Moczenie nocne u dzieci to duży i często powtarzający się problem. Może mieć różne przyczyny, ale prawie zawsze wywołuje u dziecka stres, który z kolei może doprowadzić do niskiej samooceny, kłopotów z nauką i trudnościami w tworzeniu relacji z rówieśnikami. Nie można go więc bagatelizować.
Czym jest moczenie nocne u dzieci?
Moczenie nocne, nazywane także enurezą, stanowi bardzo częstą przypadłość występującą u dzieci, które osiągnęły 5. rok życia. Uważa się bowiem za fizjologiczne posikiwanie w nocy u dziecka, które nie ukończyło jeszcze pięciu lat. Warto nadmienić, że w innych państwach ta granica wiekowa została przesunięta nieco dalej, np. w Holandii i Stanach Zjednoczonych do 6 lat.
W praktyce często dzieci wczesnoszkolne (5-10 procent), a także 10-cio i 12-letnie mają jeszcze problem z niekontrolowaniem oddawania moczu w nocy. Szacuje się, że w Polsce kłopot z nocnym moczeniem może dotyczyć nawet około 300 tysięcy dzieci.
Jednocześnie trzeba podkreślić, że problem ten nie ma związku z nietrzymaniem moczu jako takim. Najczęściej natomiast wywołują go zaburzenia hormonalne oraz zbyt mała pojemność pęcherza moczowego w stosunku do produkowanego w nocy moczu.
Moczenie nocne może być i najczęściej jest powodem problemów psychologicznych u takiego dziecka, gdyż rodzi to u niego ogromny stres. Często też mokre noce przekładają się na kłopoty z nauką, niedowartościowaniem oraz z nawiązywaniem kontaktów z rówieśnikami.
Przyczyny nocnego moczenia u dzieci
Najczęstszą przyczyną moczenia nocnego u dzieci jest niewłaściwa produkcja hormonu o nazwie wazopresyna. Hormon ten odpowiada za to by wytwarzany w ciągu dnia mocz wynosił około 80 procent, a w ciągu nocy – 20 procent. Jeśli ów hormon działa wadliwie, mocz produkowany jest w takiej samej ilości w dzień jak i w nocy, co powoduje, że pęcherz nie jest w stanie utrzymać takiej ilości moczu w nocy i wydobywa się na zewnątrz.
Może się także okazać, że pojemność pęcherza moczowego nie wystarcza na przyjęcie nawet tej 20-stoprocentowej, dobowej porcji moczu. Pęcherz rośnie wraz z wiekiem, jednak u niektórych dzieci ów wzrost może odbywać się wolniej, tak że swój dojrzały kształt osiągnie on kilka lat później niż dzieje się to u rówieśników.
Powodem nocnego moczenia u dzieci mogą być także choroby, takie jak np.:
- infekcja bakteryjna (która oprócz popuszczania moczu w nocy oraz w dzień może wyróżniać się bólem i pieczeniem podczas oddawania moczu, trudnością z „wyciśnięciem” moczu, itp.)
- zakażenia układu moczowego,
- kamica nerkowa,
- moczówka prosta,
- cukrzyca typu 1,
- alergie,
- padaczka.
Sposoby na nocne moczenie u dzieci
Czy istnieją domowe sposoby na moczenie nocne u dzieci? Przede wszystkim najważniejsze jest okazanie wsparcia. To nie jego wina, że nie potrafi utrzymać moczu w nocy, nie czyni tego wbrew rodzicom. Należy rozmawiać o tym problemie z dzieckiem, zapewniać go, że go rozumieją, kochają i wspólnie znajdą radę na tę sytuację.
Bardzo dobrym posunięciem jest wizyta u psychologa dziecięcego, który poinstruuje rodziców jak postępować z moczącym się dzieckiem. Często stosowaną praktyką jest prowadzenie „dzienniczków”, w których malec zapisuje lub rysuje to, co wydarzyło się w nocy. Lekarze często proszą też by rodzice dopisywali w tych pamiętniczkach ilość mokrych incydentów w ciągu nocy, kiedy i ile płynów dziecko przyjęło w ciągu dnia, itp.
Dobrze jest uświadomić sobie, że nie powinno się ograniczać picia dziecku, jednak podawanie płynów powinno być rozsądne, tzn. dziecko powinno najwięcej pić w ciągu dnia, tak by przed pójściem spać wypijać jak najmniejsze ilości.
Warto także ćwiczyć pęcherz moczowy z dzieckiem np. dopilnowując by próbowało ono chwilkę opóźnić wizytę w toalecie w ciągu dnia.
Czy używać pieluch u dzieci moczących się w nocy?
Rodzice z reguły mają dylemat czy zakładać dzieciom moczącym się w nocy pieluchy lub specjalne majtki chłonne pod piżamę, które zatrzymują mocz we wnętrzu, czy wkładać mu jedynie ubranko na noc licząc, że wyciekający strumień moczu obudzi dziecko i zmotywuje je do natychmiastowego udania się do toalety.
Niektórzy rodzice decydują się na używanie urządzeń z wbudowanym czujnikiem wilgotności, który sygnałem dźwiękowym alarmuje kiedy „wyczuje” mocz. Zamierzeniem tego produktu jest aby dziecko obudziło się i dokończyło oddawanie moczu już w ubikacji.
Najlepiej z tym problemem, który tak naprawdę jest kwestią poboczną, zwrócić się do lekarza, który doradzi jakie postępowanie będzie najlepsze dla danego pacjenta.
Leki na moczenie nocne u dzieci
Rodzice powinni pojawić się u lekarza zarówno z dzieckiem które po ukończeniu 5 lat moczy się co noc, jak i z takim które „zapomina się” raz w tygodniu (ale są to epizody regularne). Podstawą do wprowadzenia właściwego leczenia jest dobra diagnostyka nocnego moczenia. Należy uzbroić się w cierpliwość, gdyż leczenie nocnego moczenia może trochę potrwać.
Jeśli przyczyną nocnych przypadków są infekcje układu moczowego, czy inne choroby, jak choćby przewlekłe schorzenia nerek, należy wdrożyć kurację zmierzającą do wyeliminowania tych chorób.
Jeżeli za tą dolegliwość odpowiadają zaburzenia hormonalne, podaje się tabletki na moczenie nocne u dzieci zagęszczające mocz, które należy przyjmować tuż przed snem. Specjaliści często korzystają też ze wspomnianych wcześniej dzienniczków, w których umieszcza się szczegółowe informacje m.in. na temat ilości spożywanych płynów i pór dnia, w których się je przyjmuje.
Autor: Olga Tomaszewska
Czytaj też: