Nikogo nie trzeba przekonywać o walorach smakowych winogron, soków winogronowych czy samego wina. Warto jednak uświadomić sobie, że winorośl jest niezwykle bogata w bardzo zdrowe dla naszego organizmu związki, a wartości odżywcze kryją się również w pestkach, skórce i szypułkach winogron. Największym skarbem winorośli są polifenole.
Winorośl jest jedną z najstarszych uprawianych na Ziemi roślin, znana była już 6 tys. lat p.n.e. w Egipcie i 5 tys. lat p.n.e. w Syrii i Palestynie. Od zawsze doceniano nie tylko możliwość robienia z jej owoców wina, ale także doceniano walory smakowe samych winogron. Okazuje się jednak, że cenne właściwości lecznicze mają także pestki winogron, liście krzewu, a nawet jego korzenie. Zawierające wiele biologicznie aktywnych substancji, które korzystnie wpływają na zdrowie człowieka.
Winogrona - właściwości
Cały czas trwają badania nad właściwościami winogron, z tych już zakończonych wiadomo, że roślina ta jest niezwykle bogata w związki polifenolowe, które mają działanie antyoksydacyjne, które zapobiega procesom nowotworowym, starzeniu się organizmu, a zwłaszcza skóry, chorobom sercowo-naczyniowym, a także wielu innym negatywnym skutkom ubocznych produktów metabolizmu.
Do grupy polifenoli zaliczane są barwniki antocyjanowe, dzięki którym skórka winogron ma ciemnofioletową barwę. Winogrona są bogate także w:
- cukry,
- witaminy (A, B1, B2, C),
- garbniki,
- pektyny.
Winogrona polecane są w diecie dla osób przemęczonych, wyczerpanych nerwowo, cierpiącym na nadciśnienie, reumatyzm i choroby skórne. Owoce te przywracają równowagę kwasowo-zasadową organizmu i przyspieszają wydalanie toksyn. Doskonale sprawdzają się także u pacjentów z anemią, przy schorzeniach dróg oddechowych i moczowych, kamieniach żółciowych, niestrawności żołądkowej i zaparciach.
W sokach z winogron i winie znajdziemy również cenny dla naszego zdrowia resweratrol – związek, który ma właściwości antynowotworowe, przeciwutleniające, przeciwgrzybiczne, antywirusowe, antybakteryjne oraz silne przeciwzapalne. Głównym źródłem tego cennego składnika jest skórka ciemnych winogron, dlatego wina czerwone są bogatszym źródłem resweratrolu niż wina białe.
Co ciekawe ten cenny związek powstaje w winogronach w odpowiedzi na stres wywołany czynnikami mechanicznymi, infekcjami grzybowymi lub promieniowaniem UV.
Uważa się, że to właśnie ten związek jest odpowiedzialny za powstanie tzw. francuskiego paradoksu. Paradoks polega na tym, że Francuzi mimo teoretycznie niezbyt zdrowej, zbyt tłustej diety (dużo masła, wątróbki gęsie, itd.) i picia dużej ilości alkoholu, mogą pochwalić się wyjątkową w Europie Zachodniej średnią długość życia.
Lista właściwości resweratrolu jest długa:
- korzystnie wpływa na układ krążenia,
- hamuje agregację płytek krwi, dzięki czemu zapobiega tworzeniu się niebezpiecznych zakrzepów,
- zmniejsza wchłanianie „złego” cholesterolu LDL, dzięki czemu zmniejsza ryzyko wystąpienia chorób układu sercowo-naczyniowego, w tym miażdżycy,
- zwiększa spalanie tłuszczów i pomaga w leczeniu otyłości,
- działa wspomagająco w terapii nowotworów,
- wykazuje działanie przeciwgrzybicze.
Ekstrakt z winogron bogaty w resweratrol ma też tak silne działanie antybakteryjne, jest w stanie blokować rozwój Helicobacter pylori. Bakteria ta jest główną przyczyną powstawania choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy, zwiększa również ryzyko zapalenia i nowotworu żołądka.
Olej z pestek winogron - właściwości
Bogatym źródłem resweratrolu są również pestki winogron, które dzięki zawartości sporej ilości lipidów są wykorzystywane do produkcji oleju. W pestkach winogron znajdziemy także białka i węglowodany oraz różnego rodzaju przeciwutleniacze, naturalne garbniki o właściwościach przeciwzapalnych i rozkurczowych. Doskonale wpływają one na uelastycznienie i uszczelnienie ściany naczyń krwionośnych, dlatego są wykorzystywane do produkcji preparatów wspomagających układ krążenia.
Olej z pestek winogron tłoczony na zimno powinien znaleźć się w każdej kuchni, ponieważ ma ogromne znaczenie w profilaktyce i leczeniu miażdżycy. Olej ten jest niezwykle bogaty w:
- nienasycone kwasy tłuszczowe, w tym 58-78 proc. kwasu linolowego i 3-15 proc. kwasu oleinowego (nasycone kwasy tłuszczowe to mniej niż 10 proc. oleju z pestek winogron).
- folipidy, w tym lecytynę, która wzmacnia układ nerwowy.
Czytaj także: Olej z pestek winogron - właściwości i wartości odżywcze
Ekstrakt z pestek winogron
To jak korzystnie może wpływać na nasze zdrowie ekstrakt z pestek winogron udowodniły liczne badania. W trakcie jednego z nich podczas kuracji trwającej cztery tygodnie podawano pacjentom z zespołem metabolicznym ekstrakt z pestek winogron w dawkach 150 lub 300 mg na dobę. Okazało się, że terapia spowodowała znaczne obniżenie ciśnienia krwi u tych pacjentów. W trakcie innego badania ten sam ekstrakt, ale w dawce 600 mg na dobę podawany też przez 4 tygodnie zmniejszył poziomu markerów stanu zapalnego i glikemii u pacjentów chorych na cukrzycę typu 2, a dodatkowo spowodował u nich obniżenie poziomu cholesterolu.
Czytaj także: Sok z karczocha - wyciąg na cholesterol
Liście winogron - właściwości
Znamy pyszny smak winogron i wina, ale czy ktoś próbował liści winogron? W tradycyjnej kuchni greckiej czy bałkańskiej kiszone liście winogron lub świeże są powszechnie wykorzystywane do robienia małych gołąbków. Okazuje się, że liście mają nie tylko właściwości smakowe, ale także lecznicze. Działają przeciwzapalnie (można z nich zrobić płukankę przy zapaleniu gardła i dziąseł), moczopędnie, przyspieszają gojenie się ran i regenerację naskórka. Mają dobroczynny wpływ na liczne organy wewnętrzne, w tym nerki, wątrobę i serce (zapobiegające zatorom, zakrzepom i miażdżycy). Zewnętrznie stosowane wysuszone i zmielone liście winogron znajdują zastosowanie w leczeniu wyprysków.
Pamiętajmy jednak, że zbieranie liści winogron powinno odbywać się w czasie kwitnienia lub owocowania, bo wtedy zawierają najwięcej cennych składników. Jesienią są już praktycznie bezużyteczne.
Czytaj też: Olejek miętowy - jak zrobić? Zastosowanie i właściwości
Podziel się artykułem ze znajomymi
