Jak wygląda życie po zawale? Badania, aktywność

Życie po zawale istnieje. Czy jest gorsze, niż wcześniej? Nie musi być. Zobacz, czy po zawale serca można pozostać aktywnym fizycznie, seksualnie i zawodowo? Co jeść, jakie leki przyjmować, jakie badania wykonywać?

zycie-po-zawale

Jak wygląda życie po zawale?

Życie po zawale nie musi być gorsze, choć prawdopodobnie będzie mniej aktywne. Na pewno – inne. Wiele wskazuje na to, że trzeba będzie zwolnić, zarówno w sferze fizycznej, jak i emocjonalnej. Możliwe, że zmieni się filozofia życia i codzienne przyzwyczajenia. Zawał to również ten moment, w którym zredefiniować trzeba poglądy w kwestii zdrowego odżywiania, a także używek. Pamiętaj: jeśli jesteś typowym, statystycznym zawałowcem, za twój stan może odpowiadać jeden z poniższych czynników:

miażdżyca, cukrzyca, nadciśnienie tętnicze;
otyłość, siedzący tryb życia, brak aktywności fizycznej;
zła dieta, bogata w tłuszcze zwierzęce, cholesterol, cukier i sól;
nadmierna ekspozycja i nieumiejętność radzenia sobie ze stresem.

Niezależnie od faktycznej przyczyny zawału, wizyta na szpitalnym oddziale powinna być punktem zwrotnym w twoim życiu.

Czy życie po zawale serca może być aktywne?

W pierwszych dniach po zawale pacjent jest praktycznie przykuty do łóżka. Jednak w przypadku zawału niepowikłanego, już w drugiej dobie po zawale powinna się rozpocząć rehabilitacja, obejmująca na początku proste ćwiczenia oddechowe i ruchowe. Mniej więcej po 5-6 dniach od zawału, pacjent jest gotowy, by samodzielnie przejść kilkadziesiąt kroków. Po około 7 dniach następuje wypis ze szpitala, chory powinien jednak kontynuować rehabilitację, najlepiej w przeznaczonym do tego ośrodku zamkniętym lub na oddziale dziennym w szpitalu. Z każdym dniem należy zwiększać swoją aktywność fizyczną. Jednym z podstawowych zaleceń terapeutycznych jest codzienny spacer, przy czym wskazane jest każdorazowe zwiększanie jego długości (docelowo należy spacerować minimum 30 minut dziennie).

Uwaga: wysiłku należy zaprzestać w sytuacji, jeśli sprawi on najmniejszy choćby ból. Po 6-8 tygodniach osoba po przebytym zawale jest już w stanie względnie normalnie i samodzielnie funkcjonować, w tym chodzić, pokonywać schody, współżyć seksualnie, prowadzić samochód, kontynuować pracę zawodową. O ile jednak codzienna aktywność fizyczna jest wysoce wskazana, o tyle jej charakter nie może być zbyt intensywny. Osoby, które przed zawałem uprawiały sport, czy turystykę górską, muszą się liczyć z koniecznością zaniechania pasji. W tej materii decyzje należy jednak podejmować po konsultacji z doświadczonym kardiologiem.

Czy życie po zawale składa się z samych badań?

Po wyjściu ze szpitala pacjent powinien nie tylko przejść rehabilitację, ale też kontynuować leczenie farmakologiczne oraz cyklicznie wykonywać badania kontrolne. Jeżeli chodzi o leki, ordynowany jest zestaw składający się z kilku środków o zróżnicowanym działaniu. Należą do nich:

leki przeciwpłytkowe, takie jak kwas acetylosalicylowy (aspiryna) oraz Mają one przeciwdziałać ponownemu powstawaniu skrzepów. Przyjmować je należy przez minimum 12 miesięcy. Uwaga: środki te mogą negatywnie oddziaływać na śluzówkę żołądka, a także powodować krwawienia wewnętrzne.
beta-blokery – popularne środki obniżające ciśnienie tętnicze krwi, zmniejszające liczbę skurczów serca na minutę i tym samym obniżające ryzyko kolejnego zawału.
statyny – leki obniżające poziom cholesterolu, hamujące rozwój zmian miażdżycowych.

Oprócz tego należy pamiętać o kolejnych badaniach. Samodzielnie w domu kontrolować można ciśnienie tętnicze (nie powinno przekraczać wartości 140/90 mmHg). Co ponad to?

3 miesiące po opuszczeniu szpitala, wykonuje się oznaczenie lipidogramu, aby określić poziom cholesterolu, w tym LDL.
Przynajmniej raz na 12 miesiącu powinno się wykonać rozszerzone badania krwi, w tym morfologię, poziom cukru, cholesterolu oraz kreatyniny.
Po 6 miesiącach należy przeprowadzić próbę wysiłkową, następne tego typu badania są zalecane w odstępie 24 miesięcy, jeśli nie ma szczególnych wskazań, by robić je częściej.

Życie po zawale z nową dietą

Dla osób, które rozpoczynają życie po zawale, opracowano szereg zaleceń dietetycznych, służących przede wszystkim obniżeniu i utrzymaniu niskiego poziomu „złego cholesterolu” LDL. W tym celu rekomendowane są takie działania jak:

eliminacja nasyconych kwasów tłuszczowych, znajdujących się przede wszystkim w mięsie oraz mleku i jego przetworach. Zabronione produkty to między innymi: wołowina, wieprzowina, baranina, pasztet, kiełbasa, parówki, tłuste mleko i ser.
ograniczenie spożycia tzw. izomerów trans kwasów tłuszczowych, których źródłem są tłuszcze używane do produkcji wyrobów cukierniczych i słodyczy, a także wszelkich fast foodów.
wprowadzenie do diety nienasyconych kwasów tłuszczowych, których źródłem są oleje roślinne, takie jak olej słonecznikowy czy oliwa z oliwek.
spożywanie pokarmów obniżających poziom cholesterolu LDL. Szczególne znaczenie ma w tym kontekście błonnik, którego duże ilości znajdują się w warzywach strączkowych, owocach, ciemnym pieczywie, kaszy, płatkach owsianych.

Co ważne, po zawale absolutnie nie wolno palić papierosów. Zdeklarowani, nałogowi palacze powinni rozstać się z nałogiem z dnia na dzień.

Jakość życia po zawale serca

Z opublikowanych kilka lat temu badań przeprowadzonych wśród pacjentów Wojskowego Szpitala Klinicznego w Bydgoszczy wynika, że choć że choć większość z nich była nieusatysfakcjonowana własnym stanem zdrowa, to jednocześnie aż 73 procent wyraziło zadowolenie z poziomu życia po zawale. Przy czym zdecydowanie lepsze wyniki notowano w grupie pacjentów leczonych metodą inwazyjną, które nie jest wprawdzie przyjemna, ale przynosi znaczenie lepsze efekty, istotnie zmniejszając śmiertelność.

Niezwykle istotnym, choć często lekceważonym czynnikiem, jest aspekt psychologiczny życia po zawale. Z jednej strony pacjenci odczuwają silny lęk przez ponownym zawałem, który jest w stanie całkowicie determinować ich codzienną aktywność. Z drugiej jednak strony zawał często jest momentem głębokiej refleksji nad własnym życiem, prowadzącej do jego naprawy w wielu aspektach, w tym w medycznym, emocjonalnym, społecznym.

Autor: Piotr Brzózka

Czytaj też:

Źródła:

Magdalena Kociuk, Moje drugie życie - poradnik dla pacjentów po zawale mięśnia sercowego, wydanie I, Oddział Kardiologiczny Wojewódzki Szpital Specjalistyczny w Białej Podlaskiej, Biała Podlaska, kwiecień 2018 r.
Paweł Orłowski, Marzena Humańska, Jakość życia pacjentów po zawale mięśnia sercowego, Pielęgniarstwo w Opiece Długoterminowej 2(2017)