Tagatoza to jeden ze słodzików, którymi skutecznie można zastąpić cukier, co ma istotne znaczenie szczególnie w przypadku osób chorych na cukrzycę, a także usiłujących obniżyć masę ciała. Zobacz, jakie tagatoza ma właściwości, skład i zastosowanie. Dowiedz się, czy substancja ta jest bezpieczna w codziennym spożyciu.
Co to jest tagatoza?
Tagatoza jest substancją słodzącą, która zawiera 3 razy mniej kalorii niż zwykły cukier spożywczy (sacharoza produkowana z trzciny cukrowej lub buraka), a w dodatku ma niski indeks glikemiczny. Parametry te sprawiają, że tagatoza jest doskonałym wyborem dla osób odchudzających się a także cierpiących na cukrzycę i związaną z nią hiperglikemię (przecukrzenie).
Jest również ciekawą alternatywą dla osób podatnych na choroby zębów - chociaż należy do grupy cukrów prostych, tak jak glukoza i frutoza, nie wpływa stymulująco na rozwój próchnicy. Takatoza jako słodzik uznawana jest za produkt bezpieczny dla zdrowia i jako taka została dopuszczona jest do sprzedaży na terenie Unii Europejskiej.
Jakie właściwości ma słodzik tagatoza?
Właściwości tagatozy definiuje kilka parametrów. Po pierwsze, jest niemal tak samo słodka, jak cukier spożywczy (92 procent słodkości w porównaniu z sacharozą). Po drugie, jest kilkukrotnie mniej kaloryczna, niż cukier. W 10 gramach tagatozy (1 duża łyżka) jest tylko 15 kilokalorii, podczas gdy taka sama ilość cukru zawiera aż 40 kcal. Co jednak najważniejsze dla diabetyków, tagatoza ma indeks glikemiczny bliski zeru – zaledwie 7,5 w skali od o do 100. Dla porównania indeks glikemiczny cukru spożywczego dochodzi do 70.
Jak się pozyskuje tagatozę?
Tagatoza występuje w naturze, ale w niewielkich ilościach. W śladowym wymiarze tagatozę można znaleźć w mleku i jego przetworach, a także w owocach afrykańskiego drzewa sterculia setigera. Wobec rosnącego zapotrzebowania na tagatozę, jej źródła naturalne są dalece niewystarczające, dlatego na skalę przemysłową wykorzystuję się tagatozę wytwarzaną w laboratoriach metodą enzymatyczną lub chemiczną, w drodze izomeryzacji G-galaktozy do D-galaktozy.
Tagatoza znana jest od lat 60. XX wieku, a w 1988 r. amerykański naukowiec Gilbert Levin opatentował ją jako słodzik. W kolejnych latach substancja przeszła sito różnego rodzaju certyfikacji w celu dopuszczenia do spożycia.
Czy tagatoza jest bezpieczna?
Takatoza została zaakceptowana przez Światową Organizację Zdrowia, a także między innymi Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności, jako składnik nie budzący zagrożenia dla zdrowia (poza sytuacjami spożycia w bardzo dużych ilościach).
Tagatozę można sprzedawać bez ograniczeń w krajach Unii Europejskiej, a także w USA, Australii, Nowej Zelandii i Japonii, a więc w większości wysokorozwiniętych krajów świata. Co ważne, podkreśla się, że tagatoza w niewielkim tylko stopniu wchłania się z jelita cienkiego do krwiobiegu, że nie powoduje biegunek oraz – że korzystnie działa na florę bakteryjną jelita grubego.
Zastosowania tagatozy
Tagatoza stosowana jest jako słodzik, ale nie tylko. Co ważne dla diabetyków, naukowcy chcą wykorzystywać tagatozę do leczenia cukrzycy typu 2. Substancja może być stosowana także w profilaktyce chorób zębów. Choć jest cukrem, nie tylko nie powoduje próchnicy, ale też pomaga zwalczać płytkę nazębną (dlatego może być składnikiem past do zębów). Inne jej potencjalne zastosowania, to leczenie anemii i hemofilii, a także stymulowanie płodności. Jest to więc jedna z substancji przyszłości, której jedynym poważnym mankamentem na dziś pozostaje wysoki koszt i mała efektywność wytwarzania.
Tagatoza czy ksylitol?
Osoby odchudzające się, albo cierpiące na cukrzycę, często pytają o porównanie substancji słodzących pod względem słodkości, kaloryczności, a także indeksu glikemicznego. W praktyce w wielu przypadkach okazuje się bowiem, że zyski płynące z niższej kaloryczności są niweczone na przykład za sprawą niższej słodkości, która – przynajmniej teoretycznie – może skłaniać do używania danej substancji w większych ilościach. Dla przykładu prezentujemy porównanie dwóch substancji, o które często pytają pacjenci – tagatozy i ksylitolu.
- tagatoza - słodkość: 92 proc. względem sacharozy, kaloryczność: 38 proc., indeks glikemiczny: 7,5
- ksylitol – słodkość: 100 proc., kaloryczność: 60 proc., indeks glikemiczny: 8
Autor: Piotr Brzózka
Czytaj też:
- Słodziki naturalne - czy są zdrowe dla cukrzyków?
- Co to jest inulina i gdzie ją kupić?
- Ksylitol - fiński czy chiński?
Źródła:
- Marta Wanarska, D-Tagatoza – prosty cukier o ogromnym potencjale aplikacyjnym. Laborant 3/2011.