy podejrzewają, że witamina PP może stymulować odczuwanie przyjemności i pewności siebie. Niedobór witaminy B3 może natomiast prowadzić do pelagry, której objawami są zapalenie skóry i zaburzenia układu nerwowego. Są też doniesienia wiążące brak niacyny z wystąpieniem depresji i schizofrenii.
Niacyna – co to jest?
Niacyna, zwana witaminą PP albo witaminą B3, jest wspólną nazwą kwasu nikotynowego i jego amidu (nikotynamidu). Należy do tych witamin, które rozpuszczają się w wodzie.
Niacyna wchodzi w skład dwóch koenzymów będących przenośnikami elektronów. Bierze udział w syntezie węglowodanów, kwasów tłuszczowych, aminokwasów, hormonów płciowych (testosteronu, estrogenu progesteronu), kortyzolu, tyroksyny, insuliny.
Witamina PP – na co pomaga?
Witamina PP jest niezbędna do właściwego funkcjonowania mózgu i obwodowego układu nerwowego, wpływa na samopoczucie. Przeprowadzone w Szwajcarii badania (niestety, tylko na szczurach) wykazały, że niacyna zwiększa aktywność mitochondriów w obszarze mózgu odpowiedzialnym za odczuwanie przyjemności, powodując obniżenie poziomu lęku.
Zobacz też: Witamina K i K2 MK7 - występowanie, właściwości i przeciwwskazania
Witamina PP - trądzik
Witamina B3 ma znaczenie dla kondycji skóry i włosów, dlatego wśród wskazań do przyjmowania witaminy PP można znaleźć trądzik. Witamina PP reguluje też poziom cholesterolu, a tym samym pracę układu krwionośnego.
Pojawiły się również doniesienia wskazujące, że niacyna wpływa na zdolność organizmu do walki z bakteriami – witamina B3 ma zwiększać liczbę neutrofilów, czyli białych krwinek, zwiększając tym samym odporność.
Witamina B3 – występowanie
Witamina B3 występuje w wielu produktach pochodzenia zwierzęcego i roślinnego, może więc w naturalny sposób być dostarczana do organizmu w pożywieniu. Najbardziej zasobne w niacynę będą podroby, mięso z piersi kurczaka i uda indyka, tuńczyk, owoce morza.
Duże dawki witaminy B3 dostarczą nam też fasola, groch i pietruszka (korzeń), pomidory, jajka, kasza gryczana, nasiona słonecznika, ziarno sezamu, orzechy, sery.
Niacyna - dawkowanie
Polskie normy dotyczące dawkowania niacyny, są bardzo zróżnicowane, jeśli chodzi o wiek i płeć. Dzieci w wieku 1-3, potrzebują do sprawnego funkcjonowania 6 mg witaminy PP dziennie. U dzieci 10-letnich norma wynosi 10 mg. Dorośli mężczyźni powinni mieć zapewnioną dzienną dawkę na poziomie 16 mg, a kobiety – 14.
Najwięcej witaminy B3 potrzebują kobiety w ciąży (18 mg) oraz karmiące (17 mg). Dawki te bez problemu mogą być dostarczane do organizmu w codziennej diecie, jeśli jest ona bogata w produkty wymienione powyżej.
Należy jednak pamiętać, że większej ilości niacyny, oprócz kobiet w ciąży i karmiących, wymagają też osoby spożywające dużo słodyczy, ciężko pracujące fizycznie oraz alkoholicy.
Sprawdź leki i suplementy z działu: Ciąża i dziecko
Witamina PP – niedobór
Co grozi, jeśli nasz organizm otrzymuje za mało witaminy PP? Niedobór niacyny może prowadzić do rozwoju pelagry, zwanej też rumieniem lombardzkim.
Jest to niezwykle niebezpieczna choroba, której towarzyszą biegunka, wymioty, zapalenie skóry oraz jamy ustnej, a także zaburzenia układu nerwowego, takie jak otępienie, agresja, zaburzenie sprawności ruchowej. Choroba ta, jeśli nie jest odpowiednio zdiagnozowana i leczona, może być śmiertelna.
Związek pelagry z brakiem witamin odkrył 103 lata temu wybitny polski biochemik Kazimierz Funk, notabene autor samego terminu „witamina”, zbudowanego z łacińskich cząstek vita (życie) i amina (związek chemiczny zawierający grupę aminową).
Czytaj też: Witamina E - występowanie, działanie i właściwości
Co to znaczy PP?
Tajemnicze dwie literki PP w nazwie „witamina PP”, mają związek właśnie z chorobą o nazwie pelagra. Skrót PP pochodzi wprost od słowa „przeciwpelagryczny”.
Niacyna – skutki uboczne, nadmiar witaminy B3
Niacynę niezwykle ciężko przedawkować w codziennej diecie, chyba że dostarcza się tę witaminę do organizmu w postaci tabletek. Stwierdzono, że niacyna w nadmiarze prowadzi do odporności na insulinę u osób chorych na cukrzycę.
W konsekwencji przyjmowania dużych dawek niacyny mogą pojawić się skutki uboczne takie jak dolegliwości układu pokarmowego, czy wysypki i podrażnienia skóry.
Zobacz produkty: Dla diabetyków