Tymianek – zastosowanie i właściwości lecznicze

Tymianek (łac.: Thymus vulgaris L) to wyjątkowa roślina, którą człowiek na przestrzeni tysiącleci wykorzystywał w celach leczniczych, kulinarnych i pielęgnacyjnych. Właściwości lecznicze tymianku objawiają między innymi w walce z bólem gardła, kaszlem, zapaleniem stawów i pochwy. Tymianek zastosowanie znajdzie też w przypadku trądziku i łupieżu. No i oczywiście w kuchni. Ale uwaga – nadmiar tymianku może szkodzić, a tymianek w ciąży jest wręcz zielem zakazanym.

Tymianek - pochodzenie

Tymianek (pełna nazwa: macierzanka tymianek lub tymianek właściwy) to niski krzew z gatunku jasnotowatych. Osiąga rozmiary od 20 do 30 centymetrów. Kwitnie od maja do września. Tymianek uprawiany jest w wielu częściach świata, w tym w Polsce, natomiast na dziko rośnie głównie w rejonie Morza Śródziemnego. Naturalnym miejscem występowania tymianku są takie kraje jak Włochy, Grecja, Hiszpania, Turcja, a także niektóre rejony północnej Afryki, jak na przykład Maroko.

Zamów najlepsze: Zioła i herbaty

Tymianek – właściwości

Nazwa tymianek pochodzi od greckiego słowa thymon, co oznacza odważny. Dlatego mówi się czasem, że ziele tymianku jest „lekiem” na nieśmiałość i odwagę. Ponoć dla dodania sobie bojowego wigoru, w naparze z tymianku kąpali się rzymscy legioniści. Tyle legenda.

Jeśli chodzi natomiast o współczesne doniesienia, przyjmuje się, że tymianek właściwości ma bardziej przyziemne, ale za to konkretne: przeciwbakteryjne i przeciwzapalne. Oprócz właściwości leczniczych, tymianek zastosowanie znajduje także w kosmetyce oraz kuchni, jako przyprawa. Ale uwaga: co za dużo tymianku, to niezdrowo. Zawarta w nim substancja o nazwie tymol, w dużych dawkach staje się trująca.

Tymianek – właściwości lecznicze

Tymianek zastosowanie lecznicze i kosmetyczne znajdował już w starożytności. 3 tysiące lat temu w Samarii (jedna z dawnych stolic Izraela) tymianek był wykorzystywany jako środek bakteriobójczy. W Egipcie, zawarty w tymianku tymol używany był do mumifikacji zwłok, zaś w Grecji stosowano tymianek jako środek moczopędny.

Współcześnie tymianek, ze swoimi właściwościami antybakteryjnymi, jest stosowany przede wszystkim w łagodzeniu objawów chorób gardła – stąd popularne tabletki na ból gardła na bazie tymianku. Ale nie tylko…

Zobacz też: Rumianek – właściwości. Na co pomaga rumianek?

Tymianek na kaszel

Tymianek znajduje też zastosowanie na kaszel ponieważ działa wykrztuśnie i rozkurczowo. Inne wskazania do zastosowania preparatów i naparów z tymianku, to między innymi:

• biegunka i inne problemy jelitowe,
• bóle reumatyczne,
• stany zapalne pochwy.

Ziele tymianku właściwości lecznicze zawdzięcza bogactwu zawartych w nim witamin (między innymi A, B2, C), oraz minerałów (wapń, potas, magnes, żelazo i inne).

Czytaj też: Nagietek lekarski – właściwości herbaty i olejku

Tymianek – zastosowanie w kosmetologii – tymianek na trądzik

Tymianek właściwości lecznicze objawia również w przypadku wielu schorzeń i problemów skórnych. Regularne przemywanie twarzy naparem z tymianku jest zalecane w walce z trądzikiem. Tymianek ma również zastosowanie w przypadku łupieżu i przetłuszczających się włosów. Tymianek jest też składnikiem past do zębów używanych do regeneracji zniszczonych dziąseł.

Tymianek – zastosowanie w kuchni

Nie można zapominać, o smakowych walorach tymianku. Aromatyczny, z nutą goryczki, świetnie nadaje się do ryb, drobiu, dziczyzny. Jest podstawą kuchni francuskiej, ale powszechnie stosowany jest we wszystkich krajach basenu Morza Śródziemnego. Jest też popularny w Polsce. Może być używany w postaci świeżej oraz suszonej.

Sprawdź: Mniszek lekarski – zastosowanie, właściwości i działanie

Tymianek w ciąży

Tymianek w ciąży jest… po prostu zabroniony. Właściwości tymianku sprawiają, że pobudza on macicę do skurczów i tym samym zwiększa ryzyko poronienia. Zastrzeżenie to dotyczy zarówno wszelkich naparów z tymianku, herbat z tymianku oraz leczniczych tabletek, jak i tymianku wykorzystywanego do przyprawiania potraw. 

Tymianek – właściwości… trujące

Ciąża to nie jedyne przeciwwskazanie w przypadku tymianku. Istotny jest też umiar w jego stosowaniu. Zawarty w tymianku olejek eteryczny, tymol, w dużej dawce będzie mieć właściwości trujące. Zagraża wszystkim najważniejszym organom wewnętrznym człowieka, a więc sercu, wątrobie, nerkom i układowi nerwowemu. W ekstremalnych sytuacjach „przedawkowanie” tymolu może się skończyć śmiercią. 

Czytaj także: Melisa dla dzieci i dorosłych – właściwości, zastosowanie i działanie