Pajączki wątrobowe to skórne zmiany naczyniowe, które zwiastują, że wątroba nie pracuje prawidłowo. Sprawdź, jak wyglądają pajączki wątrobowe, a także w jaki jeszcze sposób mogą manifestować się choroby wątroby.
Pajączki wątrobowe – o czym mogą świadczyć?
Wątroba choruje niezwykle podstępnie. Nie jest unerwiona, a zatem nie powoduje dolegliwości bólowych. Ból może się pojawić jedynie pod wpływem jej powiększenia. Dzieje się tak dlatego, że wątroba jest pokryta unerwioną błoną surowiczą, czyli otrzewną. Kiedy uleganie powiększeniu, otrzewna zaczyna się rozciągać, co powoduje ból i dyskomfort w brzuchu.
Początkowo choroby wątroby mogą nie dawać żadnych objawów. Dolegliwości chorobowe zwykle zaczynają pojawiać się w zaawansowanym stadium, kiedy leczenie jest wyjątkowo trudne. Żeby w porę dostrzec, że wątroba nie pracuje prawidłowo, należy uważnie obserwować swoje ciało. Czasami choroby wątroby dają o sobie znać poprzez zmiany skórne – na przykład poprzez tzw. pajączki wątrobowe.
Jak wyglądają pajączki wątrobowe na skórze?
Pajączki wątrobowe na skórze to trwale poszerzone naczynka krwionośne (teleangiektazje). Występują głównie na twarzy, szyi, ramionach oraz klatce piersiowej. Są widoczne gołym okiem. Początkowo wyglądają jak cieniutkie czerwone niteczki na skórze. Z czasem jest ich coraz więcej i zaczynają przypominać pajęczą sieć, stąd ich nazwa. Charakterystyczne dla pajączków wątrobowych jest to, że bledną pod wpływem uciśnięcia, a po zwolnieniu ucisku ponownie stają się widoczne. Zwykle są niewielkich rozmiarów – najczęściej maja kilka milimetrów, aczkolwiek u niektórych osób osiągają wielkość kilku centymetrów.
Pajączkami wątrobowymi nazywa się także gwiaździste naczyniaki, czyli niezłośliwe nowotwory, którą powstają na skutek rozrostu komórek wyściełających naczynia krwionośne. Są to czerwone, wypukłe punkty na skórze, które osiągają wielkość kilku milimetrów. Naczyniaki mogą też tworzyć się na narządach wewnętrznych – głównie na wątrobie. Zwykle nie dają żadnych objawów i są wykrywane przypadkowo w czasie badania USG.
Inne zmiany skórne świadczące o chorej wątrobie
Do innych zmian skórnych, które mogą sygnalizować, że wątroba nie pracuje prawidłowo zaliczają się:
- żółte białka oczu i skóra, czyli żółtaczka, będąca efektem podwyższonego stężenia bilirubiny (barwnika żółciowego) w organizmie;
- świąd skóry, który może dotyczyć całego ciała, ale zwykle jest najbardziej dokuczliwy w okolicy kończyn;
- zmiany pigmentacyjne w postaci brunatnych plam, które lokalizują się głównie w okolicy ust, oczu oraz na wierzchniej części dłoni;
- rumień, dotykający głównie wewnętrznej części dłoni, któremu towarzyszy nadmierna ciepłota;
- kępki żółte, czyli podskórne złogi cholesterolu, występujące głównie na powiekach, a także rękach, stopach i pośladkach;
- głowa meduzy – poszerzone żyły krążenia obocznego, które wytwarza się przy nadciśnieniu wrotnym;
- skóra pergaminowa, czyli cienka, sucha, pomarszczona niczym pergamin, z widocznymi naczynkami;
- utrata owłosienia, zwłaszcza w miejscach intymnych i pod pachami.
Głowa meduzy
Głowa meduzy to także naczyniowa zmiana skórna, będąca objawem marskości wątroby. Są to poszerzone żyły krążenia obocznego widoczne na skórze brzucha, w okolicy pępka. Powstają one na skutek nadciśnienia w żyle wrotnej, czyli doprowadzającej krew do wątroby.
Przy nadciśnieniu wrotnym tworzy się zwykle krążenie oboczne, która omija żyłę wrotną. Krew może zacząć płynąć przez żyły okołopępkowe. Powiększone żyły z czasem stają się widoczne. Wyglądem przypominają włosy Meduzy – jednego z najstraszniejszych potworów greckiej mitologii. Z głowy Meduzy, zamiast włosów, wyrastały wijące się we wszystkie strony węże. W podobny sposób pępek osoby chorej na marskość wątroby oplatają naczynia krążenia obocznego.
Leczenie pajączków wątrobowych
Pajączki wątrobowe oraz inne zmiany skórne towarzyszące chorobom wątroby stanowią przede wszystkim defekt estetyczny. Leczenie powinno być ukierunkowane na chorobę wątroby, która manifestuje się poprzez zmiany skórne. Pajączki wątrobowe można jednak usunąć w gabinecie medycyny estetycznej. Do wyboru są co najmniej dwie metody – laseroterapia oraz elektrokoagulacja.
Pierwsza polega na usuwaniu pajączków za pomocą energii świetlnej. W ten sposób można usunąć teleangiektazje oraz naczyniaki gwiaździste. Druga metoda polega na zamykaniu naczynek za pomocą prądu o wysokiej częstotliwości i jest zwykle stosowana w usuwaniu teleangiektazji. Zaleca się, by tego typu zabiegi wykonywać jesienią lub zimą, żeby nie wystawiać skóry na działanie promieniowania słonecznego.
Bibliografia:
- Hartleb M., Simon K., Lipiński M., Drobnik J., Woroń J., Rydzewska G., Mastalerz-Migas A., Rekomendacje postępowania u chorych z zaburzeniami czynności wątroby i kamicą
- dróg żółciowych dla lekarzy POZ, Lekarz POZ 4/2017.
- Pietrzak A., Czelej D., Pietrzak B., Skórne manifestacje chorób wątroby, Nowa Medycyna 3/2002.