Krwawienie z dróg rodnych, ból brzucha, trudności z oddychaniem – te objawy u ciężarnej mogą oznaczać, że ciąża jest zagrożona przedwczesnym porodem. Sprawdź, jakie są przyczyny ciąży zagrożonej oraz czego nie wolno robić w stanie podwyższonego ryzyka.
Co to jest ciąża zagrożona?
Ciążą wysokiego ryzyka nazywa się stan, w którym występują czynniki mogące doprowadzić do poronienia, przedwczesnego porodu lub urodzenia chorego dziecka. Poród między 22. a 36. tygodniem uznaje się za przedterminowy. Rozwiązanie ciąży przed terminem jest jedną z głównych przyczyn umieralności okołoporodowej oraz powikłań u wcześniaków, takich jak:
- niewydolność oddechowa,
- krwawienia dokomorowe,
- martwicze zapalenie jelit,
- dysplazja oskrzelowo-płucna,
- retinopatia,
- opóźniony rozwój umysłowy.
Szacuje się 7 procent wszystkich ciąż kończy się przedwczesnym rozwiązaniem, jednak nie każda ciąża zagrożona kończy się przedwczesnym porodem.
Przyczyny ciąży zagrożonej przedwczesnym porodem
Wśród czynników ryzyka, które mogą wywołać przedwczesny poród wymienia się:
- wiek matki (powyżej 35. roku lub poniżej 20),
- przebyty wcześniej poród przedwczesny lub poronienie,
- choroby matki – cukrzyca, nadciśnienie tętnicze, choroby wątroby, zapalenie nerek, infekcje układu moczowego, zapalenie pochwy i szyjki macicy,
- plamienia w czasie ciąży,
- ciąża mnoga,
- wady rozwojowe macicy,
- mięśniaki macicy,
- przedwczesne oddzielenie się łożyska,
- łożysko przodujące,
- nieprawidłowości hormonalne,
- wielowodzie,
- wypadek w czasie ciąży,
- przyczyny socjoekonomiczne m.in. alkoholizm i narkomania.
Objawy ciąży zagrożonej
Objawy mogące świadczyć o tym, że ciąża jest zagrożona zależą przed wszystkim od czynnika ryzyka. Jednym z najczęściej występujących czynników ryzyka jest łożysko przodujące. Dominującym objawem tego stanu jest nagłe krwawienie z dróg rodnych. Krwawienie zwykle pojawia się po raz pierwszy w 34. tygodniu ciąży, ale może wystąpić przed 30. tygodniem. Krwawa wydzielina z dróg rodnych jest mało obfita i nie towarzyszy jej ból. Lekarz zwykle stawia diagnozę na podstawie badania USG lub rezonansu magnetycznego. W przypadku tego powikłania nie wykonuje się badania ginekologicznego wewnętrznego, a jedynie zewnętrzne.
Innym powikłaniem, które może doprowadzić do przedwczesnego porodu jest wielowodzie, czyli nadmierna ilość płynu owodniowego. Stan ten objawia się u ciężarnej dyskomfortem w jamie brzusznej, trudnościami z oddychaniem, a także niewydolnością nerek. Lekarz prowadzący ciążę ocenia ilość płynu owodniowego na podstawie badania USG oraz wskaźnika AFI. Zwykle stwierdza się wielowodzie w pierwszym trymestrze ciąży.
U niektórych kobiet w czasie ciąży pod wpływem zmian hormonalnych i metabolicznych rozwija się cukrzyca, która z kolei może prowadzić do wielowodzia, nadciśnienia, zakażenia dróg moczowych, a także porodu urazowego. Szacuje się, że cukrzyca ciążowa dotyka 3 procent ciężarnych. Ryzyko wystąpienia cukrzycy określa się na podstawie badań laboratoryjnych (krzywa cukrowa), zleconych przez lekarza na pierwszej wizycie ciążowej.
Jak postępować w ciąży zagrożonej?
Zalecenia lekarskie w ciąży zagrożonej zależą przede wszystkim od przyczyny. W przypadku łożyska przodującego konieczne może okazać się wyrównanie utraconej objętości krwi. Z powodu możliwości wystąpienia kolejnych krwawień kobieta w ciąży jest hospitalizowana. W czasie hospitalizacji monitoruje się czynność serca płodu i skurcze macicy.
W przypadku wielowodzia zalecenia także zależą od etiologii. Jeśli ciężarna odczuwa silne trudności z oddychaniem lub silny ból brzucha, konieczne jest przeprowadzenie amniopunkcji. Jeśli natomiast u kobiety w ciąży wystąpiła cukrzyca, konieczne będzie przejście na dietę lub leczenie insuliną w warunkach ambulatoryjnych.
Czego nie wolno w ciąży zagrożonej?
Generalnie w większości przypadków ciąż zagrożonych przedwczesnym porodem lekarze zalecają kobietom, by:
- ograniczyły wysiłek i stres,
- kategorycznie odstawiły wszelkie używki,
- regularnie poddawały się badaniom kontrolnym.
Jeśli lekarz prowadzący ciążę zdiagnozuje łożysko przodujące, zaleci ciężarnej spokój i leżenie. Zaleceń tych należy bezwzględnie przestrzegać. Pozwoli to przedłużyć ciążę i tym samym zwiększy szansę dziecka na osiągnięcie dojrzałości wymaganej do życia poza łonem matki. Ciężarnej chorującej na cukrzycę ciążową nie wolno spożywać wysokokalorycznych posiłków zawierających dużą ilość węglowodanów. Zalecane są produkty o niskim indeksie glikemicznym.
Czytaj:
- Kwas DHA – czym jest? Suplementacja dla dzieci i kobiet w ciąży
- Jakie witaminy dla kobiet w ciąży – A, D, E i C
- Suplementacja w ciąży – jak dokonać właściwego wyboru?
Autor: Joanna Woźniak
Bibliografia:
- Bręborowicz G. (red.), Położnictwo i ginekologia, Warszawa 2005.
Podziel się artykułem ze znajomymi
