Łokieć golfisty – przyczyny, objawy i leczenie

Łokieć golfisty to schorzenie, które dotyka nie tylko sportowców. Diagnozowane jest u osób wykonujących powtarzające się ruchy ręką i nadgarstkiem. Rozwijający się stan zapalny daje szereg charakterystycznych objawów takich jak ból w przedramieniu i podczas zginania nadgarstka. Leczenie obejmuje fizjoterapię, ale także wykonywanie prostych ćwiczeń. W przypadku bólu stosuje się leki przeciwzapalne i przeciwbólowe w postaci tabletek, maści i żelu.  

Czym jest łokieć golfisty?

Łokieć golfisty (nazwa łacińska to epicondylitis medialis humeri), jest to schorzenie charakteryzujące się bólem w przyśrodkowej części łokcia. Jego przyczyną są przede wszystkim powtarzające się urazy oraz przeciążenia w stawie łokciowym, prowadzące do tendinopatii ścięgien mięśni zginaczy stawu łokciowego (jest to stan, który charakteryzuje się zmianami w strukturze i funkcji ścięgien, prowadzącymi do bólu, ograniczenia ruchomości i dyskomfortu w okolicy łokcia). Zespół ten często jest nazywany również łokciem miotacza, a także zespołem nadkłykcia przyśrodkowego kości ramiennej. 

Obszar łokcia, w którym rozwija się łokieć golfisty, obejmuje mięśnie nawrotny obły, zginacz promieniowy nadgarstka oraz zginacz powierzchowny palców. Te mięśnie pełnią istotną rolę w wykonywaniu ruchów zginania i przeciwstawiania palców oraz nadgarstka. Dodatkowo, w tej okolicy przebiega nerw łokciowy, który może być podatny na kompresję w przypadku tej dysfunkcji, co prowadzi do objawów związanych z zaburzeniem przewodnictwa nerwowego oraz może inicjować zapalenie nadkłykcia przyśrodkowego kości ramiennej. 

Wspomniane tendinopatie i mikrourazy, które występują w wyniku powtarzających się ruchów, prowadzą do uszkodzenia i zwyrodnienia ścięgien mięśni. W rezultacie dochodzi do stanu zapalnego w miejscu przyczepu, który manifestuje się bólem, ograniczeniem ruchomości oraz uczuciem sztywności w stawie łokciowym. Często objawy te nasilają się podczas wykonywania działań wymagających zginania i przeciwstawiania palców oraz nadgarstka, takich jak chwytanie, trzymanie czy podnoszenie przedmiotów. 

Jakie są przyczyny łokcia golfisty? 

Główną przyczyną pojawienia się stanu zapalnego łokcia, którego objawem są dolegliwości bólowe po wewnętrznej stronie stawu łokciowego jest wspomniane już wykonywania powtarzalnych ruchów. Rzadko jednorazowe duże przeciążenia prowadzą do dysfunkcji. Decydujące są regularne, powtarzające się obciążenia. 

Łokieć golfisty rozwija się najczęściej w obrębie ręki po stronie dominującej, a pierwsze objawy pojawiają się zwykle po 35. roku życia.  

Warto wspomnieć, że gra w tenisa ziemnego oraz wszystkie sporty rakietowe mogą predysponować zarówno do wystąpienia łokcia golfisty, jak i łokcia tenisisty. Nie tylko sportowcy są narażeni na te schorzenia. Istnieje pewna grupa zawodów u przedstawicieli których stwierdza się opisywany uraz. Są to najczęściej stolarze, hydraulicy, budowlańcy. Wspomniani pracownicy wykonują powtarzalne ruchy ręką i nadgarstkiem. 

Łokieć golfisty – jakie objawy się pojawiają?

Typowe objawy łokcia golfisty to: 

• ból w przedramieniu, który może rozprzestrzeniać się do palca serdecznego i małego, 
• dyskomfort w łokciu, który nasila się podczas zginania nadgarstka oraz wykonywania ruchów pronacyjnych (czyli obracania dłonią do wewnątrz), 
• wysoka wrażliwość na dotyk nadkłykcia przyśrodkowego kości ramiennej, co sprawia, że miejsce to jest bolesne i tkliwe przy ucisku, 
• możliwe objawy miejscowego stanu zapalnego – obrzęk, zaczerwienienie, nadmierne ucieplenie,  
• utrata siły mięśniowej w ramieniu oraz ograniczenie ruchomości w stawie łokciowym, co może prowadzić do trudności w wykonywaniu codziennych czynności. 

Sprawdź dostępność leków przeciwbólowych bez recepty 

Jaką rehabilitację stosować przy łokciu golfisty?

Łokieć golfisty wymaga skutecznej rehabilitacji w celu złagodzenia objawów i przywrócenia pełnej funkcji kończyny. Istnieje kilka skutecznych metod terapeutycznych, które mogą być stosowane w procesie leczenia tego schorzenia. Kombinacja tapingu, fal uderzeniowych, masażu, krioterapii, laseroterapii oraz ultradźwięków może przynieść najlepsze efekty. O kolejności zabiegów i czasu jaki należy na nie poświęcić zdecyduje fizjoterapeuta. 

Taping

Metoda ta polega na aplikacji specjalnych taśm na obszarze dotkniętym bólem w celu zmniejszenia napięcia mięśniowego i wspomagania procesu gojenia. Taping może zapewnić wsparcie dla uszkodzonych tkanek, redukując ból i poprawiając stabilizację stawu łokciowego. 

Fala Uderzeniowa

Zastosowanie fal uderzeniowych może przynieść ulgę pacjentom z łokciem golfisty poprzez stymulację procesów naprawczych w tkankach. Fale uderzeniowe mają właściwości przeciwbólowe i przeciwzapalne, co powinno zmniejszyć dolegliwości bólowe i poprawić funkcję stawu łokciowego. 

Masaż

Masaż terapeutyczny może być skuteczną metodą łagodzenia napięcia mięśniowego, poprawy krążenia krwi i złagodzenia bólu związanego z łokciem golfisty. Masaż głęboki lub punktowy może być stosowany w celu zmniejszenia napięcia mięśni wokół stawu łokciowego. 

Krioterapia

Krioterapia miejscowa lub ogólnoustrojowa może ograniczyć obrzęk, zmniejszyć stan zapalny oraz złagodzić dyskomfort. Można w ramach domowych sposobów korzystać także z okładów z lodem lub zmrożonych opatrunków żelowych. 

Laseroterapia

Promieniowanie laserowe także stymuluje procesy naprawcze w tkankach. Może tym samym przyspieszyć gojenie się tkanek, zmniejszyć stan zapalny i łagodzić ból. Laseroterapia wspiera skuteczną formę terapii w kompleksowym leczeniu łokcia golfisty. 

Ultradźwięki

Stosowanie ultradźwięków przynosi ulgę w bólu. Jest to bezpieczna i skuteczna metoda terapii, która może być stosowana w połączeniu z innymi formami rehabilitacji. 

Testy na łokieć golfisty

W wielu schorzeniach kostno-stawowych istnieją testy manualne wykorzystywane do potwierdzania wstępnej diagnozy. Wykorzystują je lekarze i fizjoterapeuci. Nazwy testów najczęściej pochodzą od nazwisk ich odkrywców. Również łokieć golfisty posiada co najmniej kilka tego typu ocen. Jednymi z najczęściej stosowanych są test Millsa i test Cozena. 

Test Millsa badanie to fizykalne diagnostyczne badanie wykorzystywane do oceny obecności łokcia golfisty. Polega ono na próbie wywołaniu bólu w okolicy nadkłykcia przyśrodkowego kości ramiennej poprzez wyprostowanie nadgarstka i próbę odwiedzenia go do zewnętrznej strony podczas zginania łokcia. Pozytywny wynik testu oznacza pojawienie się dolegliwości bólowych. 

Test Cozena polega on na wywołaniu bólu w okolicy nadkłykcia przyśrodkowego kości ramiennej poprzez chwytanie pięścią z jednoczesnym wyprostowaniem nadgarstka i odwiedzeniem go do zewnętrznej strony podczas zginania łokcia. Zastosowanie tego testu wynika z jego zdolności do reprodukowania charakterystycznego bólu przy ruchach związanych z łokciem golfisty, co ułatwia postawienie diagnozy oraz odpowiednie leczenie pacjenta. 

Przeczytaj jakie mogą być przyczyny bólu nadgarstka 

Jak leczyć domowymi sposobami – opaska, maść, leki 

Częstym wskazaniem w terapii łokcia golfisty jest stosowanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ), których celem jest zmniejszenie bólu poprzez ograniczenie stanu zapalnego i ułatwienie procesu gojenia tkanek. Oprócz standardowych form podawania preparatów, takich jak iniekcje i preparaty doustne, w aptekach dostępne są także maści i żele zawierające NLPZ (ibuprofen, ketoprofen, diklofenak). Część z nich można nabyć bez recepty. 

Domowe metody łagodzenia bólu łokcia mogą być skutecznym uzupełnieniem terapii. Ulgę przyniesie  zastosowanie zimnych okładów przez około 20 minut kilka razy dziennie. Można wykorzystać woreczki z lodem, zimne kompresy czy specjalne plastry chłodzące. Okład z liści młodej kapusty lub żywokostu również może przyczynić się do złagodzenia objawów bólowych i dyskomfortu. Oprócz tego, stosowanie opasek kompresyjnych może zapewnić stabilizację stawu łokciowego i redukcję dyskomfortu podczas codziennych czynności. 

Opaska na łokieć golfisty (opaska kompresyjna) powinna zostać umieszczona na przedramieniu w celu wspomagania leczenia oraz zmniejszania bólu związanego z zapaleniem łokcia. Zwykle stosuje się opaski kompresyjne. Jej właściwe założenie zapewnia stabilizację stawu łokciowego, redukcję napięcia w mięśniach oraz poprawę krążenia krwi w okolicy dotkniętej bólem. 

Łokieć golfisty – jakie są ćwiczenia rehabilitacyjne? 

Regularne wykonywanie odpowiednich ćwiczeń rehabilitacyjnych w domu może pomóc w złagodzeniu dolegliwości i przywróceniu funkcji stawu łokciowego. Rodzaj, częstość i intensywność planowanych ćwiczeń warto omówić z fizjoterapeutą. 

Ćwiczenie z piłką tenisową 

1. Siadamy na krześle z wyprostowaną plecami i trzymamy piłkę tenisową w dłoni. 
2. Opieramy przedramię na stole 
3. Delikatnie przesuwamy piłkę tenisową w dłoni wzdłuż powierzchni stołu, wykonując lekkie naciski. 
4. Wykonywanie tego ruchu przez około 1-2 minuty może pomóc w rozluźnieniu mięśni przedramienia i złagodzeniu napięcia związanych z łokciem golfisty. 

Ćwiczenie z rozciąganiem przedramienia: 

1. Usiądź wygodnie na krześle z wyprostowaną plecami. 
2. Wyciągnij ramię z dłonią zwróconą do góry. 
3. Drugą ręką delikatnie złap opuszkę palca wskazującego i delikatnie pociągnij go w stronę dłoni. 
4. Wytrzymaj w tej pozycji przez 15 sekund, odczuwając jednocześnie delikatne rozciągnięcie w okolicach przedramienia. 

Czytaj również:

• Ból serca przy wdechu - objawy - co na ból serca?
• Uporczywy ból pleców