Ból ucha u dziecka – przy katarze, gorączce. Jak go leczyć?

Ból ucha u dziecka może pojawić się nawet z powodu błahego kataru, zapalenia gardła, czy krtani. Im młodsze dziecko, tym istnieje większe ryzyko nabawienia się boleści uszu, przede wszystkim z powodu zapalenia ucha środkowego. Dolegliwości bólowe związane z uszami należy zgłaszać lekarzowi, który znajdzie ich przyczynę i zaleci właściwe leczenie.

Ból ucha u dziecka

Ból ucha u dziecka najczęściej związany jest ze specyfiką budowy ucha, zwłaszcza u malucha, który nie przekroczył 3 roku życia. Ucho małych dzieci charakteryzuje się tym, że trąbka Eustachiusza (jedna ze składowych aparatu słuchu) jest krótka, szeroka, a jej ujście w gardle jest niezamknięte, przez co wszelkie wirusy, bakterie i grzyby mogą swobodnie przedostawać się do środka ucha. A to może zapoczątkować zapalenie ucha środkowego, jedno z najczęstszych schorzeń związanych z uszami u dzieci.

Na zapalenie ucha środkowego cierpi aż do 85 procent dzieci, które nie ukończyły 3 lat. Problemy z uszami zwykle maleją wraz z wiekiem. U dzieci szkolnych występują już sporadycznie, także w wieku dorosłym nie szacuje się tak częstych zachorowań.

Domowe sposoby na ból ucha u dziecka

Co na ból ucha u dziecka? Zanim podejmiemy kroki w kierunku naturalnego leczenia, powinniśmy dopytać o to lekarza.

Niektóre z babcinych sposobów, które nie rzadko sprawdzają się na ból ucha u dziecka, to m.in.:

• przykładanie do ucha woreczka z gorącą solą,
• ogrzewanie ręcznikiem, uprzednio ocieplonym żelazkiem lub ogrzanym na grzejniku,
• używanie ciepłego, żelowego okładu termicznego (czyli współczesnego odpowiednika poprzednich dwóch metod).
  
  

Na ból ucha skuteczny jest również olejek kamforowy, którym skrapla się kawałeczek waty i wsuwa niezbyt głęboko do ucha. Kojąco działa także czosnek oraz cebula, które można zmiażdżyć i sok z miąższem z tych roślin umieścić na gazie, a następnie opaską czy szalikiem przymocować przy bolącym uchu.

Jeszcze inną metodą na poradzenie sobie z bólem ucha jest żucie mentolowej gumy. Powtarzające się, miarowe ruchy szczęki mogą pomóc w usunięciu niepożądanych płynów z wnętrza ucha.

Ból ucha u dziecka – jak pomóc?

Bolesności uszu u dzieci nie można lekceważyć. Żeby nie wywołać niepotrzebnych powikłań, taki stan powinien być zbadany przez lekarza, który postawi diagnozę i wdroży stosowne leczenie.

Bólu ucha jako takiego się nie leczy, walczy się natomiast z przyczyną, która taki stan wywołała. Jeśli wystarczy postępowanie objawowe, polegające na podawaniu leków przeciwbólowych i przeciwgorączkowych, to lekarz z pewnością zaleci taką właśnie kurację. Niekiedy małemu pacjentowi zaleca się aplikację środków obkurczających błony śluzowe nosa i gardła.

Jeśli natomiast za ból ucha odpowiada np. infekcja bakteryjna, pediatra lub laryngolog przepisze antybiotyk, który należy podawać maluchowi zgodnie z lekarskimi instrukcjami (najczęściej przez 7-10 dni).

Dziecko powinno w czasie powracania do zdrowia dużo odpoczywać, nie musi leżeć, ale nie powinno się forsować. Niekiedy niezbędne okazuje się wykonanie zabiegu polegającego na nacięciu błony bębenkowej, dzięki czemu ropa ma którędy wypłynąć.

Przyczyny bólu ucha u dziecka

Ból ucha u dziecka najczęściej ma związek ze wspomnianą wcześniej anatomią uszną, którą we wczesnym wieku nie jest tak doskonała jak u dorosłego człowieka i nie stanowi dobrego zabezpieczenia przed drobnoustrojami, które bez kłopotu mogą się do wnętrza ucha dostać i wywołać stan zapalny.

Ból ucha może zatem zwiastować przedostanie się do ucha bakterii i innych chorobotwórczych mikrobów np. z zainfekowanego gardła, krtani, czy nosa. Ta sytuacja koreluje z budowaniem się systemu odpornościowego u małego człowieka. Im dziecko jest starsze, tym układ ten staje się doskonalszy, a maluch odporniejszy na infekcje.

Ból ucha u dziecka może oznaczać także, że w środku ucha znajduje się jakiś przedmiot, który malec wepchnął tam sobie z ciekawości, czy podczas zabawy. Malutkie dziecko może też uderzyć się w ucho, które będzie potem bolało.

Bolesność w uchu u dziecka może być ponadto spowodowana m.in.:

• przerośniętym trzecim migdałkiem,
• alergią,
• przewlekłym zapaleniem zatok,
• płonicą,
• odrą,
• ospą wietrzną,
• zaburzeniami w budowie podniebienia,
• dymem papierosowym, na który jest wystawiane dziecko.
  
  

U malutkich dzieci ból w uchu może zwiastować ząbkowanie, w czasie którego dochodzi do intensywnej produkcji śliny albo też objaw ukąszenia przez owada.

Jak rozpoznać ból ucha u dziecka?

Ból ucha, szczególnie u małego dziecka, objawia się w sposób nietypowy. Ten wydawałoby się oczywisty symptom wcale nie musi się pojawić w przebiegu zapalenia ucha środkowego.

Częściej u maluszka można wówczas dostrzec takie oznaki jak:

• płaczliwość,
• niechęć do jedzenia,
• wymioty,
• biegunkę,
• wysoką gorączkę (przekraczającą nawet temperaturę 39 stopni Celsjusza).
  
  

Niemowlęta pokazują ból ucha pocierając uszkiem lub bokiem głowy o meble, czy łóżeczko, przykładając do uszka rączkę, itp.

Z kolei u starszych dzieci pojawia się bolesność w uchu, a do tego szum w uchu, a nawet niedosłuch. Sam ból ucha może być bardzo nieprzyjemny, odczuwa się go jako pulsującą, przeszywającą bolesność, nasilającą się w pozycji leżącej. Ponadto z ucha może wyciekać ropna lub krwisto-ropna wydzielina.

Autor: Olga Tomaszewska

Czytaj też:

• Termometr elektroniczny - bezpieczny do czoła, ucha i pod pachę
• Gorączka u dziecka i niemowlaka - jak zbić temperaturę?
• Wymioty u niemowlaka – co na wymioty u niemowlaka?