Astma oskrzelowa wymaga stosowania odpowiednich leków, najczęściej podawanych drogą inhalacji. Sprawdź, jakie rodzaje leków na astmę może przepisać lekarz i w jaki sposób się je przyjmuje.
Leki na astmę
W leczeniu astmy stosuje się dwa rodzaje leków. Pierwszy z nich to farmaceutyki działające doraźnie. Przyjmuje się je w stanach zaostrzenia choroby, ponieważ dzięki działaniu rozszerzającemu oskrzela pomagają one szybko zahamować atak astmy. Ich stosowanie nie ma jednak wpływu na proces zapalny, który toczy się w organizmie w przebiegu astmy.
To zadanie należy do drugiej grupy leków, które podaje się przewlekle. Umożliwiają one kontrolowanie choroby. Warto pamiętać, iż w sytuacji gdy dochodzi do konieczności częstszego używania leków z pierwszej grupy, może to oznaczać, że astma wymyka się spod kontroli. Wówczas lekarz będzie musiał zweryfikować rodzaj przyjmowanych przez pacjenta preparatów i ich dawki.
Leki na astmę oskrzelową - nazwy
Do jednych z najczęściej stosowanych w przebiegu astmy leków należą beta2-mimetyki. To wziewne preparaty, których działanie polega na stymulacji receptorów beta2 w mięśniach gładkich oskrzeli. Prowadzi to do ich rozkurczu. Dodatkowo leki te zmniejszają przepuszczalność naczyń i stabilizują komórki odpowiedzialne za wystąpienie procesu zapalnego.
Podczas napadów astmy podaje się beta2-mimetyki krótko działające. Efekty terapeutyczne ich działania utrzymują się przez kilka godzin. Ze względu na ryzyko wystąpienia tachyfilaksji, czyli zmniejszenia wrażliwości znajdujących się w oskrzelach receptorów beta2, nie powinno się jednak stosować ich przewlekle. Substancje czynne należące do grupy beta2-mimetyków to m.in. salbutamol, fenoterol i bambuterol.
Jakie leki przyjmować na astmę stale?
Codziennego używania w astmie wymagają leki przeciwzapalne, czyli umożliwiające kontrolowanie przebiegu choroby. Powszechnie stosowane preparaty to kortykosteroidy, które dzielą się na działające miejscowo i ogólnie. Łączą się one z wewnątrzkomórkowymi receptorami glikokortykosteroidowymi, zmniejszając uwalnianie histaminy i przepuszczalność naczyń. Redukują także wydzielanie zalegającego później w oskrzelach śluzu oraz zmniejszają liczbę eozynofilii, która w
przebiegu astmy czy alergii znacząco się podnosi.
Kortykosteroidy wywierają pozytywny wpływ na nadreaktywność oskrzeli, poprawiają również czynności wentylacyjne płuc. Dzięki temu ich regularne przyjmowanie znacząco obniża liczbę napadów astmy. Niestety, kortykosteroidy wziewne działają jedynie w trakcie ich stosowania. Po ich odstawieniu efekty terapeutyczne znikają, a stan zapalny powraca.
Leki na astmę - skutki uboczne
Stosowanie wziewnych kortykosteroidów, takich jak budezonid, flutykazon, cyklezonid czy beklometazon rozpoczyna się od wysokich dawek, które zmniejsza się wraz ze stopniem opanowania objawów astmy.
Przyjmowanie wziewnych kortykosteroidów zgodnie z zaleceniami lekarza jest uznawane za bezpieczne, a ewentualnie skutki uboczne mają charakter miejscowy i z reguły są związane z osadem, który preparaty mogą pozostawić w jamie ustnej. Właśnie dlatego po ich użyciu warto przepłukać usta wodą. Czasem może dojść do podrażnienia gardła i chrypki. W rzadkich przypadkach rozwija się grzybica jamy ustnej lub zmienia barwa głosu. Do wystąpienia ogólnoustrojowych skutków ubocznych doprowadzić może jedynie niewłaściwe stosowanie leku, poprzez które dostaje się on i wchłania z poziomu przewodu pokarmowego.
Leki na astmę o działaniu ogólnym
W ciężkich przypadkach astmy, gdy choroby nie udaje się opanować stosując preparaty o działaniu miejscowym, konieczne może okazać się użycie doustnych kortykosteroidów o działaniu ogólnym. Te o krótkim czasie działania (np. hydrokortyzon) stosuje się celem przerwania ciężkich stanów astmatycznych.
W najbardziej zaostrzonych przypadkach podaje się je domięśniowo lub dożylnie, podczas hospitalizacji. Kortykosteroidy o średnim czasie działania takie, jak metyloprednizolon czy prednizon nie tylko są w stanie powstrzymać zaostrzenie choroby, ale również zapobiec mu w przyszłości.
Deksametazon, czyli substancja o przedłużonym działaniu, zapobiega jedynie atakom astmy, nie powinna być jednak stosowana jako podstawowy lek w terapii - kortyksteroidy podawane doustnie mogą wywołać wiele poważnych skutków ubocznych, m.in.:
- cukrzycę,
- przyrost masy ciała,
- osteoporozę,
- u dzieci nawet zahamowanie wzrostu.
Aby nie dopuścić do ich rozwoju, kortykosteroidy ogólnie stosuje się więc krótkotrwale.
Leki na astmę dla dzieci
Dzieciom chorym na astmę podaje się te same leki, co osobom dorosłym. Dawkę dopasowuje się do ich wieku, wzrostu i wagi. Warto wiedzieć, że nie wszystkie dzieci z astmą muszą przyjmować leki kontrolujące, w tym powszechnie stosowane kortykosteroidy. Jeśli objawy choroby występują rzadziej niż 2 razy w tygodniu i ustępują po jednej dawce preparatu działającego doraźnie, maluch nie musi wówczas przyjmować regularnie wziewnego kortykosteroidu. Jeżeli jednak zaistnieje taka konieczność, warto podać go przez specjalną komorę inhalacyjną. Kupimy ją za około 40-60 zł.
Autor: Olga Szymkowiak
Zobacz także:
Podziel się artykułem ze znajomymi
