Pierwsza informacja o tym, że kobieta spodziewa się dziecka jest niezwykle emocjonująca. Nie mniej wyjątkowe są kolejne miesiące, poszczególne etapy ciąży oraz oczekiwanie na pojawienie się maleństwa. W tym czasie przyszła mama zastanawia się jak będzie wyglądał poród, szczególnie jeśli jest w ciąży ze swoim pierwszym potomkiem. Czy wybrać poród siłami natury, czy cesarskie cięcie? Sprawdź na czym polega poród naturalny, z czym się wiąże i rozwiej swoje wszelkie wątpliwości.
Poród naturalny
W początkowej fazie ciąży kwestia porodu może wydawać się dość odległa, ale dziewięć miesięcy mija szybciej niż mogłoby się wydawać i nadchodzi ten, z jednej strony upragniony, z drugiej wzbudzający wiele obaw, moment. Temat porodu od samego początku ciąży wywołuje wiele emocji i nasuwa liczne pytania. Szczególnie jeśli kobieta będzie rodziła po raz pierwszy. Kiedy znany jest już przybliżony termin rozwiązania, wiele ciężarnych zastanawia się jak będzie wyglądał sam poród.
Pierwsza wątpliwość dotyczy często formy porodu, czy lepiej wybrać poród naturalny, czy cesarskie cięcie. Jeśli lekarz prowadzący nie przedstawi indywidualnych wskazań w konkretnym przypadku, warto na początek sprawdzić co to jest i na czym polega poród naturalny.
Poród naturalny to poród fizjologiczny, który odbywa się wyłącznie dzięki sile naturalnej czynności skurczowej macicy kobiety. Podczas porodu naturalnego personel medyczny nie ingeruje w jego przebieg, a lekarz lub położna obserwują wszystko z boku i wspierają matkę. W trakcie porodu siłami natury nie używa się również środków farmakologicznych, np. znieczulenia, nie wzmacnia się czynności skurczowej medykamentami, nie przebija pęcherza płodowego, nie nacina krocza, czy nie używa kleszczy.
Jeśli jednak minimum jedna z wymienionych powyżej procedur medycznych zostanie zastosowana lub rodzącej kobiecie poda się środek farmakologiczny, możemy wówczas mówić o porodzie drogami natury, zwanym również porodem drogami rodnymi, czy porodem waginalnym. Noworodek przychodzi wówczas na świat drogą pochwową, ale poród wymaga interwencji medycznej lub podania farmaceutyków.
Pomimo tego, że poród naturalny opiera się na ogólnie przyjętym schemacie, to nigdy nie można założyć z góry jak dokładnie będzie przebiegało przyjście na świat konkretnego dziecka. Warto jednak przed rozwiązaniem zapoznać się z etapami porodu krok po kroku.
Poród naturalny po cesarce
Wiele kobiet planujących kolejną ciążę zastanawia się czy po cesarskim cięciu mogą bezpiecznie urodzić w sposób naturalny. Taki scenariusz jest jak najbardziej możliwy, jednak muszą zostać spełnione pewne warunki.
Na poród naturalny po cesarskim cięciu ma szansę kobieta, która ma za sobą jedną cesarkę wykonaną poziomo w dole brzucha, a blizna po cięciu zagoiła się prawidłowo. U kobiety nie odnotowano żadnych innych blizn i pęknięć macicy. Od porodu przez cesarskie cięcie minęły co najmniej dwa lata, kobieta jest zdrowa, a aktualna ciąża przebiega prawidłowo. Ponadto zarodek powinien być zagnieżdżony głęboko w dnie macicy. Waga dziecka nie powinna przekraczać 4 kg. Przed porodem płód powinien znajdować się w położeniu główkowym. Aby druga ciąża mogła zakończyć się naturalnym porodem, ważne jest również to aby nie pojawił się powód, przez który doszło do cesarskiego cięcia przy okazji pierwszego porodu.
Warto pamiętać o tym, że każdy przypadek i każda ciąża rozpatrywana jest indywidualnie. Jednak jeśli nie istnieją żadne medyczne przeciwwskazania dotyczące drugiego porodu siłami natury, to wybór pomiędzy cesarskim cięciem a porodem naturalnym należy do kobiety.
Poród naturalny w wodzie
Poród naturalny w wodzie cieszy się coraz większym zainteresowaniem, chociaż wcale nie jest nowością, bowiem jest znany i praktykowany w różnych częściach świata od tysiącleci. Również w Polsce coraz więcej szpitali umożliwia taki rodzaj porodów.
Czym naturalny poród w wodzie różni się od tradycyjnego na szpitalnym łóżku?
- jest zdecydowanie bardziej komfortowy,
- mniej bolesny,
- mniej stresujący zarówno dla matki, jak i dziecka.
Ciepła woda koi nerwy, rozluźnia mięśnie i łagodzi dolegliwości bólowe, dzięki czemu rodząca kobieta może poczuć się bardziej odprężona, spokojniejsza i przyjąć wygodniejszą pozycję. Rozluźnione mięśnie wpływają na szybsze rozwieranie się szyjki macicy, dzięki czemu poród może trwać krócej. Kobietom rzadziej trzeba nacinać krocze, a środki przeciwbólowe mogą okazać się zbędne. Dodatkowo, porody naturalne w wodzie odbywają się zazwyczaj w odrębnej sali, w której panuje bardziej intymna i przyjemna atmosfera.
Taka forma jest również mniej stresująca i całkowicie bezpieczna dla dziecka. Noworodek zaraz po porodzie otrzymuje jeszcze tlen za pośrednictwem pępowiny, a pierwszy wdech bierze dopiero po wyjęciu z wody. Sama woda jest dla malucha jak naturalne środowisko, w którym spędził ostatnie 9 miesięcy, więc zetknięcie się z nią zaraz po urodzeniu nie jest dla niego dużym szokiem.
Jak przebiega poród naturalny?
Przyjmuje się, że poród naturalny o czasie odbywa się pomiędzy 37. a 42. tygodniem ciąży. Dziecko jest wówczas w położeniu główkowym. Jeśli w terminie porodu nic się nie dzieje, nie należy absolutnie wpadać w panikę, a uzbroić się w cierpliwość i skonsultować z lekarzem prowadzącym. Ciążę prawidłową zwykle obserwuje się do 10 dni po terminie, a po tym czasie rozważa się indukcję porodu w szpitalu.
Jak odbywa się poród naturalny i jak go można rozpoznać?
Przebieg porodu naturalnego można podzielić na kilka etapów. Pierwszy etap porodu to moment stopniowego rozwierania się ujścia wewnętrznego i zewnętrznego szyjki macicy. W tej fazie zaczynają pojawiać się pierwsze skurcze macicy, ale są one delikatne i przeważnie niezbyt częste. Z czasem zaczynają się one jednak nasilać i występują z coraz większą częstotliwością. Gdy skurcze zaczynają być regularne, pojawiają się maksymalnie co 10 minut, są coraz silniejsze i dłuższe, to można stwierdzić, że rozpoczęła się pierwsza faza porodu. Na tym etapie rodząca powinna być aktywna, może spacerować, wykonywać trening oddechowy, brać prysznic bądź kąpiel, przyjmować dowolną wygodną pozycję, czy ćwiczyć na piłce gimnastycznej. To wszystko ma nieoceniony wpływ na rozwieranie się szyjki macicy. Skurcze macicy trwają zwykle aż do momentu, gdy średnica otworu szyjki osiągnie pełne rozwarcie, czyli 10 cm (rozwarcie na 5 palców). W tym czasie dziecko przygotowuje się do przyjścia na świat, główkę przyciąga do klatki piersiowej, a kończyny do tułowia.
W tej fazie przyszła mama może również odczuwać wyjątkową huśtawkę nastrojów, od euforii po smutek, powagę, czy lęk. To normalne zjawisko i chociaż może być dokuczliwe, to nie należy się nim przejmować. Pierwsza faza naturalnego porodu jest najdłuższa i może trwać nawet kilkanaście godzin. Warto więc uzbroić się w cierpliwość i zadbać o odpowiednią dawkę energię.
Wspomniane już pełne rozwarcie, gdy szyjka macicy osiągnie 10 centymetrów, oznacza początek drugiego etapu naturalnego porodu. Faza ta jest zdecydowanie krótsza od poprzedniej. Może trwać od około 10-15 minut u kobiet, które rodziły już wcześniej, do dwóch godzin u pierworódek. Na tym etapie bóle porodowe przechodzą w skurcze parte, które mają za zadanie pomóc wypchnąć dziecko na świat. Malec będzie wypierany z brzucha przez kanał rodny, zarówno przez skurcze macicy, jak i bardzo silne ruchy przepony, zwane parciem. Najważniejsze są w tym momencie współpraca z położną, skupienie się na odpowiednim oddychaniu i rozpoczynaniu parcia w szczytowym momencie skurczu. Jeśli zajdzie taka potrzeba, w tej fazie porodu, może zostać wykonana episiotomia, czyli nacięcie krocza. Drugi etap porodu wieńczy jego najszczęśliwszy moment, czyli urodzenie się dziecka.
Jednak pojawienie się noworodka na świecie nie oznacza końca całego procesu. W tym momencie rozpoczyna się trzeci etap naturalnego porodu, czyli wydalenie łożyska i odcięcie pępowiny. Świeżo upieczona mama musi jeszcze chwilę popracować, aby urodzić łożysko. Zdecydowanie krótsze i o znacznie mniejszej sile parcie prowadzi do wydalenia popłodu, który jest następnie badany przez personel medyczny. Łożysko musi być dokładnie usunięte, dlatego położna sprawdza, czy jest ono kompletne. Jeśli jego część została w środku to zaleca się wykonanie tzw. łyżeczkowania jamy macicy. Prowadzi to do obkurczania macicy i rozpoczyna się produkcja pokarmu.
Czwarty etap porodu to tak naprawdę okres poporodowy, który obejmuje dwie godziny od narodzin dziecka. Jest to czas szczegółowego nadzoru nad mamą i noworodkiem, w tym dokładnego monitorowania zdrowia obojga. Maleństwo zostaje położone na brzuchu mamy i następuje kontakt „skóra do skóry”. Noworodek poddawany jest ocenie w skali Apgar. Jeśli wszystko jest w porządku to jest również moment na pierwsze przystawienie maluszka do piersi i podanie pokarmu.
Czy drugi poród naturalny różni się od pierwszego?
Drugi poród naturalny może przebiegać podobnie, jak pierwszy, z tą różnicą że bywa krótszy, a kobieta już wie na co musi być przygotowana. Jednak nie jest to regułą. Podobnie jest z okresem ciąży. Jedno dziecko mogło być bardzo spokojne w łonie matki, drugie bardziej energiczne. Tak też może być w przypadku porodu.
Jeśli pierwszy poród naturalny poszedł gładko, istnieje wysokie prawdopodobieństwo, że z drugim kobieta poradzi sobie jeszcze szybciej i lżej. Ale jest też dobra informacja dla tych pań, które pierwszego porodu nie zniosły najlepiej. Kolejne zazwyczaj są krótsze, ponieważ szerszy kanał rodny i rozluźnione mięsnie stawiają mniejszy opór, co ułatwia główce dziecka zdecydowanie szybciej i sprawniej przedostać się do celu. Warunkiem jest jednak to, aby odstęp pomiędzy porodami nie trwał zbyt wielu lat.
Pierwszy naturalny poród trwa średnio od około 6 do 12 godzin, chociaż może również trwać i 18. Druga faza porodu to u pierworódek czas od 30 minut do około dwóch godzin. Za drugim razem może to być nawet 10-15 minut. Jednak wszystko zależy od konkretnej ciąży, wielkości dziecka, jego ułożenia w łonie matki i masy ciała ciężarnej.
Odczuwanie bólu podczas naturalnego porodu to kwestia indywidualna, ale dużą rolę odgrywa tutaj nastawienie psychiczne. Jeśli przyszła mama dobrze zniosła pierwszy poród, to przy drugim będzie się zdecydowanie mniej stresować, co może ułatwić radzenie sobie z bólem. Jednak jeśli kobieta nie ma najlepszych wspomnień z pierwszego porodu, to lęk przed drugim może powodować dodatkowe napięcia i potęgować dolegliwości bólowe związane ze skurczami.
Przeciwwskazania do porodu naturalnego
Chociaż wiele kobiet marzy o urodzeniu dziecka siłami natury, to część z nich musi liczyć się ze wskazaniem do porodu przez cesarskie cięcie. Wynika to przede wszystkim z przeciwwskazań zdrowotnych do porodu naturalnego, do których można zaliczyć m.in.:
- schorzenia na tle kardiologicznym,
- choroby ginekologiczne, w tym nowotwory,
- dolegliwości okulistyczne,
- choroby neurologiczne,
- astmę oskrzelową,
- czy dolegliwości ortopedyczne.
Jeśli jednak nie istnieją żadne medyczne przeciwwskazania, poród naturalny jest bezpieczny i ma pozytywne znaczenie zarówno dla matki, jak i dla dziecka, a maluch przychodzi na świat wtedy kiedy jest na to gotowy.
Autor: Marta Roszkowska
Czytaj też:
Podziel się artykułem ze znajomymi
